Η ρομποτική χειρουργική στην γυναικολογία αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, προσφέροντας τη δυνατότητα για πιο ακριβείς και στοχευμένες επεμβάσεις με μικρότερη επιβάρυνση για τις γυναίκες. Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) εισέρχεται δυναμικά στον χώρο, προσδοκώντας να βελτιώσει ακόμα περισσότερο την ασφάλεια, την ακρίβεια και την πρόβλεψη των χειρουργικών αποτελεσμάτων.

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη από ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά.

  1. Η σύγχρονη ρομποτική χειρουργική: όρια και δυνατότητες

Η ρομποτική χειρουργική στην γυναικολογία εφαρμόζεται ευρέως τα τελευταία 20 χρόνια και συγκρίνεται κυρίως με την κλασική λαπαροσκοπική χειρουργική. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η ρομποτική μπορεί να μειώσει την απώλεια αίματος, να προσφέρει καλύτερη ορατότητα και ακρίβεια κινήσεων. Ωστόσο, αυτές οι μελέτες γίνονται συνήθως σε εξειδικευμένα κέντρα, όπου οι χειρουργοί είναι ιδιαίτερα έμπειροι και καλά εκπαιδευμένοι και στα δύο είδη χειρουργικής.

  1. Η Τεχνητή Νοημοσύνη στη ρομποτική χειρουργική: πολλά υποσχόμενη αλλά χωρίς αποδεδειγμένη υπεροχή

Η ένταξη της ΤΝ σε ρομποτικά συστήματα είναι μια τεχνολογία που εμφανίστηκε κυρίως μετά το 2020 και έχει στόχο να βοηθά τον χειρουργό σε κρίσιμες αποφάσεις, αναγνωρίζοντας αυτόματα δομές, προτείνοντας βήματα ή προειδοποιώντας για κινδύνους. Παρόλα αυτά, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επαρκείς συγκριτικές μελέτες που να αποδεικνύουν την υπεροχή της ρομποτικής χειρουργικής με τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με την παραδοσιακή ρομποτική ή τη λαπαροσκοπική.

  1. Οι εμπορικές πιέσεις και η γρήγορη προώθηση νέων τεχνολογιών

Μεγάλοι κατασκευαστές ρομποτικών συστημάτων, καθώς και φαρμακευτικές και τεχνολογικές εταιρείες, επενδύουν τεράστια ποσά στην προώθηση και ανάπτυξη της ρομποτικής χειρουργικής με ΤΝ. Αυτό οδηγεί σε έντονη εμπορική προώθηση των νέων προϊόντων, με συχνές παρουσιάσεις και διαφημίσεις που παρουσιάζουν την τεχνολογία ως πανάκεια. Ωστόσο, η συγκέντρωση κλινικών αποδείξεων που να επιβεβαιώνουν την ανωτερότητα αυτών των συστημάτων απαιτεί χρόνια συστηματικής έρευνας. Η βιασύνη για γρήγορη υιοθέτηση μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους.

  1. Η εμπειρία του χειρουργού και το ζήτημα της εκπαίδευσης

Ένα κρίσιμο ζήτημα είναι η σχέση ανάμεσα στον χειρουργό και την τεχνολογία. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν αντικαθιστά έναν έμπειρο χειρουργό. Αντιθέτως, η εμπειρία και η κλινική κρίση του γιατρού παραμένουν καθοριστικές. Υπάρχουν δυο σενάρια:

  • Καλός χειρουργός + ΤΝ και ρομποτική: ο έμπειρος γιατρός χρησιμοποιεί την τεχνολογία ως εργαλείο που βελτιώνει την ακρίβεια και την ασφάλεια.
  • Ανεπαρκής ή λιγότερο έμπειρος χειρουργός που βασίζεται υπερβολικά στην ΤΝ: υπάρχει ο κίνδυνος η τεχνητή νοημοσύνη να μην καλύψει πλήρως τις κλινικές αποφάσεις ή να οδηγήσει σε λανθασμένες κινήσεις, ειδικά αν ο χειρουργός δεν έχει την απαραίτητη εμπειρία ή κριτική σκέψη.

Επιπλέον, είναι ασαφές ποιος εκπαιδεύει ποιον: αν η τεχνολογία διαμορφώνει την εκπαίδευση του χειρουργού ή αν ο χειρουργός πρέπει να έχει εξ αρχής υψηλές δεξιότητες για να αξιοποιήσει την τεχνολογία σωστά.

  1. Η απουσία σαφών κλινικών δεδομένων και η ελληνική πραγματικότητα

Στην Ελλάδα, η χρήση ρομποτικής χειρουργικής στη γυναικολογία είναι συγκριτικά περιορισμένη και δεν υπάρχουν επαρκή στατιστικά στοιχεία για τον αριθμό και την ποιότητα των επεμβάσεων, πόσο μάλλον για επεμβάσεις με τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες πρέπει να γνωρίζουν πως η τεχνολογία αυτή είναι καινοτόμος, αλλά όχι ευρέως εδραιωμένη.

  1. Τι σημαίνει αυτό για τις γυναίκες που αναζητούν θεραπεία;

Είναι σημαντικό οι γυναίκες να ενημερώνονται πλήρως και να μη μένουν μόνο στη γοητεία του όρου «ρομποτική» ή «τεχνητή νοημοσύνη». Κάθε χειρουργική επιλογή πρέπει να βασίζεται στην εμπειρία του ιατρού, στα διαθέσιμα δεδομένα, στην προσωπική κατάσταση της ασθενούς και να μην υπαγορεύεται μόνο από εμπορικά κίνητρα. Η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο, όχι εγγύηση επιτυχίας.

Συμπέρασμα: Η ρομποτική χειρουργική με τεχνητή νοημοσύνη έχει μεγάλο υποσχόμενο μέλλον, αλλά η αλήθεια είναι πως η τεχνολογία δεν είναι πανάκεια και χρειάζεται προσοχή, εμπειρία και χρόνο για να αποδείξει την πραγματική της αξία. Οι γυναίκες οφείλουν να ρωτούν, να ενημερώνονται και να επιλέγουν με γνώμονα την ασφάλεια και την επιστημονική τεκμηρίωση.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]