Παιδιά και κορωνοϊός: Οι κατασκηνώσεις, οι διακοπές και το πρώτο κουδούνι

Η θερινή αύξηση της κυκλοφορίας του SARS-CoV-2 που καταγράφεται στα επιδημιολογικά δελτία των τελευταίων εβδομάδων, άρχισε να φαίνεται στα παιδιά από τον Ιούλιο. Πολλοί γονείς ενημέρωναν τηλεφωνικά τους παιδιάτρους ότι τα παιδιά τους παρουσίαζαν κοινά συμπτώματα στις διακοπές ή στην κατασκήνωση και εξέφραζαν την έκπληξή τους όταν εκείνοι τους συνιστούσαν να κάνουν rapid ή self test για COVID-19. "Έχουμε πάλι κορωνοϊό;", ήταν η αυθόρμητη αντίδρασή τους κι έπαιρναν την απάντηση πως "δεν έφυγε ποτέ".

"Ο κορωνοϊός είναι ακόμα εδώ, αλλά βρίσκεται στην ενδημική φάση. Δεν μας τρομάζει όπως παλιότερα, αλλά και δεν τον υποτιμούμε, γιατί μας έχει εκπλήξει πολλές φορές", λέει στο iatronet.gr η πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Ν. Θεσσαλονίκης, Όλγα Τζέτζη (φωτογραφία). Η παραλλαγή EG.5 ("Eris"), που αντιπροσωπεύει πλέον πάνω από το 1/3 των νέων μολύνσεων στην Ελλάδα και η αναδυόμενη ΒΑ.2.86 ("Pirola") που προβληματίζει, επιβάλλουν στην ιατρική κοινότητα να βρίσκεται σε εγρήγορση, χωρίς τον πανικό των προηγούμενων κυμάτων, αλλά και χωρίς εφησυχασμό.

"Ο ιός είναι απρόβλεπτος, δεν έχει την εποχικότητα της γρίπης, αλλά έχουμε πλέον πολλά εργαλεία για να τον αντιμετωπίσουμε και καλή εκπαίδευση στην πρόληψη", επισημαίνει η κ. Τζέτζη, και εκφράζει την αισιοδοξία της πως με την τήρηση απλών μέτρων πρόληψης και αποφυγής μετάδοσης η κατάσταση  θα είναι διαχειρίσιμη το φθινόπωρο. Αυτό αφορά τόσο τον SARS-CoV-2, όσο και τους εποχικούς ιούς (γρίπη και RSV), που τον περασμένο χρόνο προβλημάτισαν σοβαρά τους παιδιάτρους, με τη λεγόμενη "τριδημία".

Ο ιός έκανε "διακοπές"

Στα μέσα και στα τέλη Ιουλίου, οι παιδίατροι άρχισαν να δέχονται πολλά τηλεφωνήματα από γονείς για αναφερόμενα συμπτώματα στα παιδιά τους, που βρίσκονταν είτε μαζί τους σε διακοπές είτε στην κατασκήνωση. Τα συμπτώματα ήταν ήπια, ανάλογα προηγούμενων κυμάτων, με κύρια τον πόνο στο λαιμό και την καταβολή. Η οδηγία - προτροπή για COVID test προκαλούσε έκπληξη και απορία, αλλά τα 2/3 έβγαιναν θετικά. "Ο κόσμος φαίνεται πως είχε ‘ξεχάσει’ τον κορωνοϊό", λέει η κ. Τζέτζη, και μοιράζεται την εμπειρία που είχε η ίδια, όταν χρειάστηκε να αντικαταστήσει για λίγες μέρες συνάδελφό της σε μεγάλη παιδική κατασκήνωση. "Σε δύο μόνο μέρες κάναμε 60 τεστ και τα 2/3 ήταν θετικά. Υπήρχε πολύ μεγάλη διασπορά, ευτυχώς με ελαφρά συμπτώματα, δεν χρειάστηκε να παραπέμψουμε κάποιο περιστατικό στο νοσοκομείο", σημειώνει, παρατηρώντας πως "τελειώσαμε την σχολική χρονιά με στρεπτόκοκκο, την αρχίζουμε με κορωνοϊό".

Σχολεία και παιδικοί σταθμοί

Η επικείμενη έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι μια περίοδος που με βάση την εμπειρία των προηγούμενων ετών ευνοεί την περαιτέρω διασπορά του ιού και τον κίνδυνο μετάδοσης στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.

Ενόψει της έναρξης λειτουργίας πρώτα των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών (από την 1^η Σεπτεμβρίου) και στη συνέχεια των σχολείων, η Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Ν.Θεσσαλονίκης εξέδωσε βασικές οδηγίες προς τους γονείς, στους οποίους συνέστησε ψυχραιμία, αλλά όχι εφησυχασμό:

• Τα παιδιά που εμφανίζουν συμπτώματα, και κατόπιν επικοινωνίας με τον παιδίατρο, χρήζουν κλινικής εκτίμησης και διενέργεια rapid test για τη διάγνωση, συμπτωματική αντιμετώπιση με αντιπυρετικά, ανάπαυση , υγρά και παραμονή στο σπίτι για λίγα 24ωρα μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
• Αποφυγή επαφής με ευάλωτες ομάδες (βρέφη, ηλικιωμένοι, άτομα με ανοσοκαταστολή ή/και χρόνια προβλήματα υγείας) τις ημέρες που είναι συμπτωματικά.
• Καλή υγιεινή και τακτικό πλύσιμο των χεριών.
• Καλός αερισμός του χώρου. 

"Έχουμε εκπαιδευτεί στην πρόληψη"

Η παγκόσμια παιδιατρική κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις με τις αναδυόμενες υπο-παραλλαγές του SARS-CoV-2, ενώ προετοιμάζεται και για το ενδεχόμενο επανεμφάνισης της περσινής "τριδημίας" κορωνοϊού, γρίπης και RSV. Την ίδια στιγμή, όπως επισημαίνει η κ. Τζέτζη, υπάρχει αισιοδοξία ότι τα πολλά εργαλεία που έχουν αποκτηθεί αρκούν για να θέσουν την όποια απειλή υπό έλεγχο.

"Γονείς, γιατροί, εκπαιδευτικοί περάσαμε και αντιμετωπίσαμε - επιτυχώς θα πω τις περισσότερες φορές - την τριδημία. Έχουμε εμβόλια και ιικά φάρμακα για την COVID-19, έχουμε εμβόλια για τη γρίπη, και πλέον θα έχουμε εμβόλιο και για τον RSV. Επομένως είμαστε αισιόδοξοι, παρόλο που ο κορωνοϊός μας έχει εκπλήξει πολλές φορές. Είμαστε καλά προετοιμασμένοι", επισημαίνει.

Παράλληλα, συμπληρώνει, οι παιδίατροι παρακολουθούν και το Long COVID σε παιδιά, παρόλο που έχει υποχωρήσει με τις παραλλαγές της Όμικρον και δεν γνωρίζουμε τις θα αφήσουν πίσω οι νέες.

Τα παιδιά πλέον ξέρουν

Η εκπαίδευση του πληθυσμού - και των παιδιών - στην πρόληψη είναι ένα μεγάλο κέρδος που άφησε πίσω της η οξεία φάση της πανδημίας και ένα σημαντικό όπλο για την αντιμετώπιση επόμενων κινδύνων υγείας, όπως παρατηρεί η πρόεδρος των παιδιάτρων.

"Κάποια παιδιά που ήταν μωρά στην περίοδο της καραντίνας έμαθαν πώς να πλένουν τα χεράκια τους, πώς να φταρνίζονται και πώς να χρησιμοποιούν το χαρτομάντηλο. Τώρα αυτά θα πάνε στο νηπιαγωγείο ή στο σχολείο και ξέρουν πώς θα προστατευτούν από τον κορωνοϊό στην ενδημική του φάση και από άλλες λοιμώξεις", σημειώνει και καταλήγει: "Το μήνυμα που πρέπει να τους υπενθυμίσουμε είναι προστατεύω τον εαυτό μου και τους γύρω μου, τους συμμαθητές μου, τους εκπαιδευτικούς, τον παππού ή κάποιον στην οικογένεια με χρόνιο νόσημα".