Οι πιο συνήθεις περιπτώσεις μυκητίασης- Μέτρα πρόληψης

Οι μύκητες είναι μικροοργανισμοί που διαβιούν σε αέρα,  νερό, έδαφος. Υπάρχουν περίπου 99.000 γνωστά είδη μυκητιακών οργανισμών, που κατορθώνουν και επιβιώνουν σε ετερόκλητες συνθήκες: Μύκητες συναντούμε ακόμη και στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) ενώ σπόροι μυκήτων επιβιώνουν 5 μήνες στη μικροβαρύτητα.

Ορισμένοι μύκητες ευρίσκονται σε φυσιολογικές συνθήκες στο ανθρώπινο σώμα, χωρίς ωστόσο να προκαλούν νόσο. Παρά ταύτα σε ορισμένες συνθήκες, όπως σε περιπτώσεις εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος, οι μύκητες  δύνανται να εισβάλλουν στο ανθρώπινο σώμα.Η είσοδος του μύκητα στο αίμα ή η προσβολή οργάνων, που βρίσκονται βαθύτερα στο σώμα, προκαλεί αντίστοιχα λοίμωξη που μπορεί να είναι επιφανειακή ή να εκτείνεται σε βαθύτερα στρώματα (επιφανειακή ή εν τω βάθει μυκητίαση).

Παράγοντες κινδύνου είναι:

1. Διατροφικές ανεπάρκειες
2. Πολύωρη παραμονή ποδιών σε υγρό περιβάλλον
3. Παχυσαρκία
4. Καταστάσεις αυξημένης εφίδρωσης
5. Χρήση και κατάχρηση αντιβιοτικών και αντισηπτικών
6. Περιπτώσεις κακής κυκλοφορίας αίματος στα πόδια
7. Κακές συνθήκες υγιεινής, π.χ. κοινόχρηστες πετσέτες ή οδοντόβουρτσες
8. Διαβήτης
9. Καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως σε περίπτωση χαμηλών λευκών αιμοσφαιρίων
10. Εγκαύματα
11. Χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών
12. Μόνιμοι καθετήρες
13. Υγρά υπερσίτισης
14. Λήψη φαρμάκων όπως αντιβιοτικών κορτιζόνης χημειοθεραπευτικών αντικαρκινικών σκευασμάτων
15. Εγχειρήσεις

Οι πιο συνήθεις περιπτώσεις μυκητίασης είναι:

Η μυκητίαση του στόματος

Η μυκητιασική στοματίτιδα χαρακτηρίζεται από λευκές, κηλίδες στο στοματικό βλεννογόνο, γλώσσα ή στον οισοφάγο με πιθανή ανάπτυξη συνοδών ραγάδων στις γωνίες του στόματος. Είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένους και σε ανθρώπους που λαμβάνουν επί μακρόν αντιβιοτικά.

Η μυκητίαση των γεννητικών οργάνων

Είναι συχνότερη σε γυναίκες. Η αιδοιοκολπική καντιντίαση εκδηλώνεται με αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, εμφάνιση ασυνήθιστων εκκρίσεων (π.χ. σαν «κομμένο» γάλα), ανάπτυξη κολπικού ερεθισμού, τοπικής φαγούρας, πόνου ή αίσθησης «καψίματος». Αντίστοιχα στον άντρα υπάρχει κνησμός εξάνθημα  έκκριμα ή πόνος κατά την ούρηση.

Το πόδι του αθλητή

Το πόδι του αθλητή είναι μια κοινή μυκητιασική λοίμωξη του άκρου ποδός που συνδέεται συνήθως με τον αθλητισμό και τους αθλητές, επειδή ο μύκητας αναπτύσσεται τέλεια σε ζεστά, υγρά περιβάλλοντα, όπως κάλτσες και παπούτσια, αθλητικός εξοπλισμός και αποδυτήρια. Η λοίμωξη είναι πιο συνήθης την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Τα κλασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρότητα ή φουσκάλες στην πληγείσα περιοχή, εύθρυπτο δέρμα, ξεφλούδισμα ή σκάσιμο του δέρματος,φαγούρα, τσούξιμο ή αίσθημα καύσου στη μολυσμένη περιοχή.

Η μυκητίαση των γλουτών και της έσω επιφάνειας των μηρών

Οι μύκητες αγαπούν τα ζεστά και υγρά περιβάλλοντα και ευδοκιμούν σε υγρές περιοχές του σώματος, όπως η βουβωνική χώρα, οι γλουτοί και το εσωτερικό των μηρών. Η μυκητίαση των γλουτών-μηρών είναι ήπια μεταδοτική και συχνά μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής με ένα μολυσμένο άτομο ή ένα αντικείμενο που μεταφέρει τον μύκητα.

Εκδηλώνεται ως κνησμώδες, κόκκινο εξάνθημα που συχνά έχει κυκλικό σχήμα, τοπική ερυθρότητα, κνησμό ή κάψιμο στη μολυσμένη περιοχή, ξεφλούδισμα δέρματος.

Η μυκητίαση των νυχιών

Τα προσβεβλημένα από μύκητες νύχια εμφανίζουν διαταραχές χρώματος (καφέ, μαύρο, άσπρο, πράσινο, κίτρινο), που μερικές φορές είναι ενδεικτικά του είδους του μύκητα. Επίσης τα νύχια μπορεί να εμφανίζουν πάχυνση, ευθραυστότητα ή και ονυχόλυση.Συνήθως προσβάλλονται ένα ή δύο νύχια στο κάθε πόδι. Μερικές φορές η ονυχομυκητίαση συνυπάρχει με μυκητίαση του δέρματος των πελμάτων.

Μέτρα πρόληψης των μυκητιάσεων:

• Διατηρήστε φυσιολογικό βάρος σώματος.
• Υιοθετήστε μεσογειακή διατροφή. Φροντίστε για την επάρκεια βιταμινών και ιχνοστοιχείων
• Αποφύγετε ζάχαρη και φρουκτόζη
• Να τρώτε γιαούρτι σε καθημερινή βάση, εφόσον δεν έχετε αντίστοιχη δυσανεξία.Τα αποτελέσματα μελετών σε ζώα και ανθρώπους υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση γιαουρτιού μπορεί να διεγείρει ορισμένους in vitro δείκτες ανοσοαπόκρισης και στην ομαλή λειτουργία της εντερικής χλωρίδας.
• Αλλάζετε συχνά σερβιέτες και ταμπόν κατά την περίοδο
• Πλύντε τακτικά τα πόδια σας, ειδικά αν ιδρώνουν πολύ αλλά φροντίστε να τα διατηρείτε στεγνά.
• Αποφύγετε να έχετε μακριά νύχια στα πόδια, αποφύγετε βαφές και τεχνητά νύχια.
• Να αλλάζετε συχνά κάλτσες.
• Προτιμήστε τις βαμβακερές κάλτσες.
• Προτιμήστε τα βαμβακερά εσώρουχα
• Μην περπατάτε ξυπόλυτοι-ες σε κοινόχρηστους χώρους όπως σε πισίνες αποδυτήρια γυμναστήρια.
• Η πλημμελής αποστείρωση εργαλείων και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται σε χώρους όπως κομμωτήρια, κουρεία, κέντρα αισθητικής, ξενοδοχεία, αποτελεί αιτία μυκητιάσεων. Να επιλέγετε με προσοχή τους χώρους που επισκέπτεστε για αισθητικού τύπου φροντίδα.
• Να μην χρησιμοποιείτε κοινόχρηστες πετσέτες ή ρούχα.

Κατά την κλινική παθολογική εξέταση, στις περιπτώσεις μυκητιασικών λοιμώξεων ο σωστός ειδικός παθολόγος με εμπειρία πρέπει οπωσδήποτε να διερευνά εάν υπάρχει πρόβλημα  στο ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς, εάν υπάρχουν άλλοι παράγοντες κινδύνου και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον μύκητα με την κατάλληλη θεραπεία που εξαρτάται από το είδος του μύκητα, τη θέση και την έκταση της προσβολής και την ποιότητα του ανοσοποιητικού συστήματος του πάσχοντος. Σε ορισμένες περιπτώσεις επιβάλλονται εργαστηριακοί έλεγχοι.