Πονόλαιμος

Ορισμός

Πονόλαιμος είναι δυσφορία ή πόνος στο λαιμό. Συχνά, ο πονόλαιμος καθιστά επώδυνη της κατάποση.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Λαιμός - επώδυνος, πόνος - λαιμός

Γενικές Πληροφορίες

Ο πονόλαιμος είναι συνήθης. Τις περισσότερες φορές ο πόνος είναι χειρότερος το πρωί και βελτιώνεται στη διάρκεια της ημέρας.

Όπως και το κρυολόγημα, η πλειονότητα των πονόλαιμων οφείλεται σε ιογενείς λοιμώξεις, όπως ένα κρυολόγημα ή η γρίπη. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι πονόλαιμοι ΔΕΝ ανταποκρίνονται στα αντιβιοτικά. Πολλοί έχουν έναν ήπιο πονόλαιμο στην έναρξη κάθε κρυολογήματος. Όταν μολύνονται η μύτη ή οι παραρρίνιοι κόλποι, οι εκκρίσεις μπορεί να αποχετεύονται πίσω στο λαιμό και να τον ερεθίζουν, ιδιαίτερα τη νύχτα. Ή μπορεί να έχει μολυνθεί ο ίδιος ο λαιμός.

Κάποιοι ιοί μπορούν να προκαλέσουν συγκεκριμένους τύπους πονόλαιμου. Για παράδειγμα, ο ιός Coxsackie σε κάποιες περιπτώσεις προκαλεί φλύκταινες στο λαιμό, ιδιαίτερα στο τέλος του καλοκαιριού και στις αρχές του φθινοπώρου. Η μονοπυρήνωση και η γρίπη μπορούν επίσης να προκαλέσουν συγκεκριμένες ιογενείς λοιμώξεις του λαιμού.

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα είναι η πιο συνήθης βακτηριακή αιτία πονόλαιμου. Επειδή η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα μπορεί περιστασιακά να οδηγήσει σε ρευματικό πυρετό, χορηγούνται αντιβιοτικά. Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα συχνά περιλαμβάνει πυρετό (μεγαλύτερο από 38,3°C), λευκές, πυώδεις πλάκες στο λαιμό και διογκωμένους ή ευαίσθητους τραχηλικούς λεμφαδένες. Τα παιδιά μπορεί να έχουν κεφαλαλγία και στομαχόπονο.

Ο πονόλαιμος είναι λιγότερο πιθανό να είναι στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα εάν αποτελεί τμήμα ενός τυπικού κρυολογήματος (με καταρροή, βουλωμένα αυτιά, βήχα και παρόμοια συμπτώματα). Ο στρεπτόκοκκος ΔΕΝ μπορεί να διαγνωστεί με ακρίβεια κοιτώντας μόνο το λαιμό. Απαιτούνται εργαστηριακές εξετάσεις.

Μερικές φορές η αναπνοή από το στόμα θα προκαλέσει έναν πονόλαιμο απουσία λοίμωξης. Στη διάρκεια των ξηρών χειμερινών μηνών, κάποιοι άνθρωποι ξυπνούν τα περισσότερα πρωινά με πονόλαιμο. Ωστόσο, τα συμπτώματα φεύγουν μόλις πιουν κάτι.
Πονόλαιμος μπορεί να προκληθεί από κάτι που κολλάει στο λαιμό ή από αλλεργίες (αλλεργική ρινίτιδα).

Ο πονόλαιμος συνοδεύεται σε κάποιες περιπτώσεις από φλεγμονή των αμυγδαλών ή των παρακείμενων δομών του φάρυγγα. Ωστόσο, η αφαίρεση των αμυγδαλών για την αποτροπή μελλοντικών επεισοδίων πονόλαιμου δεν συστήνεται για τα περισσότερα παιδιά.

Αίτια

• Αναπνοή δια του στόματος (μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα και ερεθισμό του λαιμού)
• Κοινό κρυολόγημα
• Ενδοτραχειακή διασωλήνωση
• Γρίπη
• Λοιμώδης μονοπυρήνωση
• Κάτι που έχει κολλήσει στο λαιμό (Βλ: Παιδί ή ενήλικας που πνίγεται και CPR)
• Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα
• Χειρουργείο, όπως αμυγδαλεκτομή και αδενοειδεκτομή
• Ιογενής φαρυγγίτιδα

Οικιακή Περίθαλψη

Οι περισσότεροι πονόλαιμοι λύονται σύντομα. Στο μεταξύ, τα ακόλουθα μπορεί να βοηθήσουν:

• Να πίνετε ζεστά ροφήματα. Το τσάι με μέλι ή λεμόνι είναι μια αγωγή που έχει δοκιμαστεί στο χρόνο.
• Κάνετε γαργάρες αρκετές φορές την ημέρα με ζεστό αλατούχο νερό (1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε 1 φλιτζάνι νερό).
• Τα κρύα υγρά ή οι γρανίτες βοηθούν σε κάποιους πονόλαιμους.
• Το γλείψιμο καραμελών για το λαιμό μπορεί να είναι ιδιαιτέρως καταπραϋντικό, γιατί αυξάνει την παραγωγή σίελου. Συχνά είναι το ίδιο αποτελεσματικό με πιο ακριβά φάρμακα, αλλά δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε μικρά παιδιά εξαιτίας του κινδύνου πνιγμού.
• Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα για να ενυδατώσετε και καταπραΰνετε έναν ξηρό και επώδυνο λαιμό.
• Δοκιμάστε αναλγητικά που δεν απαιτούν συνταγή, όπως ακεταμινοφαίνη. ΜΗΝ δίνεται ασπιρίνη στα παιδιά.

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας αν έχετε:

• Υπερβολική παραγωγή σιέλου σε ένα μικρό παιδί
• Πυρετό, ιδιαίτερα 38,3°C ή μεγαλύτερο
• Πύο στο πίσω μέρος του λαιμού
• Κόκκινο εξάνθημα που είναι τραχύ, και αυξημένη ερυθρότητα στις δερματικές πτυχές
• Μεγάλη δυσκολία κατάποσης ή δύσπνοια
• Ευαίσθητους ή διογκωμένους τραχηλικούς λεμφαδένες

Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό

Ο γιατρός σας θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση. Θα θέλει να ξέρει κάποιες λεπτομέρειες για τον πονόλαιμο που έχετε, όπως:

• Πόσο καιρό έχετε τον πονόλαιμο;
• Είχαν και άλλα μέλη της οικογένειας πονόλαιμο πρόσφατα;
• Ο πόνος αυξάνει, μένει ο ίδιος ή μειώνεται;
• Μπορείτε να καταπιείτε σάλιο, υγρά και φαγητό;
• Υπάρχει υπερβολική παραγωγή σιέλων (σε βρέφη);
• Είστε βραχνιασμένος;
• Ο πόνος είναι χειρότερος τη νύχτα; Μπορείτε να κοιμηθείτε;
• Αναπνέεται από το στόμα;
• Ο πονόλαιμος είναι καλύτερα το πρωί; Καλύτερα με υγρό αέρα; Καλύτερα με φάρμακα;
• Τι άλλα συμπτώματα υπάρχουν - θορυβώδης αναπνοή, πυρετός, συριγμός, αλλεργίες, εξάνθημα;
• Είχατε κάποιον πρόσφατο τραυματισμό ή χειρουργείο;
• Υπάρχουν διογκωμένοι τραχηλικοί λεμφαδένες;
• Υπάρχουν έλκη ή πύο στο πίσω μέρος του λαιμού σας;
• Υπάρχει μια αίσθηση πνιγμού;
• Τι φάρμακα παίρνετε;
• Ποια είναι η τυπική καθημερινή σας δίαιτα;

Μπορεί να εκτελεστούν οι ακόλουθες διαγνωστικές δοκιμασίες:

• Γενική αίματος
• Monospot test (για τον αποκλεισμό της μονοπυρήνωσης)
• Καλλιέργεια και ταχεία δοκιμασία για στρεπτόκοκκο

Αντιμετώπιση

Συχνά, η αντιμετώπιση θα καθυστερήσει μέχρι να βγουν τα εργαστηριακά αποτελέσματα. Οι γιατροί συχνά θα ξεκινήσουν άμεσα τη θεραπεία για έναν πονόλαιμο εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ρευματικού πυρετού, εάν ο ασθενής έχει οστρακιά ή εάν ο ρευματικός πυρετός απαντάται συχνά στην κοινότητα τη συγκεκριμένη περίοδο.

Τα αντιβιοτικά συνήθως ΔΕΝ είναι καλή ιδέα εάν η εξέταση για στρεπτόκοκκο ή η καλλιέργεια από το λαιμό είναι αρνητική, ενώ μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες.
Όταν χορηγούνται αντιβιοτικά, θα πρέπει να ολοκληρώνεται η αγωγή σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, ακόμα και αφού έχουν βελτιωθεί τα συμπτώματα. Τα παιδιά μπορούν να επιστρέψουν στο σχολείο ή τον παιδικό σταθμό 24 ώρες μετά την έναρξη της αντιβίωσης.

Για πονόλαιμο που οφείλεται σε λοιμώδη μονοπυρήνωση, συστήνεται ξεκούραση και αντιμετώπιση στο σπίτι.

Για πονόλαιμο που οφείλεται σε βακτηριακή αμυγδαλίτιδα, συστήνεται η αντιβιοτική αντιμετώπιση. Κάποιες αμυγδαλίτιδες είναι ιογενείς και αποδράμουν χωρίς αντιμετώπιση (χειρουργείο σπάνια απαιτείται). Υποτροπιάζοντες ή επίμονοι πονόλαιμοι χωρίς βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να οφείλονται σε αλλεργίες και απαιτούν αντιαλλεργική αντιμετώπιση.

Πρόληψη

Να πλένετε τα χέρια σας συχνά, ιδιαίτερα πριν το φαγητό. Αυτός είναι ένας πανίσχυρος τρόπος για να προλάβετε τις περισσότερες λοιμώξεις του λαιμού. Μπορείτε να αποφύγετε κάποιους πονόλαιμους μειώνοντας την επαφή με ανθρώπους που είναι άρρωστοι, αλλά συχνά τα άτομα αυτά είναι μεταδοτικά πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων, και έτσι αυτή η προσέγγιση είναι λιγότερο αποτελεσματική.

Μέχρι πρόσφατα ήταν σύνηθες να αφαιρούνται οι αμυγδαλές σε μια προσπάθεια πρόληψης του πονόλαιμου. Αυτό δεν συστήνεται πλέον στις περισσότερες περιπτώσεις.

Ένας υγραντήρας μπορεί να προλάβει κάποιους πονόλαιμους που οφείλονται σε αναπνοή ξηρού αέρα με ανοικτό το στόμα.

---