Ορισμός

Το άσθμα είναι μια νόσος του αναπνευστικού συστήματος, που προκαλεί οίδημα και στένωση των αεραγωγών. Το παιδιατρικό άσθμα αναφέρεται στο άσθμα των παιδιών.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Παιδιατρικό άσθμα

Αίτια

Το παρόν άρθρο πραγματεύεται το άσθμα στα παιδιά. Για μια πιο γενική συζήτηση για τη νόσο, παρακαλώ δείτε το "Άσθμα".

Το άσθμα παρατηρείται συχνά σε παιδιά. Είναι η κύρια αιτία νοσηλείας σε νοσοκομείο και σχολικών απουσιών. Τα παιδιά με άσθμα είναι σε θέση να αναπνέουν κανονικά το μεγαλύτερο διάστημα. Όταν συναντήσουν μια ουσία που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα (έναν πυροδοτικό παράγοντα), μπορεί να εκδηλωθεί ένα επεισόδιο άσθματος.

Συνήθεις παράγοντες που πυροδοτούν το άσθμα είναι:

  • Ζώα (τρίχες και επιθήλια κατοικίδιων)
  • Ασπιρίνη και άλλα φάρμακα
  • Αλλαγές του καιρού (συχνότερα ο κρύος καιρός)
  • Χημικά στον αέρα ή στο φαγητό
  • Σκόνη
  • Άσκηση
  • Μούχλα
  • Γύρη
  • Ισχυρά συναισθήματα
  • Το κάπνισμα
  • Ιογενείς λοιμώξεις, όπως το κοινό κρυολόγημα

Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια παγκόσμια αύξηση στα κρούσματα άσθματος μεταξύ των παιδιών. Η τάση αυτή έχει συσχετιστεί με περιβαλλοντικούς παράγοντες, περιλαμβανομένου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι οι πυροδοτικοί παράγοντες σε εσωτερικού χώρους μπορούν να διαδραματίσουν τον ίδιο σημαντικό ρόλο με τους εξωτερικούς, στο να προκαλέσουν ένα επεισόδιο άσθματος.

Οι αεραγωγοί των παιδιών είναι στενότεροι αυτών των ενηλίκων. Αυτό σημαίνει ότι πυροδοτικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν ένα μικρό πρόβλημα σε έναν ενήλικα, σε ένα παιδί μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα. Στα παιδιά, το επεισόδιο άσθματος μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά με σοβαρά συμπτώματα. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό το άσθμα να διαγιγνώσκεται και να αντιμετωπίζεται σωστά. Κάποια παιδιά μπορεί να πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα κάθε μέρα για να αποτρέψουν τα επεισόδια, ακόμα και όταν δεν έχουν συμπτώματα.

Συμπτώματα
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Ταχύπνοια
  • Δύσπνοια, ακόμα και σε ηρεμία
  • Σφίξιμο στο στήθος
  • Βήχας

Σημείωση: Ένας επίμονος νυκτερινός βήχας αποτελεί συνηθισμένο σημείο άσθματος, ακόμα και σε παιδιά χωρίς άλλα συμπτώματα.

Επείγοντα συμπτώματα:

  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Κυάνωση των χειλιών και του προσώπου
  • Σοβαρό άγχος εξαιτίας της δύσπνοιας
  • Ταχυπαλμία
  • Εφίδρωση
  • Μειωμένο επίπεδο εγρήγορσης, όπως σοβαρή υπνηλία ή σύγχυση
Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει ένα στηθοσκόπιο για να ακούσει τους πνεύμονες. Μπορεί να ακουστούν ήχοι που σχετίζονται με άσθμα. Ωστόσο, οι πνευμονικοί ήχοι είναι συνήθως φυσιολογικοί μεταξύ των επεισοδίων άσθματος.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Δοκιμασίες πνευμονικής λειτουργίας
  • Μετρήσεις μέγιστης ροής
  • Ακτινογραφία θώρακος
  • Δερματική αλλεργική δοκιμασία ή αιματολογικές εξετάσεις
  • Αέρια αρτηριακού αίματος
  • Αριθμός ηωσινόφιλων (ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων)
Αντιμετώπιση

Εσείς και ο παιδίατρός σας ή κάποιος αλλεργιολόγος, θα πρέπει να δουλέψετε μαζί, ως ομάδα, για να δημιουργήσετε και να εκτελέσετε ένα σχέδιο δράσης για το άσθμα. Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να περιγράφει πως να:

  • Αποφεύγετε του πυροδοτικούς παράγοντες του άσθματος
  • Παρακολουθείτε τα συμπτώματα
  • Παίρνετε φάρμακα

Το σχέδιο θα πρέπει να λέει επίσης πότε να καλέσετε το γιατρό σας.

Θα πρέπει επίσης να έχετε ένα σχέδιο για έκτακτες περιπτώσεις, όπου να περιγράφεται το τι πρέπει να κάνετε όταν το άσθμα του παιδιού βρίσκεται σε έξαρση. Εάν το παιδί πηγαίνει σχολείο, φροντίστε ώστε οι δάσκαλοι, οι σχολικές νοσοκόμες, οι γυμναστές και προπονητές να ξέρουν ότι το παιδί έχει ανάγκη από φάρμακα για το άσθμα. Μάθετε τι πρέπει να κάνετε για να μπορεί το παιδί να παίρνει τα φάρμακά του την ώρα του σχολείου. (Μπορεί να πρέπει να υπογράψετε ένα έντυπο συγκατάθεσης). Διασφαλίστε ότι το σχολείο έχει ένα αντίγραφο του σχεδίου δράσης για το άσθμα του παιδιού.

ΦΑΡΜΑΚΑ

Υπάρχουν δύο βασικά είδη φαρμάκων για την αντιμετώπιση του άσθματος:

  • Φάρμακα μακροχρόνιου ελέγχου
  • Φάρμακα γρήγορης ανακούφισης ή "διάσωσης"

Τα φάρμακα μακροχρόνιου ελέγχου χρησιμοποιούνται σε τακτική βάση για την πρόληψη των συμπτωμάτων του άσθματος, και όχι για την αντιμετώπισης ενός επεισοδίου. Θα πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά, ακόμα και όταν δεν έχετε συμπτώματα. Κάποια άτομα μπορεί να χρειάζονται περισσότερα από ένα φάρμακα μακροχρόνιου ελέγχου.

Οι τύποι των φαρμάκων μακροχρόνιου ελέγχου περιλαμβάνουν:

  • Τα εισπνεόμενα στεροειδή αποτρέπουν το οίδημα των αεραγωγών - αυτά αποτελούν σχεδόν πάντα την πρώτη επιλογή
  • Αναστολείς λευκοτριένιων
  • Οι βρογχοδιαστολείς μακράς δράσης βοηθούν στη διάνοιξη των αεραγωγών - συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τα εισπνεόμενα στεροειδή
  • Χρωμογλυκικό νάτριο ή νεδοκρομίλη νατριούχο
  • Αμινοφυλλίνη ή θεοφυλλίνη (δεν χρησιμοποιείται το ίδιο συχνά με το παρελθόν)

Τα φάρμακα γρήγορης ανακούφισης ή διάσωσης χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων στη διάρκεια ενός επεισοδίου. Αυτά περιλαμβάνουν:

  • Βρογχοδιαστολείς βραχείας δράσης (εισπνεόμενα), όπως τα Proventil, Ventolin και Xopenex και άλλα.
  • Κορτικοστεροειδή, όπως πρεδνιζόνη ή μεθυλπρεδνιζολόνη, που χορηγούνται από το στόμα ή ενδοφλέβια.

Παρόλο που αυτά είναι τα ίδια φάρμακα που χρησιμοποιούν και οι ενήλικες, υπάρχουν διαφορετικοί αναπνευστήρες και δοσολογίες ειδικά για τα παιδιά. Στην πραγματικότητα, τα παιδιά συχνά χρησιμοποιούν έναν νεφελοποιητή για να πάρουν το φάρμακό τους παρά έναν αναπνευστήρα, διότι μπορεί να είναι δύσκολο για αυτά να χρησιμοποιήσουν τον αναπνευστήρα. Τα παιδιά που χρησιμοποιούν αναπνευστήρα θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν έναν αεροθάλαμο, που βοηθάει ώστε να πάει το φάρμακο στους πνεύμονες με κατάλληλο τρόπο.

Τα παιδιά με ήπιο άσθμα (δεν έχουν συμπτώματα πολύ συχνά) μπορεί να χρειάζονται μόνο φάρμακα γρήγορης ανακούφισης, όταν απαιτείται. Αυτά με πιο σοβαρό άσθμα, θα πρέπει να παίρνουν φάρμακα ελέγχου σε τακτική βάση για να προλαμβάνουν τα συμπτώματα.

Ένα παιδί που έχει ένα σοβαρό επεισόδιο άσθματος θα πρέπει άμεσα να λαμβάνει ιατρική βοήθεια. Το παιδί μπορεί να πρέπει να παραμείνει στο νοσοκομείο, και μπορεί να του δοθούν οξυγόνο και ενδοφλέβια φάρμακα.

ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΠΥΡΟΔΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

Εσείς και η οικογένειά σας μπορείτε να βοηθήσετε στον έλεγχο του άσθματος του παιδιού, βοηθώντας στην εξάλειψη των εσωτερικών παραγόντων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Εάν είναι δυνατόν, κρατήστε τα κατοικίδια έξω από το σπίτι, ή τουλάχιστον μακριά από το υπνοδωμάτιο του παιδιού.

Κανένας δεν θα πρέπει να καπνίζει μέσα στο σπίτι ή κοντά σε ένα παιδί με άσθμα. Η εξάλειψη του καπνού του τσιγάρου από το σπίτι είναι το μοναδικό πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει μια οικογένεια για να βοηθήσει ένα παιδί με άσθμα. Το κάπνισμα έξω από το σπίτι δεν είναι αρκετό. Τα μέλη της οικογένειας και οι επισκέπτες που καπνίζουν, μεταφέρουν κατάλοιπα καπνού στα ρούχα και τα μαλλιά τους - αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα άσθματος.

Η διατήρηση των επιπέδων υγρασίας χαμηλά και η διόρθωση των διαρροών μπορεί να μειώσει την ανάπτυξη οργανισμών όπως η μούχλα. Διατηρήστε το σπίτι καθαρό και τα τρόφιμα σε δοχεία και έξω από το υπνοδωμάτιο - έτσι μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης κατσαρίδων, που μπορούν να προκαλέσουν επεισόδια άσθματος. Τα σκεπάσματα μπορούν να καλυφθούν με αντιαλλεργικά καλύμματα, για τη μείωση της έκθεσης σε ακάρεα της σκόνης. Τα απορρυπαντικά και οι καθαριστικοί παράγοντες στο σπίτι θα πρέπει να είναι χωρίς άρωμα.

Όλες αυτές οι προσπάθειες μπορούν να κάνουν σημαντική διαφορά για ένα παιδί με άσθμα, ακόμα και εάν αυτό δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό.

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟ ΑΣΘΜΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΑΣ

Ένας μετρητής μέγιστης ροής είναι μια απλή συσκευή που μπορείτε εσείς και το παιδί σας να χρησιμοποιείτε στο σπίτι για να παρακολουθείτε την πνευμονική λειτουργία. Ο μετρητής μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη ενός επερχόμενου επεισοδίου, κάποιες φορές ακόμα και πριν εμφανιστούν συμπτώματα. Αυτό σας επιτρέπει να λάβετε προληπτικά μέτρα. Οι μετρήσεις μέγιστης ροής μπορούν να βοηθήσουν στην κατάδειξη του πότε απαιτείται ένα φάρμακο ή η ανάληψη άλλης δράσης. Τιμές μέγιστης ροής στο 50-80% της καλύτερης τιμής του παιδιού υποδεικνύουν ότι ένα μέτριο επεισόδιο άσθματος βρίσκεται σε εξέλιξη ή επίκειται, ενώ τιμές κάτω από το 50% υποδεικνύουν ένα σοβαρό επεισόδιο.

Παιδιά μικρότερα των 5 ετών μπορεί να μην είναι ικανά να χρησιμοποιήσουν ένα μετρητή μέγιστης ροής αρκετά καλά ώστε να λάβουν χρήσιμες μετρήσεις. Ένας ενήλικας θα πρέπει πάντα να προσέχει ιδιαιτέρως για συμπτώματα άσθματος του παιδιού. Είναι καλή ιδέα να ξεκινήσει η χρήση των μετρητών μέγιστης ροής πριν την ηλικία των 5 ετών, ώστε το παιδί να τους συνηθίζει.

Πρόγνωση

Με την κατάλληλη αντιμετώπιση και μια ομαδική προσέγγιση στη διαχείριση του άσθματος, τα περισσότερα παιδιά με άσθμα μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. Ωστόσο, το άσθμα μπορεί να απειλήσει τη ζωή. Είναι σημαντικό για τις οικογένειες να δουλεύουν μαζί με το γιατρό, ώστε να αναπτύξουν ένα σχέδιο για την κατάλληλη φροντίδα του παιδιού.

Πιθανές Επιπλοκές

Οι επιπλοκές του άσθματος μπορεί να είναι σοβαρές. Κάποιες από αυτές είναι:

  • Έμμονος βήχας
  • Έλλειψη ύπνου λόγω νυχτερινών συμπτωμάτων
  • Μειωμένη ικανότητα άσκησης και συμμετοχής σε άλλες δραστηριότητες
  • Απουσίες από το σχολείο
  • Απουσία από την εργασία για τους γονείς
  • Επισκέψεις στα Έκτακτα και νοσηλεία σε νοσοκομείο
  • Δυσκολία στην αναπνοή που απαιτεί αναπνευστική υποστήριξη
  • Μόνιμες μεταβολές στη λειτουργία των πνευμόνων
  • Θάνατος
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας εάν πιστεύεται ότι ένα παιδί έχει συμπτώματα άσθματος. Είναι πολύ σημαντική η πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση του άσθματος για τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών. Εάν το παιδί σας έχει πρόβλημα να αναπνεύσει ή έχει ένα επεισόδιο άσθματος, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει απόλυτη μέθοδος πρόληψης των επεισοδίων άσθματος. Ο καλύτερος τρόπος για τη μείωση των επεισοδίων είναι η εξάλειψη των πυροδοτικών παραγόντων (ιδιαίτερα του καπνού του τσιγάρου) και η τήρηση του σχεδίου για το άσθμα που αναπτύξατε με το γιατρό σας. Όταν οι οικογένειες ελέγξουν το οικιακό περιβάλλον τους, τα συμπτώματα και τα επεισόδια άσθματος μπορούν να μειωθούν σημαντικά.


Πηγές:

National Asthma Education and Prevention Program Expert Panel Report 3: Guidelines for the Diagnosis and Management of Asthma. Rockville, MD. National Heart, Lung, and Blood Institute, US Dept of Health and Human Services; 2007. NIH publications 08-4051.

Szefler SJ. Advances in pediatric asthma in 2009: gaining control of childhood asthma. J Allergy Clin Immunol. 2010 Jan;125(1):69-78.

Επικαιροποίηση από:

Συνεργάτες του iatronet.gr