Ορισμός

Ο πονοκέφαλος είναι πόνος ή δυσφορία στο κεφάλι, το τριχωτό της κεφαλής ή τον αυχένα. Τα σοβαρά αίτια πονοκεφάλου είναι πολύ σπάνια. Οι περισσότεροι άνθρωποι με πονοκέφαλο μπορούν να νιώσουν καλύτερα κάνοντας αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, μαθαίνοντας να χαλαρώνουν και σε μερικές περιπτώσεις παίρνοντας φάρμακα.

Δείτε επίσης:

  • Αθροιστική κεφαλαλγία
  • Ημικρανία
  • Κεφαλαλγία τάσης
Εναλλακτικές Ονομασίες

Πόνος - κεφάλι, κεφαλαλγία από αναπήδηση, κεφαλαλγία από κατάχρηση φαρμάκων

Αίτια

Οι πιο κοινοί πονοκέφαλοι πιθανότατα προκαλούνται από σφιγμένους μύες στους ώμους, τον αυχένα, το κρανίο και το σαγόνι. Αυτοί ονομάζονται πονοκέφαλοι τάσης. Συχνά σχετίζονται με στρες, κατάθλιψη ή άγχος.

Η υπερκόπωση, η έλλειψη ύπνου, τα χαμένα γεύματα και η κατανάλωση αλκοόλ ή παράνομων ουσιών αυξάνει τις πιθανότητες να τους αποκτήσετε. Οι πονοκέφαλοι πυροδοτούνται από:

  • Τυρί
  • Σοκολάτα
  • Γλουταμινικό μονονάτριο (MSG)

Οι άνθρωποι που πίνουν καφεΐνη μπορεί να έχουν πονοκέφαλο όταν δεν λαμβάνουν τη συνήθη καθημερινή ποσότητα.

Άλλα κοινά αίτια περιλαμβάνουν:

  • Σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών
  • Υπερβολική κόπωση
  • Διατήρηση του κεφαλιού σε μια θέση για μεγάλο διάστημα, όπως στον υπολογιστή, μικροσκόπιο ή γραφομηχανή
  • Φτωχή θέση ύπνου

Οι κεφαλαλγίες τάσης τείνουν να αφορούν και τις δύο πλευρές του κεφαλιού. Συχνά ξεκινούν στο πίσω μέρος του κεφαλιού και εξαπλώνονται μπροστά. Ο πόνος μπορεί να γίνεται αισθητός ως αμβλύς ή συμπιεστικός, σας μια στενή ζώνη ή μέγγενη. Μπορεί να αισθάνεστε τους ώμους, τον αυχένα ή το σαγόνι πιασμένα ή να πονάνε. Ο πόνος είναι συνήθως επίμονος αλλά δεν επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα.

Οι ημικρανίες είναι ισχυρές κεφαλαλγίες που συνήθως συμβαίνουν με άλλα συμπτώματα, όπως διαταραχές όρασης ή ναυτία. Ο πόνος περιγράφεται ως σφύζων, σαν σφυροκόπημα ή παλμικός. Τείνει να ξεκινά σε μια πλευρά του κεφαλιού, αν και μπορεί να εξαπλωθεί και στις δύο πλευρές.
Μπορεί να έχετε μια "αύρα" (μια ομάδα προειδοποιητικών συμπτωμάτων που ξεκινούν πριν τον πονοκέφαλο). Ο πόνος συνήθως επιδεινώνεται όταν προσπαθείτε να μετακινηθείτε. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτόν τον τύπο πονοκεφάλου, δείτε: Ημικρανία.

Άλλοι τύποι πονοκεφάλου:

  • Οι αθροιστικές κεφαλαλγίες είναι οξείς, πολύ ισχυροί πονοκέφαλοι που τείνουν να συμβαίνουν αρκετές φορές την ημέρα για μήνες και μετά να σταματούν για μια παρόμοια περίοδο χρόνου. Είναι εξαιρετικά πιο σπάνιοι σε σχέση με άλλους τύπου πονοκεφάλου.
  • Ή κεφαλαλγία από παραρρινοκολπίτιδα προκαλεί πόνο στο μέτωπο και το πρόσωπο. Οφείλεται σε φλεγμονή των παραρρίνιων κόλπων πίσω από τα μάγουλα, τη μύτη και τα μάτια. Ο πόνος τείνει να γίνεται χειρότερος όταν σκύβετε μπροστά και όταν ξυπνάτε το πρωί. Σε αυτούς τους πονοκεφάλους συνυπάρχουν συνήθως οπισθορρινική καταρροή, πονόλαιμος και ρινικό έκκριμα.

Κεφαλαλγίες μπορούν συμβούν εάν έχετε κρύωμα, γρίπη, πυρετό ή προεμμηνορροϊκό σύνδρομο.

Εάν είστε μεγαλύτερος των 50 ετών και έχετε πονοκεφάλους για πρώτη φορά, το αίτιο μπορεί να είναι κροταφική αρτηρίτιδα. Τα συμπτώματα της πάθησης αυτής περιλαμβάνουν προβλήματα όρασης και πόνο που επιδεινώνεται όταν μασάτε. Υπάρχει κίνδυνος τύφλωσης με αυτή την πάθηση, γι’ αυτό θα πρέπει να αναζητήσετε θεραπεία άμεσα.

Τα σπάνια αίτια πονοκεφάλου περιλαμβάνουν:

  • Ανεύρυσμα εγκεφάλου - αποδυνάμωση του τοιχώματος ενός αιμοφόρου αγγείου που μπορεί να σπάσει και να αιμορραγεί στον εγκέφαλο
  • Εγκεφαλική λοίμωξη όπως μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα
  • Όγκος στον εγκέφαλο
  • Εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδική ισχαιμική προσβολή
Οικιακή Περίθαλψη

Κρατήστε ένα ημερολόγια πονοκεφάλου για να βοηθηθείτε στον εντοπισμό της πηγής ή του πυροδοτικού παράγοντα των συμπτωμάτων σας. Στη συνέχεια αλλάξτε το περιβάλλον ή τις συνήθειές σας για να αποφύγετε μελλοντικούς πονοκεφάλους.
Όταν συμβεί ένα πονοκέφαλος, καταγράψτε:

  • Την ημερομηνία και την ώρα που ξεκίνησε ο πονοκέφαλος
  • Τι φάγατε τις τελευταίες 24 ώρες
  • Πόσο κοιμηθήκατε το προηγούμενο βράδυ
  • Τι κάνατε ή σκεφτόσασταν πριν την έναρξη του πονοκεφάλου
  • Οποιοδήποτε στρες στη ζωή σας
  • Πόσο διήρκεσε ο πονοκέφαλος
  • Τι κάνατε για τον σταματήσετε

Μετά από μια περίοδο χρόνου μπορεί να αρχίσετε να παρατηρείτε ένα πρότυπο.

Μπορεί να ανακουφιστείτε από έναν πονοκέφαλο εάν ξεκουραστείτε με τα μάτια κλειστά και υποστηρίζοντας το κεφάλι. Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να βοηθήσουν. Το μασάζ ή η εφαρμογή θερμότητας στον αυχένα μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των πονοκεφάλων τάσης.

ΛΗΨΗ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

Δοκιμάστε ακεταμινοφαίνη, ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη για τους πονοκεφάλους τάσης. ΜΗΝ δίνεται ασπιρίνη σε παιδιά εξαιτίας του κινδύνου για σύνδρομο Reye.

Οι ημικρανίες μπορεί να ανταποκριθούν σε μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), ή φάρμακα για την ημικρανία που περιέχουν συνδυασμό ουσιών.
Εάν τα φάρμακα που δεν απαιτούν συνταγή δεν ελέγξουν τον πόνο σας, μιλήστε στο γιατρό σας για πιθανά συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Οι άνθρωποι που παίρνουν αναλγητικά τακτικά, για 3 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα μπορεί να αναπτύξουν πονοκέφαλο από κατάχρηση φαρμάκων ή πονοκέφαλο από αναπήδηση. Όλοι οι τύποι αναλγητικών χαπιών μπορούν να προκαλέσουν πονοκέφαλο από αναπήδηση. Εάν νομίζετε ότι έχετε αυτό το πρόβλημα μιλήστε με το γιατρό σας.

Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα για την ημικρανία περιλαμβάνουν:

  • Διυδροεργοταμίνη
  • Εργοταμίνη
  • Εργοταμίνη με καφεΐνη
  • Ισομεθεπτένη
  • Τριπτάνες, όπως σουματριπτάνη, ριζατριπτάνη, ελατριπτάνη, αλμοτριπτάνη και ζολμιτριπτάνη

Σε κάποιες περιπτώσεις τα φάρμακα για την ανακούφιση της ναυτίας και του εμέτου βοηθούν για τα υπόλοιπα συμπτώματα της ημικρανίας.

Εάν παθαίνετε συχνά πονοκεφάλους, ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει φάρμακα για να προλαμβάνετε τους πονοκεφάλους πριν συμβούν. Είναι σημαντικό να παίρνεται τα φάρμακα καθημερινά, όπως σας έχουν χορηγηθεί, ακόμα και όταν δεν έχετε πονοκέφαλο.

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Λάβετε τα ακόλουθα συμπτώματα σοβαρά. Εάν δεν μπορείτε να δείτε άμεσα το γιατρό σας, καλέστε το 166 ή πηγαίνετε στα επείγοντα εάν:

  • Είναι ο πρώτος πονοκέφαλος που είχατε στη ζωή σας, και ο οποίος παρεμβαίνει στις καθημερινές σας δραστηριότητες
  • Ο πονοκέφαλος έρχεται ξαφνικά και είναι εκρηκτικός ή βίαιος
  • Θα περιγράφατε τον πονοκέφαλο ως τον χειρότερο που είχατε ποτέ, ακόμα και εάν έχετε πονοκεφάλους τακτικά
  • Έχετε, ταυτόχρονα με τον πονοκέφαλο, δυσαρθρία, αλλαγή στην όραση, προβλήματα κίνησης των άκρων, απώλεια ισορροπίας, σύγχυση ή απώλεια μνήμης
  • Ο πονοκέφαλος επιδεινωθεί μέσα σε 24 ώρες
  • Έχετε επίσης πυρετό, δυσκαμψία αυχένα, ναυτία και έμετο
  • Ο πονοκέφαλος συμβεί μετά από τραύμα κεφαλής
  • Ο πονοκέφαλος είναι ισχυρός και μόνο στο ένα μάτι, με ερυθρότητα στο μάτι αυτό
    • Είστε άνω των 50 και οι πονοκέφαλοι μόλις ξεκίνησαν, ιδιαίτερα εάν επίσης έχετε προβλήματα όρασης και πόνο όταν μασάτε
  • Έχετε καρκίνο και αναπτύξατε έναν νέο πονοκέφαλο

Δείτε το γιατρό σας σύντομα εάν:

  • Οι πονοκέφαλοι σας ξυπνούν
  • Ο πονοκέφαλος διαρκεί περισσότερες από λίγες μέρες
  • Οι πονοκέφαλοι είναι χειρότεροι το πρωί
  • Έχετε ιστορικό πονοκεφάλων αλλά έχουν αλλάξει πρότυπο ή ένταση
  • Έχετε πονοκεφάλους συχνά, και δεν υπάρχει γνωστό αίτιο
Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό

Ο γιατρός σας θα πάρει ένα ιατρικό ιστορικό και θα εκτελέσει μια εξέταση της κεφαλής, των ματιών, των αυτιών, του λαιμού, του αυχένα και του νευρικού σας συστήματος.
Η διάγνωση βασίζεται συνήθως στο ιστορικό των συμπτωμάτων σας. Ένα ημερολόγιο πονοκεφάλων μπορεί να βοηθήσει στην καταγραφή πληροφοριών για τους πονοκεφάλους σε μια περίοδο χρόνου. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει ερωτήσεις, όπως:

  • Ο πονοκέφαλος εντοπίζεται στο μέτωπο, γύρω από τα μάτια, στο πίσω μέρος του κεφαλιού, στους κροτάφους, πίσω από το μάτι ή παντού;
  • Ο πονοκέφαλος βρίσκετε μόνο σε μία πλευρά;
  • Αυτός είναι νέος τύπου πονοκέφαλου για σας;
  • Θα περιγράφατε τον πονοκέφαλο ως σφύζων;
  • Υπάρχει πίεση ή μια αίσθηση περίσφιξης;
  • Πότε συμβαίνει ο πονοκέφαλος;
  • Πόσο καιρό έχετε τους πονοκεφάλους;
  • Πόσο διαρκεί κάθε πονοκέφαλος;
  • Οι πονοκέφαλοι σας ξυπνούν; Οι πονοκέφαλοι είναι χειρότεροι στη διάρκεια της ημέρας και βελτιώνονται το βράδυ;
  • Ξεκίνησαν άλλα συμπτώματα αμέσως μετά την έναρξη του πονοκεφάλου; Οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα;
  • Η μέγιστη ένταση του πονοκέφαλου εμφανίζεται μέσα σε 1 με 2 ώρες;
  • Οι πονοκέφαλοι είναι χειρότεροι όταν είστε ξαπλωμένος; Όταν στέκεστε όρθιος;
  • Οι πονοκέφαλοι είναι χειρότεροι όταν βήχετε ή καταπονείστε;
  • Συμβαίνουν σε συγκεκριμένο χρόνο σε σχέση με την έμμηνο περίοδό σας;
  • Τι μέτρα αντιμετώπισης στο σπίτι έχετε δοκιμάσει; Πόσο αποτελεσματικά ήταν;

Οι διαγνωστικές εξετάσεις που μπορεί να εκτελεστούν περιλαμβάνουν:

  • Αξονική τομογραφία κεφαλής
  • Μαγνητική τομογραφία κεφαλής
  • Ακτινογραφίες παραρρίνιων κόλπων
  • Βιοψία κροταφικής αρτηρίας
  • Οσφυονωτιαία παρακέντηση

Εάν διαγνωστεί ημικρανία, μπορεί να σας χορηγηθούν φάρμακα που περιέχουν ερυσίβη (ergot). Η κροταφική αρτηρίτιδα πρέπει να αντιμετωπιστεί με στεροειδή για να προληφθεί η τύφλωση. Άλλες διαταραχές αντιμετωπίζονται όπως κρίνεται κατάλληλα.

Πρόληψη

Οι ακόλουθες υγιεινές συνήθειες μπορούν να μειώσουν το στρες και να μειώσουν τις πιθανότητες να πάθετε πονοκέφαλο:

  • Να κοιμάστε αρκετά
  • Αποκτήστε μια υγιεινή διατροφή
  • Να ασκήστε τακτικά
  • Μάθετε σωστή στάση του κορμού
  • Μάθετε να χαλαρώνετε χρησιμοποιώντας διαλογισμό, βαθειά αναπνοή, γιόγκα ή άλλες τεχνικές
  • Διακόψτε το κάπνισμα
  • Τεντώστε τον αυχένα και τον άνω κορμό, ιδιαίτερα εάν η εργασία σας περιλαμβάνει δακτυλογράφηση ή χρήση υπολογιστή
  • Να φοράτε τα κατάλληλα γυαλιά, εάν απαιτείται

Πηγές:

Boes CJ, Capobianco DJ, Cutrer FM, et al. Headache and other craniofacial pain. In: Bradley WG, Daroff RB, Fenichel GM, Jankovic J, eds. Neurology in Clinical Practice. 5th ed. Philadelphia, Pa: Butterworth-Heinemann; 2008:chap 73.

Kwiatkowski T, Alagappan K. Headache. In: Marx JA, Hockberger Rs, Walls RM, et al, eds. Rosen's Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 7th ed. Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier;2009:chap 101.

Επικαιροποίηση από:

Συνεργάτες του iatronet.gr