Ορισμός
Η εξωτερική ωτίτιδα ή ωτίτιδα του κολυμβητή είναι φλεγμονή, ερεθισμός ή λοίμωξη του εξωτερικού αφτιού και του ακουστικού πόρου. Συχνά ονομάζεται αφτί του κολυμβητή.
Η εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.
Εναλλακτικές ονομασίες
Ωτίτιδα - εξωτερικό αφτιού - οξεία, Εξωτερική ωτίτιδα - οξεία, Χρόνιο αφτί του κολυμβητή, Εξωτερική ωτίτιδα - χρόνια, Λοίμωξη - εξωτερικό αφτί - χρόνια
Αίτια
Η εξωτερική ωτίτιδα είναι πολύ συνηθισμένη, ιδίως στους έφηβους και τους νεαρούς ενήλικες. Κατά καιρούς σχετίζεται με τη μέση ωτίτιδα ή με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού όπως το κρυολόγημα.
Η κολύμβηση σε μολυσμένα νερά μπορεί να προκαλέσει εξωτερική ωτίτιδα. Τα βακτήρια που αγαπούν το νερό, όπως είναι η ψευδομονάδα, καθώς και άλλα βακτήρια ή μύκητες (σε σπάνιες περιπτώσεις), μπορούν επίσης να προξενήσουν ωτίτιδες.
Άλλα αίτια εξωτερικής ωτίτιδας:
- Φλεγμονή και ερεθισμός των οστών και των ιστών στο κάτω μέρος του κρανίου (κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα)
- Γδάρσιμο του αφτιού ή του εσωτερικού του
- Ξένο σώμα κολλημένο μέσα στο αφτί
Η προσπάθεια να καθαρίσετε τον ακουστικό πόρο, ειδικά με μπατονέτες ή μικρά αντικείμενα, μπορεί να ερεθίσει ή να βλάψει το δέρμα.
Η μακροχρόνια εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να οφείλεται στα παρακάτω:
- Αλλεργική αντίδραση σε κάτι που τοποθετήθηκε μέσα στο αφτί
- Χρόνιες δερματικές παθήσεις όπως είναι το έκζεμα ή η ψωρίαση
Συμπτώματα
- Εκκρίσεις από το αφτί - κιτρινωπές, πρασινοκίτρινες, πυώδεις ή δύσοσμες
- Ωταλγία, η οποία μπορεί να επιδεινώνεται όποτε τεντώνεται το εξωτερικό αφτί
- Απώλεια ακοής
- Κνησμός στο αφτί ή στον ακουστικό πόρο
Εξετάσεις
Ο γιατρός θα διεξαγάγει εξέταση όπου θα παρατηρήσει το εσωτερικό των αφτιών. Κατά τη διάρκειά της το αφτί και ο ακουστικός του πόρος εμφανίζονται ερυθρά και με οίδημα. Το δέρμα στο εσωτερικό του ακουστικού πόρου ενδέχεται να είναι φολιδωτό ή με εκδορές.
Εάν αγγίξετε ή κινήσετε το εξωτερικό αφτί σας, ο πόνος αυξάνεται. Ο γιατρός ίσως δυσκολευτεί να διακρίνει το τύμπανο εξαιτίας οιδήματος στο εξωτερικό αφτί. Ή το ίδιο το τύμπανο μπορεί να έχει τρύπα. Αυτό ονομάζεται διάτρηση τυμπάνου.
Ο γιατρός μπορεί να πάρει δείγμα υγρού από το αφτί σας και να το στείλει σε εργαστήριο προκειμένου να εντοπίσει βακτήρια ή μύκητες.
Αντιμετώπιση
Συνηθέστερα χορηγούνται ωτικές σταγόνες που περιέχουν αντιβίωση για 10 με 14 μέρες κατά μέσο όρο. Εάν ο ακουστικός πόρος έχει πρηστεί πάρα πολύ, ενδέχεται να τοποθετηθεί ένα είδος φυτιλιού μέσα προκειμένου να διευκολύνει τις σταγόνες να φτάσουν μέχρι το πέρας του πόρου. Ο γιατρός ή το νοσηλευτικό προσωπικό μπορούν να σας δείξουν πώς να το κάνετε αυτό σωστά.
Άλλες θεραπευτικές αγωγές περιλαμβάνουν:
- Αντιβιοτικά που λαμβάνονται από το στόμα, εφόσον υποφέρετε από μέση ωτίτιδα ή από λοίμωξη η οποία εξαπλώνεται και αλλού εκτός από το αφτί
- Κορτικοστεροειδή τα οποία μειώνουν τον κνησμό και τη φλεγμονή
- Παυσίπονα, όπως είναι η ακεταμινοφαίνη ή η ιβουπροφαίνη
- Σταγόνες ξιδιού (οξεϊκού οξέος)
Ασθενείς με χρόνια εξωτερική ωτίτιδα ενδέχεται να χρειάζονται μακροχρόνιες ή επαναλαμβανόμενες θεραπείες προκειμένου να αποφύγουν επιπλοκές.
Η τοποθέτηση θερμών επιθεμάτων πάνω στα αφτιά μπορεί να μειώσει τον πόνο.
Πρόγνωση
Με τη σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση ο ασθενής της εξωτερικής ωτίτιδας συνήθως καλυτερεύει.
Πιθανές επιπλοκές
Η λοίμωξη ενδέχεται να εξαπλωθεί σε άλλα σημεία γύρω από το αφτί, όπως είναι το οστό του κρανίου. Ηλικιωμένοι ή όσοι υποφέρουν από διαβήτη ενδέχεται να εμφανίσουν μια οξεία λοίμωξη που ονομάζεται κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα. Η κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα χρειάζεται θεραπεία με υψηλές δόσεις αντιβιοτικών που χορηγούνται ενδοφλεβίως.
Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό
Κανονίστε μια συνάντηση με το γιατρό σας εάν:
- Εμφανίσετε συμπτώματα εξωτερικής ωτίτιδας
- Παρατηρήσετε εκκρίσεις από τα αφτιά σας
- Τα συμπτώματά σας επιδεινωθούν ή συνεχίσουν παρά τη θεραπευτική αντιμετώπιση
- Εμφανίσετε νέα συμπτώματα, όπως πυρετό ή πόνο και ερυθρότητα στο κρανίο πίσω από το αφτί
Πρόληψη
Προστατέψτε τα αφτιά σας από περαιτέρω βλάβη.
- Μην ξύνετε τα αφτιά σας και μην εισάγετε μπατονέτες ή άλλα αντικείμενα στο εσωτερικό τους
- Φροντίστε να διατηρείτε καθαρά και στεγνά τα αφτιά σας και μην αφήνετε το νερό να εισχωρεί στο εσωτερικό τους στο ντους, το λουτρό ή όταν λούζεστε.
- Εάν βραχούν τα αφτιά σας, στεγνώστε τα σχολαστικά
- Μην κολυμπάτε σε μολυσμένα νερά
- Να χρησιμοποιείτε ωτοασπίδες όταν κολυμπάτε
- Μπορείτε να αναμείξετε 1 δόση οινοπνεύματος με 1 δόση λευκού ξιδιού και να βάλετε το μείγμα μέσα στο αφτί σας όταν αυτό έχει βραχεί. Το οινόπνευμα και το οξύ του ξιδιού εμποδίζουν την ανάπτυξη βακτηρίων.
Guss J, Ruckenstein MJ. Infections of the external ear. In: Cummings CW, Flint PW, Haughey BH, et al, eds. Otolaryngology: Head & Neck Surgery. 5th ed. Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier; 2010:chap 137.
Pfaff JA, Moore GP. Otolaryngology. In: Marx JA, ed. RosenA?a‚¬a„?s Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 7th ed. Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier; 2009:chap 70.