Η εκδήλωση επιδημίας με τον ιό Έμπολα ή Μάρμπουργκ σε μια μεγάλη πόλη είναι ένας εφιάλτης για κάθε σύστημα υγείας. Σε αντίθεση με την επιδημία Έμπολα στη Δυτική Αφρική το 2014-2016, που προκάλεσε περισσότερους από 11.000 θανάτους, τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους η Ρουάντα κατάφερε να σταματήσει την εκδήλωση του ιού Μαρμπουργκ στην πρωτεύουσα Κιγκάλι μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Σύμφωνα με ένα άρθρο στο "New England Journal of Medicine", αυτό μπορεί να οφείλεται στη χρήση της ρεμδεσιβίρης και του αντισώματος MBP091, καθώς και σε έναν κυκλινό εμβολιασμό του προσωπικού των κλινικών και των ατόμων που ήρθαν σε επαφή με τους ασθενείς.

Ο ιός Marburg, μαζί με τον ιό Ebola, είναι ένας από τους πιο επικίνδυνους παθογόνους παράγοντες. Οι ιοί εξαπλώνονται γρήγορα στον οργανισμό με περίοδο επώασης 2 έως 21 ημερών.

Όταν εμφανιστεί ο υψηλός πυρετός (<40°C) και οι εσωτερικές αιμορραγίες που είναι τυπικά συμπτώματα της νόσου, συνήθως είναι πολύ αργά για να γίνει οποιαδήποτε διάσωση.

Η διάχυτη ενδοαγγειακή διαταραχή της πήξης συχνά οδηγεί σε θάνατο εντός μιας ημέρας λόγω πολυοργανικής ανεπάρκειας.

Αυτό συνέβη και σε μια 25χρονη γυναίκα, η οποία μετά από καισαρική τομή υπέφερε από ασταμάτητη αιμορραγία, σε συνδυασμό με πυρετό, αύξηση των ηπατικών ενζύμων και θρομβοπενία. Μεταφέρθηκε σε κλινική της πρωτεύουσας Κιγκάλι λόγω υποψίας για σύνδρομο HELLP, όπου στις 27 Αυγούστου πέθανε μέσα σε 24 ώρες στη μονάδα εντατικής θεραπείας.

Η ασθένεια δεν συνδέθηκε με ιογενή λοίμωξη. Η υποψία προέκυψε μόνο όταν άλλοι ασθενείς και το προσωπικό της κλινικής παρουσίασαν υψηλό πυρετό, με ταχεία εξέλιξη της λοίμωξης και ανάπτυξη πολυοργανικής ανεπάρκειας.

Στις 25 Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους, η κλινική ειδοποίησε το "Rwanda Biomedical Center" και στις 27 Σεπτεμβρίου τα πρώτα θετικά αποτελέσματα των τεστ PCR επιβεβαίωσαν τη λοίμωξη από τον ιό Marburg. Την ίδια μέρα δημιουργήθηκε ένα ξεχωριστό κέντρο θεραπείας, όπου στις 5 Οκτωβρίου εισήχθησαν οι πρώτοι ασθενείς.

Οι υγειονομικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα των επαφών. Ταυτόχρονα, σε ένα τρίτο της χώρας αναζητήθηκαν ύποπτα κρούσματα. Συνολικά εξετάστηκαν 6.340 άτομα, μεταξύ των οποίων και 240 νεκροί.

Όπως αναφέρουν ο Sabin Nsanzimana από το Υπουργείο Υγείας στο Κιγκάλι και οι συνεργάτες του, 66 τεστ ήταν θετικά, μεταξύ των οποίων 51 μέλη του προσωπικού της κλινικής που είχαν φροντίσει τους ασθενείς.

Μετά από μια εκτιμώμενη περίοδο επώασης 10 ημερών, οι ασθένειες εκδηλώθηκαν κυρίως με πυρετό (95 %), κόπωση (88 %) και γαστρεντερικά συμπτώματα όπως ναυτία, έμετο και διάρροια (82 %).

Το 42% των ασθενών παρουσίασε αιμορραγικές εκδηλώσεις όπως ρινορραγία, αιμορραγία των ούλων ή γαστρεντερική αιμορραγία, ενώ το 17% ανέπτυξε νευρολογικά συμπτώματα.

Τυπικά εργαστηριακά ευρήματα ήταν η αύξηση των ηπατικών ενζύμων, οι διαταραχές των ηλεκτρολυτών (υπονατριαιμία, υποκαλιαιμία), η υπογλυκαιμία και η θρομβοπενία.

Σύμφωνα με τον Nsanzimana, οι ασθενείς μπορούσαν να λάβουν θεραπεία με το αντιιική φαρμακευτική ουσία ρεμδεσιβίρη από τις 30 Σεπτεμβρίου και με το μονοκλωνικό αντίσωμα MBP091 από τις 5 Οκτωβρίου. Η ρεμδεσιβίρη αναστέλλει την ιική RNA πολυμεράση, την οποία χρειάζονται πολλοί ιοί για την αναπαραγωγή τους.

Το MBP091 συνδέεται με ένα αντιγόνο στην επιφάνεια του ιού και έχει αναπτυχθεί ειδικά για τη θεραπεία του ιού Marburg. Και τα δύο φάρμακα είναι πειραματικά. Ωστόσο, ενδέχεται να συνέβαλαν στον περιορισμό της λοίμωξης. Ενώ το ποσοστό θνησιμότητας σε προηγούμενες επιδημίες ήταν 83% έως 90%, στη Ρουάντα πέθαναν μόνο 15 από τους 66 ασθενείς (23%).

Πιθανώς πάντως να αποτράπηκαν και άλλες ασθένειες χάρη σε στοχευμένους εμβολιασμούς. Ο μη αδειοδοτημένος εμβολιασμός έφτασε στο Κιγκάλι στις 5 Οκτωβρίου. Από τις 10 Οκτωβρίου, εμβολιάστηκαν 1.710 εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και άτομα που ήρθαν σε επαφή με τους ασθενείς.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]