Η τεστοστερόνη είναι γνωστή κυρίως ως ανδρική ορμόνη, όμως παράγεται και στον οργανισμό των γυναικών. Αν και σε πολύ μικρότερες ποσότητες σε σχέση με τους άνδρες, η τεστοστερόνη παίζει σημαντικό ρόλο στη γενική υγεία, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της μυϊκής και οστικής μάζας, στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και στην ορμονική ισορροπία.
Τα επίπεδα της τεστοστερόνης στις γυναίκες παρουσιάζουν διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ζωής, και δεν υπάρχει ένα σαφές, γενικά αποδεκτό όριο για το τι θεωρείται φυσιολογικό. Παρ’ όλα αυτά, όταν η τεστοστερόνη είναι σημαντικά μειωμένη, μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα.
Ενδείξεις χαμηλής τεστοστερόνης στις γυναίκες
Η ανισορροπία της τεστοστερόνης, είτε σε υπερβολικά χαμηλά είτε υψηλά επίπεδα, επηρεάζει συνολικά την υγεία. Ειδικά η χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί να προκαλέσει:
- Κόπωση και έλλειψη ενέργειας
- Μυϊκή αδυναμία
- Πεσμένη διάθεση ή συμπτώματα κατάθλιψης
- Άγχος και αυξημένο στρες
- Διαταραχές ύπνου
- Μειωμένη λίμπιντο και σεξουαλική ικανοποίηση
- Αύξηση σωματικού βάρους
- Απορρυθμισμένη περίοδος
- Δυσκολία στη σύλληψη
- Κολπική ξηρότητα
- Μείωση της οστικής πυκνότητας
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες γυναίκες ενδέχεται να μην παρουσιάσουν καθόλου εμφανή συμπτώματα, ακόμη και αν τα επίπεδα τεστοστερόνης τους είναι χαμηλά.
Ποια είναι τα αίτια για τη μείωση της τεστοστερόνης;
Η πτώση της τεστοστερόνης στις γυναίκες μπορεί να είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης ή να σχετίζεται με συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις. Η μείωση αυτή είναι συχνή κατά την εμμηνόπαυση, επειδή τότε μειώνεται η λειτουργία των ωοθηκών, που είναι οι βασικοί παραγωγοί τεστοστερόνης στον γυναικείο οργανισμό.
Πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν στη χαμηλή τεστοστερόνη περιλαμβάνουν:
- Δυσλειτουργία των επινεφριδίων
- Ορμονικές διαταραχές που σχετίζονται με την υπόφυση
- Χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών
- Ορμονοθεραπεία με οιστρογόνα
- Εμμηνόπαυση ή πρόωρη εμμηνόπαυση
Πώς θα καταλάβω ότι έχω χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης;
Η διάγνωση γίνεται μέσω αιματολογικής εξέτασης, σε συνδυασμό με αξιολόγηση των συμπτωμάτων και κλινική εξέταση. Επειδή τα επίπεδα τεστοστερόνης μεταβάλλονται μέσα στον κύκλο σας, ο ειδικός μπορεί να συστήσει συγκεκριμένη χρονική στιγμή για την δειγματοληψία. Η διάγνωση βασίζεται σε ένα σύνολο παραμέτρων· όχι μόνο στις εργαστηριακές τιμές αλλά και στην κλινική εικόνα.
Θεραπείες (και πιθανές παρενέργειες)
Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες με στόχο τη βελτίωση των συμπτωμάτων, την αύξηση της ενέργειας και της σεξουαλικής επιθυμίας. Πιθανές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Θεραπεία με οιστρογόνα: Ορισμένα σκευάσματα συνδυάζουν οιστρογόνα με τεστοστερόνη και είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
- Θεραπεία με τεστοστερόνη: Η τεστοστερόνη μπορεί να χορηγηθεί μέσω ενέσεων, διαδερμικών επιθεμάτων, gel ή εμφυτεύσιμων σκευασμάτων.
- Συμπληρώματα DHEA: Το DHEA είναι πρόδρομος της τεστοστερόνης, και μπορεί να αυξήσει έμμεσα τα επίπεδα της. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα και ασφάλειά του εξακολουθούν να μελετώνται.
Πιθανές παρενέργειες από τη θεραπεία με τεστοστερόνη περιλαμβάνουν:
- Αύξηση τριχοφυΐας στο πρόσωπο
- Ακμή
- Βάθυνση της φωνής
- Τριχόπτωση
- Διόγκωση της κλειτορίδας
- Κατακράτηση υγρών
Ορισμένες πρακτικές αυτοφροντίδας μπορούν να υποστηρίξουν φυσικά την ορμονική ισορροπία:
- Διαχείριση του στρες: Η χρόνια ένταση επηρεάζει την παραγωγή τεστοστερόνης. Τεχνικές όπως η βαθιά αναπνοή, η τακτική άσκηση και ο διαλογισμός μπορούν να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες.
- Καλύτερος ύπνος: Η ποιότητα του ύπνου συνδέεται άμεσα με την ομαλή ορμονική λειτουργία. Στοχεύστε σε σταθερό ωράριο και αποφύγετε να περνάτε χρόνο μπροστά από οθόνες πριν τον ύπνο.
- Ισορροπημένη διατροφή: Η πρόσληψη πρωτεϊνών, ωφέλιμων λιπαρών, φυτικών ινών και απαραίτητων βιταμινών και μετάλλων υποστηρίζει την σωστή παραγωγή ορμονών.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Σημάδια ότι είστε σε υγιή σχέση
ΕΟΠΥΥ: Πώς έγινε η απάτη με τα φάρμακα - Τι να προσέχουν οι ασφαλισμένοι
Καρδιακή λειτουργία: Τι έδειξε μέτρηση ακριβείας σε ερασιτέχνες αθλητές