Του Δημήτρη Καραγιώργου

Στη φετινή έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην αξιολόγηση του διεθνούς συστήματος ελέγχου των ναρκωτικών και ιδιαίτερα στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Αυτές αφορούν τέσσερις άξονες: της υγείας, της εφαρμογής των διατάξεων των διεθνών συμβάσεων, της πρόληψης της χρήσης ουσιών και των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης.

Όσον αφορά τα θέματα της υγείας, η Επιτροπή κάνει έκκληση στις κυβερνήσεις να καταστήσουν τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων με ναρκωτική δράση για ιατρικούς σκοπούς προτεραιότητα στον τομέα της δημόσιας υγείας. Η περιορισμένη χρήση αυτών των φαρμάκων σε πολλές χώρες έχει ως αποτέλεσμα, όπως εκτιμά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τουλάχιστον 30 εκατομμύρια ασθενείς, και πιθανώς αλλά 86 εκατομμύρια, να υποφέρουν ετησίως από μέτριο έως οξύ πόνο.

Αν και η πρόσβαση στα ελεγχόμενα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της κωδεΐνης και της μορφίνης, θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ανθρώπινο δικαίωμα, είναι στην πραγματικότητα ανύπαρκτη σε πάνω από 150 χώρες.

Σε σχέση με τη θεραπεία των εξαρτημένων από τα ναρκωτικά, στην Έκθεση υπογραμμίζεται ότι αυτή πρέπει να ευθυγραμμίζεται με την ορθή ιατρική πρακτική και να μην χρησιμοποιείται ως εργαλείο για εγκαθίδρυση ή διατήρηση του κοινωνικού ελέγχου.

Επίσης, αναφέρεται ότι τα προγράμματα υποκατάστασης, ξεκίνησαν αρχικά ως τελευταία λύση για τους εξαρτημένους που για κάποιους λόγους δεν κατάφεραν να απεξαρτηθούν μέσω άλλων τρόπων θεραπείας.

Υποκατάσταση

Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι τα προγράμματα υποκατάστασης έχουν το χώρο τους στην πολιτική για τα ναρκωτικά όχι απαραίτητα ως τελικός στόχος αλλά ως μεταβατικό στάδιο το οποίο θα οδηγήσει τελικά στην ανάπτυξη ενός υγιούς χωρίς ναρκωτικά τρόπου ζωής.

Επισημαίνεται, ακόμα, ότι τα προγράμματα υποκατάστασης πρέπει να υποστηρίζονται από ψυχοκοινωνική φροντίδα, προκειμένου να βελτιώσουν την κατάσταση της υγείας των εξαρτημένων, την κοινωνική τους λειτουργικότητα, τη διάδοση του HIV, την παραβατική συμπεριφορά.

Άλλη μια πρόκληση για την Επιτροπή αποτελεί η ασταθής εφαρμογή των διατάξεων για τον έλεγχο της κάνναβης. Η κάνναβη έχει γίνει η πιο διαδεδομένη παράνομη ουσία παγκοσμίως και τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί πιο δραστικές μορφές που περιέχουν επίπεδα τετραϋδροκανναβινόλης (THC) κατά πολύ υψηλότερα από ό,τι συνηθιζόταν κατά τη δεκαετία του 1980.

Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με την Έκθεση, μπορεί να σχετίζεται με την αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών θεραπείας για κάνναβη σε πολλές χώρες. Υπάρχουν, επίσης, ενδείξεις ότι η χρήση της κάνναβης μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ψυχωσικών δυσλειτουργιών και σχιζοφρένειας.

Η Επιτροπή στην Έκθεσή της αναφέρεται σε έρευνα του Ευροβαρόμετρου σχετικά με τις στάσεις και τις αντιλήψεις σε θέματα ναρκωτικών σε περισσότερους από 12.000 νέους ηλικίας 15-24, δείχνει ότι το 80% αναγνωρίζουν τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με την ηρωίνη, την κοκαΐνη και το ‘έκσταση’ αλλά μόνο το 40% των νέων αναγνωρίζουν τους κινδύνους της κατάχρησης της κάνναβης.

Δεδομένου ότι η κάνναβη τείνει να γίνει η πρώτη και πιο ευρέως διαδεδομένη παράνομη ουσία χρήσης, το θέμα της σχετίζεται άμεσα με την πρωτογενή πρόληψη στους νέους . Οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις πιέσεις του μάρκετινγκ και τη σπουδαιότητα της εικόνας τους.

Μέτρια πρόοδος

Η Επιτροπή χαρακτηρίζει ‘στην καλύτερη περίπτωση μέτρια’ την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια. Επισημαίνει την απουσία αξιολογήσεων στα προγράμματα πρόληψης της χρήσης ουσιών και αναφέρει ορισμένους παράγοντες αποτελεσματικότητας τέτοιων προγραμμάτων: να συνδέονται με άλλες προβληματικές συμπεριφορές (χρήση αλκοόλ και καπνού), να είναι βασισμένα σε αξιόπιστες πληροφορίες καθώς και στους παράγοντες κινδύνου και προστασίας, να εξειδικεύονται στη βάση της ηλικίας, του γένους και της εθνικότητας, να προσεγγίζουν παράγοντες πέρα από τη χρήση (δεξιότητες ζωής), να μην περιορίζονται σε εκστρατείες μέσω των ΜΜΕ.

Μια ακόμα ανησυχητική εξέλιξη που αναδεικνύεται στην Έκθεση αφορά το ρόλο του Διαδικτύου στη διάδοση της χρήσης ελεγχόμενων και μη ελεγχόμενων ουσιών και ιδιαίτερα τα παράνομα φαρμακεία του Διαδικτύου που προωθούν τη χρήση φαρμάκων με ναρκωτικές ουσίες σε ευάλωτες ομάδες, όπως οι νέοι.

Χρησιμοποιούν δε, στοχευμένες στρατηγικές πώλησης και ανταποκρίνονται άμεσα στα αιτήματα των πελατών τους. Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς οι λαθρέμποροι βρίσκονται μεταξύ αυτών που κατεξοχήν αξιοποιούν τις μεθόδους κρυπτογράφησης και με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουν τις διωκτικές αρχές, συντονίζουν τις αποστολές των ναρκωτικών και ξεπλένουν χρήματα.

Η ανάπτυξη των παράνομων φαρμακείων στο Διαδίκτυο συνδέεται άμεσα με την προώθηση και πώληση των απομιμήσεων φαρμάκων.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το 7-10% όλων των φαρμακευτικών προϊόντων μπορεί να είναι απομιμήσεις. Σε κάποιες αφρικανικές χώρες το ποσοστό αυτό αγγίζει το 40%. Σύμφωνα με μελέτη στις ΗΠΑ ο τζίρος από τις πωλήσεις απομιμήσεων το 2010 θα αυξηθεί κατά 90% σε σχέση με το 2005, φτάνοντας τα 75 δισεκατομμύρια US$.

Κούριερ

Τα τελευταία δύο χρόνια όλες οι περιοχές αναφέρουν τη χρήση υπηρεσιών courier για την αποστολή των παράνομων ουσιών. Η Επιτροπή αναφέρει ότι η πραγματική έκταση του προβλήματος δεν είναι γνωστή, καθώς πολλές κυβερνήσεις δεν είναι σε θέση να την εντοπίσουν.

Οι έμποροι εκτιμούν ότι είναι ένας σχετικά ασφαλής τρόπος διακίνησης, δίνει τη δυνατότητα συχνών αποστολών σε πολλούς διαφορετικούς προορισμούς, ενώ είναι δύσκολο να εξακριβωθεί η εγκυρότητα των στοιχείων του αποστολέα. Κάποιες χώρες αναφέρουν ότι οι μικρότερες εταιρείες χρησιμοποιούνται περισσότερο καθώς ζητούν λιγότερες πληροφορίες για τις αποστολές.

Οι ουσίες που διακινούνται περιλαμβάνουν παράνομα ναρκωτικά αλλά και φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν ναρκωτικές και ψυχοτρόπες ουσίες.

Αμφεταμίνες

Η Επιτροπή κάνει λόγο για νέα κανάλια εκτροπής εφεδρίνης και ψευδοεφεδρίνης, τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή διεγερτικών τύπου αμφεταμίνης (ATS), όπως η μεθαμφεταμίνη, η αμφεταμίνη και το MDMA («έκσταση»).

Οι παράνομες οργανώσεις συχνά εμφανίζονται υπό το μανδύα ψεύτικων εταιρειών, προκειμένου να προμηθεύονται χημικές ουσίες που τους είναι απαραίτητες για την παρασκευή παράνομων ναρκωτικών. Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι έμποροι κάνουν παραγγελίες μέσω νόμιμων εμπορικών εταιρειών, χρησιμοποιώντας πλαστές εξουσιοδοτήσεις για να εισάγουν φαρμακευτικά προϊόντα που περιέχουν εφεδρίνη και ψευδοεφεδρίνη σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι έλεγχοι για χημικές ουσίες είναι ελαστικοί ή ανύπαρκτοι.

Παράλληλα, σύμφωνα με την Έκθεση η χρήση των διεγερτικών τύπου αμφεταμίνης έχει αυξηθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Αφρική

Ειδικό θέμα στην Έκθεση της Επιτροπής αποτελεί η ανάδειξη της δυτικής Αφρικής ως ενός από τους σημαντικότερους κόμβους διακίνησης κοκαΐνης από τη Λατινική Αμερική στην Ευρώπη. Αυτό οφείλεται αφενός στη γεωγραφική της θέση και αφετέρου στις αδύναμες κυβερνήσεις πολλών χωρών της περιοχής, που έχουν περιορισμένη δυνατότητα να προστατεύονται από τη διακίνηση ναρκωτικών και τις επιπτώσεις της.

Σύμφωνα με την Έκθεση, σχεδόν το 27% της κοκαΐνης που καταναλώνεται στην Ευρώπη σε ετήσια βάση έχει περάσει από τη δυτική Αφρική. Η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία της ότι η χρήση της ουσίας μπορεί να αυξηθεί ραγδαία στις χώρες της δυτικής Αφρικής ως συνέπεια της παράνομης διακίνησης.

Η κάνναβη παραμένει η πιο διαδεδομένη ουσία χρήσης στην Αφρική και εκτιμάται ότι πάνω από 42 εκατομμύρια άνθρωποι στην περιοχή κάνουν χρήση (ετήσια επικράτηση της χρήσης κάνναβης σε άτομα 15-64 στο 8%). Το 63% των αιτημάτων θεραπείας στην Αφρική σχετίζεται με τη χρήση κάνναβης.

Η Αφρική παράγει το 26% όλης της κάνναβης παγκοσμίως, με το Μαρόκο να παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χασίς στον κόσμο.

Ένα ακόμα πρόβλημα στην περιοχή αποτελεί η χρήση απομιμήσεων φαρμακευτικών σκευασμάτων που πωλούνται στις μη ελεγχόμενες αγορές ή στο δρόμο. Επίσης, παρατηρείται αύξηση της χρήσης αμφεταμίνης, ιδιαίτερα στη Νότια Αφρική. Εκτιμάται ότι 2-3 εκατομμύρια άτομα κάνουν χρήση της ουσίας.

Αμερική

Η Κεντρική Αμερική παραμένει βασική οδός διακίνησης παράνομων ουσιών από τη Νότια Αμερική στη Βόρεια και στην Ευρώπη και η Νότια Αμερική ο μεγαλύτερος παραγωγός φύλλων κόκας. Ο Καναδάς αποτελεί βασικό προμηθευτή έκσταση που καταναλώνεται εγχώρια, αλλά και στις ΗΠΑ και άλλες χώρες.

Στην Αμερική οι συμμορίες και το οργανωμένο έγκλημα που εμπλέκονται στην παραγωγή και το λαθρεμπόριο των ναρκωτικών δυσχεραίνουν την προσπάθεια εφαρμογής της πολιτικής ελέγχου.

Όσον αφορά για παράδειγμα, την εκρίζωση των παράνομων καλλιεργειών κόκας, στην Κολομβία, όπου βρίσκεται το 55% των παράνομων καλλιεργειών κόκας στη Νότια Αμερική, η επιβεβλημένη χειρωνακτική εκρίζωση παρεμποδίζεται από βίαιες επιθέσεις.

Σύμφωνα με τη Europol τα δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών στη Νότια Αμερική συνεργάζονται σε κοινές επιχειρήσεις που οργανώνονται με συγκεκριμένο σκοπό. Χρησιμοποιούν ειδικούς σε όλους τους τομείς των εγκληματικών τους δραστηριοτήτων, από χημικούς, μέχρι καπετάνιους, πιλότους, εκπαιδευμένους μεταφορείς και ειδικούς σε οικονομικά θέματα.

Στις ΗΠΑ παραμένει το πρόβλημα της κατάχρησης συνταγογραφούμενων φαρμάκων, με τον αριθμό των χρηστών να είναι αυτή τη στιγμή μεγαλύτερος από το συνολικό αριθμό των ατόμων που κάνουν χρήση κοκαΐνης, ηρωίνης, παραισθησιογόνων, έκσταση και εισπνεόμενων.

Τα συνταγογραφούμενα είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία ναρκωτικών –με πρώτη την κάνναβη. Το 2007 περίπου 16,6 εκατομμύρια άνθρωποι (το 6,6% του πληθυσμού) ανέφερε κατάχρηση συνταγογραφούμενων τον περασμένο χρόνο. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η χρήση τους από τους νέους, καθώς και οι θάνατοι που συνδέονται με τη χρήση τους.

Στις ΗΠΑ οι θάνατοι και τα περιστατικά υπερβολικής δόσης που σχετίζονται με τη μεθαδόνη αυξήθηκαν ραγδαία, κατά 390%, από το 1999-2004, ενώ η τάση αυτή φαίνεται να παραμένει.

Το 2007 εκτιμάται ότι 35,7 εκατομμύρια άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες δηλ. το 14,4% του πληθυσμού ηλικίας άνω των 12 ετών, έκαναν χρήση παράνομων ναρκωτικών. Αν και τα ποσοστά χρήσης στους νέους έχουν μειωθεί, η χρήση ουσιών από το συγκεκριμένο πληθυσμό παραμένει διαδεδομένη στις ΗΠΑ.

(Σχεδόν οι μισοί μαθητές (17-18 ετών) έχουν δοκιμάσει κάποια παράνομη ουσία μέχρι να τελειώσουν το σχολείο). Στο Μεξικό, σύμφωνα με την Έκθεση, τα παιδιά ξεκινούν τη χρήση 8-10 ετών.

Ασία

Τα προβλήματα στο Αφγανιστάν απασχολούν και φέτος την Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής, καθώς, όπως αναφέρει, παρόλο που οι περιοχές καλλιέργειας οπιούχου παπαρούνας έχουν περιοριστεί, η χώρα παραμένει η πηγή για παραπάνω από το 90% του οπίου που διακινείται στον κόσμο.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η έλλειψη ασφάλειας αποτελεί το βασικό εμπόδιο για τον τερματισμό της καλλιέργειας οπίου στο Αφγανιστάν. Κατά τη διάρκεια της περιόδου θερισμού 2007-2008, 78 άνθρωποι που εργάζονταν στην εκρίζωση έχασαν τη ζωή τους, έξι φορές περισσότεροι από την προηγούμενη περίοδο.

Το 2008 οι περιοχές στις οποίες πραγματοποιήθηκε εκρίζωση αποτέλεσαν μόνο το 10% του στόχου που είχε τεθεί για τη χρονιά. Αν και σημειώθηκε μικρή πρόοδος στην εκρίζωση, η καλλιέργεια οπίου μειώθηκε κατά 19% σε σχέση με τα επίπεδα ρεκόρ των 193.000 εκταρίων το 2007 στα 157.000 εκτάρια το 2008.

Εξαιτίας της μεγαλύτερης εσοδείας, η πραγματική παραγωγή οπίου μειώθηκε μόνο κατά 6%, από 8.200 τόνους το 2007 σε 7.700 τόνους το 2008. Η χρήση ναρκωτικών είναι ανησυχητική στο Αφγανιστάν, όπου το 1,4% του πληθυσμού κάνει χρήση οπιούχων.

Η καλλιέργεια κάνναβης έχει επίσης αυξηθεί, καθώς αυτό το φυτό αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη. Το εκτεταμένο εμπόριο αφγανικών οπιούχων στην περιοχή έχει πολλαπλές συνέπειες και για τις γύρω χώρες, όπως για παράδειγμα το Ιράν που για πολλά χρόνια είχε το μεγαλύτερο ποσοστό χρήσης οπιούχων στον κόσμο.

Η Επιτροπή παροτρύνει την κυβέρνηση του Αφγανιστάν και τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσουν ότι στις αγροτικές κοινότητες που εμπλέκονται στην παράνομη καλλιέργεια οπιούχου παπαρούνας δίνεται η δυνατότητα βιώσιμου, νόμιμου βιοπορισμού.

Γενικότερα στις περισσότερες χώρες της Ασίας η χρήση οπιούχων συνεχίζει να είναι διαδεδομένη, ενώ σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες στην ενέσιμη χρήση οφείλονται τα υψηλά ποσοστά μετάδοσης του HIV. Μάλιστα, στις χώρες της κεντρικής Ασίας η μετάδοση του HIV/AIDS αναπτύσσεται γρηγορότερα από οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου, μέσω της χρήσης κοινής σύριγγας από τους εξαρτημένους.

Πρόβλημα στην περιοχή της Ασίας αποτελεί και η χρήση διεγερτικών τύπου αμφεταμίνης, αμφεταμίνης και μεθαμφεταμίνης.

Ωκεανία

Στην Ωκεανία συνεχίζεται η παράνομη καλλιέργεια της κάνναβης, ενώ η χρήση της είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στις περισσότερες χώρες.

Ευρώπη

Η Ευρώπη παραμένει η μεγαλύτερη αγορά χασίς αλλά αποτελεί και τη δεύτερη αγορά κοκαΐνης και οπιούχων παγκοσμίως. Η ηρωίνη που διακινείται στις παράνομες αγορές προέρχεται από το Αφγανιστάν μέσω της βαλκανικής οδού ή μέσω του δρόμου του μεταξιού, ενώ μεγάλες ποσότητες κοκαΐνης φτάνουν από τη Νότια Αμερική συχνά μέσω της δυτικής Αφρικής.

Μια νέα τάση στη διακίνηση των παράνομων ουσιών αποτελεί το εμπόριο κοκαΐνης μέσω των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερη κοκαΐνη μεταφέρεται στις παράνομες αγορές της Δυτικής Ευρώπης μέσω της λεγόμενης βαλκανικής οδού, της οδού που παραδοσιακά αξιοποιείτο στη διακίνηση οπιούχων.

Παρά το γεγονός ότι η χρήση ηρωίνης και άλλων οπιούχων παρουσίαζε μείωση στη Δυτική Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, φαίνεται πως ίσως αυτό να αλλάζει Για παράδειγμα, αύξηση παρουσίασε στην Ολλανδία, ή στη Γαλλία στα νεαρότερα και κοινωνικά ενταγμένα τμήματα του πληθυσμού.

Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει οξυμένο στην Ανατολική Ευρώπη, όπου υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια χρήστες οπιούχων. Η χρήση οπιούχων αυξήθηκε στη Ρωσική Ομοσπονδία και σε άλλες χώρες της Ανατολικής καθώς και σε χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης κατά μήκος της βαλκανικής οδού.

Η εκτεταμένη διακίνηση και χρήση ηρωίνης έχει οδηγήσει σε διάδοση του AIDS/HIV, με την Ουκρανία να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα.

Η θεραπεία της χρήσης ηρωίνης σε εγκαταστάσεις διαμονής, η οποία κυριαρχούσε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συναντάται λιγότερο σήμερα. Πιο συχνά γίνεται στη βάση της εξωτερικής παρακολούθησης. Τα δίκτυα θεραπείας εξωτερικής παρακολούθησης αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια σε Βουλγαρία.

Εσθονία, Φιλανδία, Ελλάδα, Λιθουανία και Ρουμανία.

Περίπου το 53% των εξαρτημένων που συμμετέχουν σε προγράμματα εξωτερικής παρακολούθησης προσέρχονται για θεραπεία της εξάρτησης από οπιούχα και οι υπόλοιποι για θεραπεία της εξάρτησης από άλλα ναρκωτικά, ιδιαίτερα την κάνναβη (22%) και την κοκαΐνη (16%).

Ο αριθμός των ατόμων που αναζητά θεραπεία για την εξάρτηση από τα ναρκωτικά, ιδιαίτερα τα οπιούχα, είναι υψηλότερος στην Ανατολική Ευρώπη απ’ ό,τι στη Δυτική.

Η κάνναβη παραμένει η πιο διαδεδομένη ουσία χρήσης στην Ευρώπη. Περίπου 71 εκατομμύρια άνθρωποι (ηλικίας 15-64) έχουν δοκιμάσει την ουσία κατά τη διάρκεια της ζωής τους και περίπου το 7% έχει κάνει χρήση της μέσα στον τελευταίο χρόνο.

Τα χαμηλότερα ποσοστά επικράτησης της χρήσης στης κάνναβης τον περασμένο χρόνο (ηλικία 15-64) εντοπίζονται μεταξύ άλλων (Βουλγαρία, Μάλτα) στην Ελλάδα, όπως ισχύει και για τους μαθητές 15-16 που έχουν κάνει χρήσης της ουσίας.

Η χρήση κοκαΐνης έχει γίνει πιο διαδεδομένη σε ορισμένα μέρη της Δυτικής Ευρώπης, όπως στη Γαλλία όπου διπλασιάστηκε τα τελευταία δέκα χρόνια.

Αύξηση συνεχίζει παρουσιάζει η παράνομη παρασκευή συνθετικών ναρκωτικών σε Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Στη Ρωσική Ομοσπονδία εντοπίστηκαν πάνω από τα μισά παράνομα εργαστήρια αμφεταμίνης σε σχέση το συνολικό αριθμό των εργαστηρίων που εντοπίστηκαν σε όλη την Ευρώπη.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Το κοτόπουλο αλλιώς: 4 γιορτινές συνταγές για όσους δεν θέλουν γαλοπούλα
Γρίπη και άλλες παιδικές ιώσεις της περιόδου: Τι να προσέξουν οι γονείς
Ξεκίνησε η αποστολή SMS για το δωρεάν πρόγραμμα αντιμετώπιησης της παχυσαρκίας