Tουλάχιστον το ένα τέταρτο των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα θα μπορούσε να αποφευχθεί με ένα πρόγραμμα έγκαιρης διάγνωσης μέσω χαμηλής δόσης αξονικής τομογραφίας (CT) για καπνιστές.

Στις ΗΠΑ, το κόστος καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή, οι επιστήμονες μελέτησαν τώρα τα οφέλη της αποκλειστικά ψηφιακής ενημέρωσης. Το αποτέλεσμα: 60% περισσότεροι καπνιστές υποβλήθηκαν σε εξέταση CT.

"Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Ωστόσο, οι ασθενείς στους οποίους διαγνώστηκε και αντιμετωπίστηκε μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα στο στάδιο Ι έχουν ποσοστό επιβίωσης δέκα ετών άνω του 70%", έγραψαν ο David Miller από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Wake Forest (Winston-Salem, πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας) και οι συν-συγγραφείς του στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό JAMA.

Γι' αυτό, η συμμετοχή σε πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου με αξονική τομογραφία θα ήταν καθοριστική για τους μακροχρόνιους καπνιστές.

Το πρόβλημα όμως έγκειται στη συμμετοχή των δικαιούχων. Οι επιστήμονες αναφέρουν: "Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022, παρά τις συστάσεις των κατευθυντήριων γραμμών για τον έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα, λιγότερο από το 20% των δικαιούχων ενηλίκων είχαν υποβληθεί σε τέτοια εξέταση.

Μεταξύ των εμποδίων για τον έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα είναι το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν γνωρίζουν τίποτα για αυτόν, ότι οι γιατροί δεν είναι σίγουροι για τις κατευθυντήριες γραμμές και ότι δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για κοινές αποφάσεις κατά τις τακτικές επισκέψεις στον γιατρό".

Γι' αυτό το λόγο, το επιστημονικό πρόγραμμα άνοιξε νέους δρόμους. Αρχικά, μέσω ενός αυτοματοποιημένου προγράμματος υπολογιστή, επιλέχθηκαν τυχαία καπνιστές ή πρώην καπνιστές ηλικίας μεταξύ 50 και 77 ετών, οι οποίοι είχαν ραντεβού με τον οικογενειακό τους γιατρό εντός των επόμενων 9 έως 15 ημερών.

Συνολικά, επρόκειτο για σχεδόν 27.000 άτομα, από τα οποία τελικά 1.333 συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη. Αυτά τα άτομα έλαβαν ένα ηλεκτρονικό μήνυμα μέσω του portal ασθενών τους ή μέσω SMS με την ένδειξη ότι πληρούσαν τα κριτήρια για συμμετοχή στον έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα.

Οι μισοί από τους συμμετέχοντες εντάχθηκαν σε ένα ηλεκτρονικό πρόγραμμα ενημέρωσης (mPath-Lung-Program). Αυτό περιελάμβανε ένα βίντεο τριών λεπτών ως αρχική ενημέρωση, ένα πρόγραμμα ερωτήσεων-απαντήσεων και, τέλος, τη δυνατότητα να κλείσουν αμέσως ραντεβού για την αξονική τομογραφία.

Ωστόσο, υπήρχε επίσης η δυνατότητα τηλεϊατρικής συζήτησης για τυχόν ανοιχτά ερωτήματα. Η ομάδα ελέγχου, που είχε τον ίδιο αριθμό ατόμων, έλαβε μέσω της ιστοσελίδας της μελέτης μόνο πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα συμμετοχής στον έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα και, στη συνέχεια, παραπέμφθηκε στον οικογενειακό γιατρό της.

Έτσι, ακόμη και στην ομάδα ελέγχου, σε σύγκριση με τις αποκλειστικές επαφές με γιατρούς, η συμβουλευτική σχετικά με τον έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα ήταν ήδη πιο εντατική από ό,τι στην καθημερινή ρουτίνα.

Οι επιστήμονες συνόψισαν τα αποτελέσματα της μελέτης ως εξής: "Ηλεκτρονικές προσκλήσεις στάλθηκαν σε 26.909 άτομα, των οποίων ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας έδειχνε ιστορικό καπνίσματος. 3.267 απάντησαν στις ερωτήσεις σχετικά με την καταλληλότητα στον ιστότοπο, 1.333 θεωρήθηκαν κατάλληλοι και συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη.

Η μέση ηλικία ήταν 60,7 έτη, 864 (65%) ήταν γυναίκες. Η συχνότητα των χαμηλής δόσης αξονικών τομογραφιών πνεύμονα που πραγματοποιήθηκαν ήταν στατιστικά σημαντικά υψηλότερη στην ομάδα mPATH-Lung σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου: 24,5% έναντι 17%".

Αυτό αντιστοιχούσε σε αύξηση 60%.

Πηγές:
JAMA

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Ποιες τροφές αυξάνουν την καλή χοληστερόλη