Για την κρυοσυντήρηση ωαρίων, την καχυποψία που υπάρχει ακόμη στην Ελλάδα, αν και στο εξωτερικό αποτελεί mainstream επιλογή, το κόστος που έχει, τα πρώτα βήματα που γίνονται στη χώρα μας από επιχειρηματικούς ομίλους και πολυεθνικές οι οποίες εξετάζουν ή ήδη εφαρμόζουν την κρυοσυντήρηση, σε δράσεις corporate well-being & fertility benefits αλλά και τη βοήθεια που πρέπει να υπάρξει από την Πολιτεία, μίλησε στο iatronet.gr ο  Δρ. Στέφανος Χανδακάς, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Αναπαραγωγής, Ιδρυτής και Πρόεδρος της HOPEgenesis και Πρόεδρος του Νοσοκομείου Μητέρα.

Κρυοσυντήρηση ωαρίων: Γιατί στην Ελλάδα υπάρχει ακόμη “καχυποψία”; Είναι διαδεδομένη στο εξωτερικό;

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στη σύγχρονη αναπαραγωγική ιατρική. Στην Ελλάδα, παρότι τα τελευταία χρόνια η κοινωνία την αποδέχεται ολοένα και περισσότερο, εξακολουθεί να υπάρχει μια μορφή «καχυποψίας». Αυτό οφείλεται κυρίως στην παλαιότερη ελλιπή ενημέρωση και σε φόβους γύρω από την αποτελεσματικότητα της μεθόδου.Στο εξωτερικό (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Σκανδιναβία), η κρυοσυντήρηση έχει γίνει πλέον mainstream επιλογή. Οι γυναίκες τη χρησιμοποιούν για να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, να ολοκληρώσουν σπουδές, να εξελιχθούν επαγγελματικά ή να οργανώσουν τον προσωπικό τους χρόνο. Σε πολλές χώρες αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των μεγάλων νοσοκομείων και εντάσσεται ακόμη και σε εταιρικά προγράμματα παροχών.

Ποια μέθοδος εφαρμόζεται σήμερα και ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας;

Σήμερα χρησιμοποιούμε σχεδόν αποκλειστικά τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification), η οποία έχει αντικαταστήσει την παλαιότερη αργή κατάψυξη. Τα πλεονεκτήματα της υαλοποίησης είναι πρώτον τα πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης ωαρίων μετά την απόψυξη (90–95% σε οργανωμένες μονάδες), δεύτερον η καλύτερη γονιμοποίηση σε σχέση με τις παλαιότερες τεχνικές και φυσικά η ασφάλεια και σταθερότητα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε γυναίκες κάτω των 35 ετών, χωρίς υποκείμενα προβλήματα υγείας, τα ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης με κρυοσυντηρημένα ωάρια είναι πλέον συγκρίσιμα με αυτά των φρέσκων.Η μέθοδος θεωρείται σήμερα το διεθνές standard of care.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία; Πόσα ωάρια χρειάζονται; Πόσο κοστίζει η διαδικασία;

Η ιδανική περίοδος για κρυοσυντήρηση είναι μέχρι τα 34–35 έτη.Μετά τα 37, η ποιότητα και ο αριθμός των ωαρίων μειώνονται αισθητά, κάτι που επηρεάζει την απόδοση της διαδικασίας.Ο διεθνής μέσος όρος για την ποσότητα είναι 12–15 ωάρια για πιθανότητα 70–80% επίτευξης τουλάχιστον μιας εγκυμοσύνης. Σε μεγαλύτερες ηλικίες απαιτούνται 15–20 ωάρια. Συχνά χρειάζονται 2 κύκλοι διέγερσης για να φτάσουμε στον ιδανικό αριθμό. Η Ελλάδα παραμένει σαφώς πιο οικονομική από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Γενικά, το κόστος ξεκινά από 2.600 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως 3.300 ανάλογα με τη φαρμακευτική αγωγή και τις εξατομικευμένες ιατρικές ανάγκες κάθε γυναίκας. Η ετήσια φύλαξη των ωαρίων ειναι 200 ευρω. Ακόμη και δύο κύκλοι κοστίζουν λιγότερο από αντίστοιχα προγράμματα στις ΗΠΑ και στη Βόρεια Ευρώπη.

Πόσα χρόνια επιτρέπει η ελληνική νομοθεσία;

Η πρόσφατη ελληνική νομοθεσία επιτρέπει την κρυοσυντήρηση για έως 20 έτη, με δυνατότητα παράτασης όταν υπάρχει ιατρικός λόγος ή με νέα υπεύθυνη δήλωση της γυναίκας.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα και ευέλικτα νομικά πλαίσια παγκοσμίως, ενισχύοντας την αυτονομία της γυναίκας.

Στο εξωτερικό, εταιρείες επιδοτούν την κρυοσυντήρηση. Στην Ελλάδα συμβαίνει αυτό;

Σε διεθνές επίπεδο, μεγάλες εταιρείες -Google, Apple, Meta, Amazon- καλύπτουν μέρος ή το σύνολο του κόστους, εντάσσοντάς το στα προγράμματα εταιρικών παροχών.

Στην Ελλάδα, η τάση αυτή κάνει τώρα τα πρώτα βήματα. Ορισμένοι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι και πολυεθνικές εξετάζουν ή ήδη εφαρμόζουν τέτοια προγράμματα, εντάσσοντας την κρυοσυντήρηση σε δράσεις corporate well-being & fertility benefits. 

Με δεδομένη τη γήρανση του πληθυσμού και τη μείωση γεννήσεων, πώς μπορεί η Πολιτεία να ενισχύσει την κρυοσυντήρηση;

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει το σοβαρότερο δημογραφικό πρόβλημα στην Ευρώπη. Η Πολιτεία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά μέσω των οικονομικών κινήτρων, δηλαδή μερική ή ολική επιδότηση ενός κύκλου για γυναίκες έως 35 ετών, φορολογικές ελαφρύνσεις και συμμετοχή των ασφαλιστικών ταμείων. Επίσης, με ενημερωτικές καμπάνιες. Η έλλειψη πληροφόρησης είναι ο βασικός λόγος καθυστερημένης απόφασης και η στοχευμένη ενημέρωση μπορεί να αλλάξει ριζικά την εικόνα. Μια ωραία σκέψη είναι ακόμα η συνεργασία με πανεπιστήμια, εταιρείες και δημόσιους φορείς με προώθηση της κουλτούρας ''πρόληψη στη γονιμότητα''. Τελευταίο και πολύ σημαντικό είναι η ενίσχυση των μονάδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε επενδύσεις στην τεχνολογία, προσωπικό και υποδομές, ώστε η εμπειρία της γυναίκας να είναι ασφαλής και υψηλού επιπέδου.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Healthcare Transformation - Π. Μεσσαρόπουλος: Τεχνητή νοημοσύνη και χρηματοδότηση των νοσοκομείων [βίντεο]
Ψηφιακό άλμα για τα σπάνια νοσήματα: Η Ε.Σ.Α.Ε. εγκαινιάζει δύο εργαλεία AI
Healthcare Transformation - Κ. Τούτουζας: Να γίνει εθνικός στόχος η πρόληψη [βίντεο]