Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας χαιρετίζει τη στάση της Ε.Ε και των ΗΠΑ για την προσωρινή άρση της πατέντας των εμβολίων COVID-19 για τον αναπτυσσόμενο κόσμο

Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας χαιρετίζει την πρόθεση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υποστηρίξουν την προσωρινή άρση της προστασίας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και πνευματικής ιδιοκτησίας των εμβολίων COVID-19 και να συμβάλουν στη διασφάλιση πρόσβασης στις αναγκαίες πρώτες ύλες.

H υποστήριξη της πρότασης άνω των 100 κρατών, ανάμεσά τους η Ινδία και η Νότια Αφρική, ανοίγει το δρόμο για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου προκειμένου να λάβει την απόφαση ενεργοποίησης των σχετικών διατάξεων της Συμφωνίας TRIPS. Πρόκειται για ένα πλέγμα διεθνών κανόνων σχετικά με την ύπαρξη, το πεδίο εφαρμογής και την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, το οποίο μεταξύ άλλων προσδιορίζει τους όρους χορήγησης εθελοντικής και υποχρεωτικής άδειας.

Τη στιγμή που τα δυτικά κράτη εμβολιάζουν έναν πολίτη το δευτερόλεπτο τους τελευταίους δύο μήνες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι τα διαθέσιμα εμβόλια του Προγράμματος COVAX θα παρέχουν εμβολιαστική κάλυψη στις φτωχότερες χώρες όπου θα διατεθούν μόλις για το 3% του πληθυσμού έως τα μέσα του έτους και για το 20% μέχρι το τέλος του 2021.

Σε αυτό το πλαίσιο, η προσωρινή άρση της πατέντας θα άρει ένα από τα εμπόδια για τη διασφάλιση της παγκόσμιας δίκαιης πρόσβασης, επιτρέποντας την αύξηση της παραγωγής των εμβολίων σε διάφορα μέρη του κόσμου και της διάθεσής τους σε ανεκτό κόστος για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Η διεθνής απόκριση έναντι της πανδημίας θα επιταχυνθεί με σκοπό την οριστική αντιμετώπιση αυτής της ιστορικής υγειονομικής κρίσης, αρκεί οι σχετικές διαδικασίες να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατό.

Ωστόσο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς του, το μέτρο θα πρέπει να συνοδευτεί από παράλληλες πρωτοβουλίες όπως η μεταφορά τεχνογνωσίας, η άρση των διακρατικών εμπορικών φραγμών, η συνεργασία για τη δίκαιη πρόσβαση σε πρώτες ύλες και η βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί και στην πρόσφατη υγειονομική ιστορία. Στη δεκαετία του 1980, επετράπη στην Ινδία να παράγει το εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β. Το κόστος του ήταν ένα δολάριο και σήμανε την έναρξη μίας παγκόσμιας εκστρατείας εμβολιασμού από τη UNICEF. Αντίστοιχα μία δεκαετία αργότερα, η Διακήρυξη της Ντόχα επέτρεψε στον αναπτυσσόμενο κόσμο να παράγει αντιρετροϊκά φάρμακα HIV που βρίσκονταν σε πατέντα, ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση των πολιτών τους στη σωτήρια αυτή θεραπεία.