Παγκόσμια Ημέρα της Νόσου Alzheimer, όπως έχει οριστεί η 21η Σεπτεμβρίου, και η Ελληνική Νευρολογική Εταιρεία οργανώνει για τρίτη συνεχή χρονιά ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα, με εμπεριστατωμένες εισηγήσεις για τις νεότερες προσεγγίσεις σε ότι αφορά την πρόληψη, τους παράγοντες κινδύνου, τη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου.

Σκοπός της εκδήλωσης είναι η ενημέρωση του κοινού για τις νεότερες εξελίξεις που αφορούν τη διαγνωστική προσέγγιση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση της Νόσου Alzheimer, καθώς επίσης και η ευαισθητοποίηση τόσο του κοινού όσο και των αρμοδίων κρατικών φορέων προς όφελος των ασθενών και τη στήριξη των οικογενειών τους.

Η πρόσκληση στην εκδήλωση είναι ανοιχτή για το κοινό, έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα να παρευρεθούν ασθενείς, συγγενείς, φίλοι και φροντιστές για να καταθέσουν τα προβλήματα, τις ανησυχίες τους και τις προτάσεις τους.

Επίσης, στόχος της ημερίδας είναι η καταγραφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και η διαμόρφωση δράσεων και πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο των ασθενών όσο και των ανθρώπων που τους φροντίζουν.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα αύριο στην Αθήνα στο ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ 10:00 –14:00 και στη Θεσσαλονίκη στο ξενοδοχείο ELECTRA PALACE 10:00 – 18:00.

Αξιολόγηση της μνήμης και των άλλων γνωστικών λειτουργιών στη νόσο Αlzheimer. Μπορούν τα tests μνήμης να συμβάλουν στην πρώιμη διάγνωση;

Δρ. 'Ιλια Ν. Θεοτοκά, Κλινική νευροψυχολόγος, Ψυχιατρική κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Αιγινήτειο νοσοκομείο.

Η νευροψυχολογική εκτίμηση (εκτίμηση των γνωστικών λειτουργιών) κατέχει κεντρικό ρόλο, τόσο στα αρχόμενα στάδια, όσο και κατά την παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου (follow-up) Alzheimer.
Οι στόχοι της νευροψυχολογικής εκτίμησης είναι η εκτίμηση του γνωστικού προφίλ, η διαφορική διάγνωση, ο καθορισμός ενός γνωστικού διαγράμματος για σχέδιο αποκατάστασης, η αξιολόγηση της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας.

Επίσης, βασικός στόχος της νευροψυχολογικής εκτίμησης είναι η βοήθεια της οικογένειας, έτσι, ώστε να αποσαφηνίζονται τα δυνατά και αδύνατα σημεία, τόσο στον ασθενή, όσο και στο συγγενή, για να μπορέσουν να χειριστούν πιο αποτελεσματικά την καθημερινότητα, να έχουν τις ανάλογες προσδοκίες και να μειωθεί το άγχος και η κατάθλιψη.

Σήμερα, διαθέτουμε πληθώρα δοκιμασιών για την εκτίμηση των γνωστικών λειτουργιών και είναι σημαντικό να έχουμε τα κατάλληλα κριτήρια για το ποιες δοκιμασίες θα χρησιμοποιήσουμε.
Στην συνέντευξη αυτή θα αναφερθούμε σε σύντομες και έγκυρες δοκιμασίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην καθημερινή κλινική πράξη.

Μη φαρμακευτικές θεραπείες της νόσου Alzheimer – Δομές και υπηρεσίες για ανοϊκούς ασθενείς στην Ελλάδα

Δρ. Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος –Ψυχίατρος, Διευθύντρια Ιατρείου Μνήμης – Νοσοκομείο Υγεία

Στην Ευρώπη υπάρχουν 7.300.000 ανοϊκοί ασθενείς και στην Ελλάδα 160.000. Παγκοσμίως, οι ανοϊκοί ασθενείς αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Ο προγραμματισμός, οι επενδύσεις και η συνεργασία στον συγκεκριμένο τομέα σήμερα είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για την επιστημονική έρευνα και τον έλεγχο του κοινωνικού κόστους των ασθενειών αυτών, όσο και για την προσφορά ελπίδας, αξιοπρέπειας και ποιότητας ζωής στα εκατομμύρια των πασχόντων και στις οικογένειές τους με τη δημιουργία εξειδικευμένων δομών και υπηρεσιών.

Οι μη φαρμακευτικές θεραπείες της Άνοιας περιλαμβάνουν: ασκήσεις μνήμης (νοητική ενδυνάμωση), λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, θεραπεία τέχνης, θεραπεία πρόκλησης ευχάριστων αναμνήσεων, γυμναστική. Ενισχύουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα των διαθέσιμων φαρμάκων, πραγματοποιούνται με τη μορφή ατομικών ή ομαδικών προγραμμάτων, εφαρμόζονται με επιτυχία σε ασθενείς που πάσχουν από διαφορετικά είδη άνοιας και κυρίως, διαφοροποιούνται σε επίπεδο στόχων, μέσων και μορφής, ανάλογα με το στάδιο της νόσου στο οποίο βρίσκεται ο κάθε ασθενής.

Στην Ελλάδα, τέτοιου είδους παρεμβάσεις πραγματοποιούνται κυρίως στα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ανοϊκών Ασθενών που λειτουργούν με την αιγίδα των Οργανώσεων Αλτσχάιμερ.

Στη χώρα μας υπάρχει σημαντική έλλειψη πόρων και δομών για τους ασθενείς με νόσο Alzheimer. Υπάρχουν 12 Ειδικά Ιατρεία Μνήμης και Άνοιας που λειτουργούν στο πλαίσιο Νευρολογικών ή Ψυχιατρικών τμημάτων Πανεπιστημιακών και Γενικών Νοσοκομείων.

Επίσης, λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα μόνο 11 Κέντρα Ημέρας για ανοϊκούς ασθενείς με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και με την ευθύνη των Οργανώσεων Alzheimer.

Απουσιάζουν παντελώς ιδρύματα μακροχρόνιας παραμονής και υπηρεσίες φροντίδας στο σπίτι. Το επίδομα αναπηρίας για τους ανοϊκούς ασθενείς και τις οικογένειες τους είναι ένα πάγιο ανεκπλήρωτο αίτημα πολλών χρόνων!

Φαρμακευτικές θεραπείες της νόσου Alzheimer – Νεότερα δεδομένα

Ελισσάβετ Καπάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Α΄ Νευρολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Η πρόοδος των γνώσεών μας στον τομέα της νόσου Alzheimer (NA) και των άλλων ανοιών οδήγησε στην ανάπτυξη ουσιών με θετικά αποτελέσματα επί των γνωστικών και άλλων συμπτωμάτων της άνοιας. Όμως τα συμβατικά αυτά φάρμακα δεν επιφέρουν ίαση ούτε σταματούν την εξέλιξη της νόσου.

Με την έννοια αυτή, οι θεραπείες αυτές θεωρούνται ‘συμπτωματικές’. Ανοιχτό παραμένει το θέμα εάν μπορεί να θεωρηθούν ότι τροποποιούν την εξέλιξη της νόσου.

Με την ουσιαστικότερη κατανόηση της παθοφυσιολογίας της νόσου, νέες πρωτότυπες, αν και πειραματικές ακόμα, θεραπείες εμφανίζονται, που θα στοχεύουν πλέον ‘αιτιολογικά’ στη νόσο. Από τις νεότερες αυτές εξελίξεις στον τομέα της φαρμακευτικής αντιμετώπισης της ΝΑ αναφέρουμε:

Κλινικές δοκιμές του φαρμάκου ‘Rember’

Η φαρμακευτική ουσία Rember (μπλε του μεθυλενίου), που παρασκεύασαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Aμπερντήν, είναι η πρώτη αγωγή ειδικά σχεδιασμένη για να επιτίθεται στη συσσώρευση της πρωτεΐνης T(tau) στον εγκέφαλο. Οι άλλες θεραπείες για τη νόσο εστιάζουν κυρίως στην καταπολέμηση ενός τοξικού παραπροϊόντος της πρόδρομης πρωτεΐνης του αμυλοειδούς (APP), το β-αμυλοειδές πεπτίδιο.

Το β-αμυλοειδές πεπτίδιο είναι το κύριο συστατικό των ‘πλακών’ που βρίσκονται στους εγκεφάλους των ασθενών και θεωρείται ότι είναι ο κύριος ρυθμιστής της ανάπτυξης και της εξέλιξης της νόσου. Δοκιμές του ‘Rember’ σε δείγμα 321 ασθενών έδειξαν 81% μείωση στον ρυθμό της έκπτωσης των νοητικών λειτουργιών συγκριτικά με αυτούς που δεν ακολουθούσαν αγωγή.

Ενδεχομένως, η στόχευση της T πρωτεΐνης να είναι πιο αποτελεσματική στρατηγική για τη ΝΑ.

Κλινικές δοκιμές της Λατρεπιρδίνης (Latrepirdine)

Νέα δεδομένα δείχνουν ότι η λατρεπιρδίνη, γνωστή ως Dimebon μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια ΝΑ, αν και ο τρόπος δράσεως του φαρμάκου παραμένει ακόμα αδιευκρίνιστος. Έκπληξη όμως αποτελεί το γεγονός ότι η θεραπεία με το Dimebon, προκάλεσε αύξηση του β-αμυλοειδούς, σε μοντέλα ζώων με ΝΑ.

Το αποτέλεσμα αυτό είναι εξόχως μη αναμενόμενο μιας και τα περισσότερα φάρμακα που δοκιμάστηκαν ή δοκιμάζονται για τη νόσο, βασίζονται στο κατά πόσο μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα του β-αμυλοειδούς.

Εμβόλιο

Οι ανοσολογικές θεραπείες, κυρίως με τη μορφή του εμβολίου, ενώ δημιούργησαν μεγάλες προσδοκίες πριν λίγα χρόνια, δεν έχουν πετύχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Κλινικές δοκιμές του φαρμάκου DHA

Αποτελέσματα από δύο μεγάλες μελέτες με το DHA (docosahexaenoic οξύ), ένα ω3 λιπαρό οξύ, το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στον εγκέφαλο, φαίνεται να μην καταλήγουν σε σαφή συμπεράσματα.
Σε μια 18μηνη μελέτη σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια ΝΑ δεν προέκυψε όφελος για τον υπό μελέτη πληθυσμό.

Σε μία άλλη 6μηνη μελέτη σε υγιείς ηλικιωμένους με σκοπό τη διερεύνηση των αποτελεσμάτων του DHA στη ‘γνωστική έκπτωση που σχετίζεται με την ηλικία’, η δοκιμή είχε θετική επίδραση σε μια δοκιμασία μνήμης και μάθησης.

Αν και τα αποτελέσματα χρειάζονται επιβεβαίωση, οι μελέτες αυτές καθώς και άλλες πρόσφατες θεραπευτικές δοκιμές για τη ΝΑ καθιστούν πιθανόν το γεγονός ότι οι θεραπείες αυτές να πρέπει να χορηγούνται πρώιμα στη διαδικασία της νόσου για να είναι πραγματικά αποτελεσματικές, πράγμα που καθιστά αναγκαία την πρωϊμότερη ανίχνευση και διάγνωση της νόσου.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Αισθάνεστε νωθρό τον εγκέφαλο σας;
Υπεγράφη η σύμβαση για ενεργειακή αναβάθμιση του νοσοκομείου Πατρών "Ο Άγιος Ανδρέας"
Ο Μάριος Θεμιστοκλέους για την ένταξή του στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ στην Α' Ανατολικής Αττικής