Υπάρχουν, πιθανόν, συναρπαστικά νέα από μια κλινική δοκιμή που διεξήχθη σε πιθήκους: Μια εφάπαξ δόση γονιδιακής θεραπείας που χορηγείται σε νεογέννητους πιθήκους φαίνεται να τους προστατεύει από τον ιό HIV,  για τουλάχιστον τρία χρόνια.

Φυσικά, οι μελέτες που διεξάγονται σε ζώα δεν έχουν πάντα αποτέλεσμα στους ανθρώπους. Αλλά οι επιστήμονες λένε ότι αν συμβεί αυτό, θα μπορούσε να σώσει τις ζωές μωρών και παιδιών που εξακολουθούν να κινδυνεύουν από τον ιό HIV.

Οι συγγραφείς της μελέτης εκτιμούν ότι περισσότερα από 100.000 παιδιά παγκοσμίως (κυρίως στην υποσαχάρια Αφρική) πιστεύεται ότι προσβάλλονται από τον ιό HIV αμέσως μετά τη γέννησή τους, κυρίως μέσω θηλασμού από μητέρα που είναι οροθετική.

«Σχεδόν 300 παιδιά μολύνονται με HIV κάθε μέρα», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Αμίρ Αρντεσίρ. «Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία των νεογνών σε περιοχές υψηλού κινδύνου κατά την πιο ευάλωτη περίοδο της ζωής τους».

Η ομάδα του δημοσίευσε τα ευρήματά της στις 30 Ιουλίου στο Nature.

Σημείωσε ότι η νέα μελέτη βασίζεται στην ιδέα ότι τις πρώτες εβδομάδες της ζωής ενός πρωτεύοντος - και οι άνθρωποι είναι πρωτεύοντα - το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος είναι φυσικά πιο ανεκτικό στους «εισβολείς», συμπεριλαμβανομένων των γονιδιακών θεραπειών.

Η έρευνα επικεντρώθηκε σε μια δοκιμασμένη και αποτελεσματική μορφή γονιδιακής θεραπείας για την καταπολέμηση του HIV. Λειτουργεί προγραμματίζοντας τα κύτταρα να παράγουν συνεχώς αντισώματα κατά του HIV.

Η γονιδιακή θεραπεία ενσωματώθηκε σε έναν ακίνδυνο αδενο-σχετιζόμενο ιό (AAV) για να βοηθήσει στη μεταφορά του στα μυϊκά κύτταρα των νεογέννητων μακάκων ρέζους.

Τα μυϊκά κύτταρα επιλέχθηκαν επειδή είναι ιδιαίτερα μακρόβια, εξήγησε η ερευνητική ομάδα.

Η γονιδιακή θεραπεία δίνει εντολή σε αυτά τα κύτταρα να παράγουν ευρέως εξουδετερωτικά αντισώματα ή bNAbs, τα οποία είναι ικανά να εξουδετερώσουν πολλαπλά στελέχη του HIV.

Δεν είναι η πρώτη φορά που τα bNAbs χρησιμοποιούνται στη γονιδιακή θεραπεία για την καταπολέμηση του HIV. Ωστόσο, σε προηγούμενες δοκιμές απαιτούνταν επαναλαμβανόμενες ενέσεις για να διατηρείται το ανοσοποιητικό σύστημα σε εγρήγορση.

Στη νέα δοκιμή, «μετατρέπουμε αυτά τα μυϊκά κύτταρα -- τα οποία είναι μακρόβια -- σε μικροεργοστάσια που απλώς συνεχίζουν να παράγουν αυτά τα αντισώματα», εξήγησε ο Ardeshir.

Όταν όμως μια τέτοια προσέγγιση χρησιμοποιείται σε μεγαλύτερους σε ηλικία πιθήκους, το ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα των ζώων στρέφεται κατά της θεραπείας, διακόπτοντάς την.

Αυτό δεν συνέβη όταν η ομάδα του Άρντεσιρ το εισήγαγε κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων ζωής ενός μακάκου.

Όλοι οι πίθηκοι που έλαβαν μία μόνο δόση bNAbs αμέσως μετά τη γέννησή τους προστατεύτηκαν από τη μόλυνση από τον ιό HIV για τουλάχιστον τρία χρόνια, χωρίς να χρειαστεί αναμνηστική δόση.

Ερευνητές του Tulane δήλωσαν ότι αυτό είναι περίπου το ισοδύναμο μιας θεραπείας που θα μπορούσε να αποτρέψει τον ιό HIV στους ανθρώπους μέχρι την εφηβεία.

Αν η γονιδιακή θεραπεία χορηγούνταν έστω και λίγο αργότερα -- 8 έως 12 εβδομάδες μετά τη γέννηση -- το πιο ανεπτυγμένο ανοσοποιητικό σύστημα του νεαρού πιθήκου θα αναλάμβανε δράση για να την καταπολεμήσει, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά του.

Η χορήγηση της ένεσης αμέσως μετά τη γέννηση φαινόταν καθοριστική, είπε ο Ardeshir.

«Πρόκειται για μια θεραπεία που γίνεται μία φορά και ταιριάζει στην κρίσιμη στιγμή που αυτές οι μητέρες με HIV σε περιοχές με περιορισμένους πόρους είναι πιο πιθανό να δουν γιατρό», σημείωσαν ερευνητές. «Εφόσον η θεραπεία χορηγείται κοντά στη γέννηση, το ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού θα την αποδεχτεί και θα πιστέψει ότι είναι μέρος του εαυτού του».

Θα λειτουργήσει σε μωρά;

Αυτό δεν είναι απολύτως σαφές, καθώς είναι πιθανό τα βρέφη να είναι λιγότερο δεκτικά από τους πιθήκους σε θεραπείες που χορηγούνται μέσω AAV, ανέφερε η ομάδα.

Η δοκιμή σε πιθήκους χρησιμοποίησε επίσης μόνο ένα στέλεχος του ιού της ανοσοανεπάρκειας πιθήκου-ανθρώπου, το οποίο είναι παρόμοιο από ορισμένες απόψεις με τον ιό HIV, αλλά μπορεί να μην αντικατοπτρίζει την ποικιλία των κυκλοφορούντων στελεχών του HIV.

Παρόλα αυτά, η ερευνητική ομάδα είναι αισιόδοξη.

Η παροχή στις οικογένειες ενός εφάπαξ προληπτικού εργαλείου για την προστασία των παιδιών τους θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιοχές όπου η πρόσβαση σε επαναλαμβανόμενες ιατρικές θεραπείες μπορεί να είναι δύσκολη, ανέφεραν οι ερευνητές.

 

Πηγές:
Nature.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Ποιες τροφές αυξάνουν την καλή χοληστερόλη