Γιατρέ γιατί έχω ρίγη;

Αισθάνεστε ρίγη όταν οι μύες του σώματός σας συσπώνται και χαλαρώνουν διαδοχικά χωρίς να το θέλετε και σας δίνουν μια αίσθηση  τρέμουλου ή τουρτουρίσματος. Κάθε επεισόδιο ρίγους μπορεί να διαρκέσει επί λεπτά ή ώρες, να επαναλαμβάνεται σε περιοδική βάση ή να εμφανιστεί άπαξ.

Αίτια

α. Περίπτωση πρώτη: έχετε εκτεθεί στο κρύο

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ελαττώνεται όπως συμβαίνει κατά τις κρύες ημέρες, κινητοποιούνται τα υποθαλαμικά θερμορυθμιστικά κέντρα, αυτόνομες νευρικές οδοί και ειδικές ορμόνες όπως η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη, έτσι ώστε να αυξηθεί ο μυϊκός τόνος, να παραχθεί ρίγος, να αυξηθεί ο μεταβολικός ρυθμός και να γίνουν αλλαγές συμπεριφοράς (επί παραδείγματι ο άνθρωπος νοιώθει ότι κρυώνει και ντύνεται ζεστά) που βοηθούν το σώμα να εξοικονομήσει θερμότητα.

Το ρίγος είναι η φυσιολογική απάντηση του οργανισμού όταν εκτεθεί σε περιβάλλον με σημαντικά χαμηλή θερμοκρασία και αποσκοπεί  στην εσωτερική παραγωγή θερμότητας ώστε να διατηρηθεί φυσιολογική η θερμοκρασία του σώματος, η οποία ρυθμίζεται από ένα κεντρικό θερμοστάτη του σώματος που ευρίσκεται στον υποθάλαμο. Άλλα συμπτώματα που είναι σημεία συναγερμού κατά την έκθεση στο κρύο είναι:

Η υποθερμία

Η σύγχυση

Η αργή, ρηχή αναπνοή

Η κόπωση

Η ατονία

Ο ασθενικός παλμός

Η ωχρότητα ή η κυάνωση δέρματος ή εμφάνιση ανατριχιασμένου δέρματος τύπου χήνας

β. Περίπτωση δεύτερη: Δεν έχετε εκτεθεί στο κρύο

Οι οξείες και χρόνιες λοιμώξεις είναι το πιο σύνηθες και κοινό αίτιο που προκαλούν παθολογικό ρίγος. Kατά τη διάρκεια των λοιμώξεων στο σώμα απελευθερώνονται φλεγμονώδεις ουσίες όπως είναι οι κυτοκίνες και οι προσταγλανδίνες, με αποτέλεσμα την αύξηση του κεντρικού σημείου ρύθμισης του φυσιολογικού υποθαλαμικού θερμοστάτη. Με το ρίγος, το σώμα του ασθενούς παράγει θερμότητα κατά τη διάρκεια της μυϊκής σύσπασης για να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος με βάση νέο υψηλότερο σημείο ρύθμισης, ώστε να παρουσιάσει πυρετό. Ο πυρετός αποτελεί σημαντικό όπλο έναντι των λοιμώξεων, διότι ασκεί μια γενική δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη των βακτηρίων και στην αναπαραγωγή των ιών ενώ ενισχύει τις ανοσολογικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της δραστηριότητας της ιντερλευκίνης-1 των λευκών αιμοσφαιρίων, της ιντερφερόνης. Παρά ταύτα ορισμένοι άνθρωποι με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα ενδέχεται να εμφανίσουν ρίγος χωρίς πυρετό κατά την επίθεση των παθογόνων μικροοργανισμών.

Το ρίγος στις κοινές ιογενείς λοιμώξεις και σε άτομα με καλό ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως είναι ήπιο, μικρής διάρκειας και αποκαθίσταται πλήρως όταν υφεθεί ο πυρετός και ο ιός έχει εισέλθει στο δεύτερο μισό ή το τέλος του κύκλου του συνηθέστερα μετά την πάροδο 48ώρου.Το ρίγος σοβαράς μορφής αποτελεί δείκτη υψηλής φλεγμονώδους κινητοποίησης του σώματος σε λοιμώξεις που φαινομενικά δείχνουν ότι είναι ηπιότερου χαρακτήρα και χρήζει άμεσης ιατρικής εξέτασης.

Το ρίγος ωστόσο δεν αποτελεί πάντοτε δείκτη λοίμωξης,

Εκτός των λοιμώξεων, καταστάσεις που προκαλούν ρίγος είναι (ενδεικτική αναφορά):

• Η κακή διατροφή
• Η υπογλυκαιμία
• Ορμονικά προβλήματα
• Σύνδρομα στέρησης
• Νευρολογικα νοσήματα
• Ορισμένα καρκινώματα
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Ψυχιατρικά προβλήματα
• Φάρμακα και εμβόλια
• Αλκοόλ και ναρκωτικά

Η σωστή παθολογική εξέταση είναι αναγκαία για την ειδική αιτιολογική θεραπεία του ρίγους.

Η πρόληψη του ρίγους:

• Υιοθετήστε μέτρα πρόληψης λοιμώξεων. Συνήθεις λοιμώξεις που προκαλούν ρίγος δεν είναι μόνο η γρίπη και οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος αλλά και οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και οι γαστρεντερικές λοιμώξεις. Μην λησμονείτε τα μέτρα προσωπικής υγιεινής και πρόληψης, όπως το σωστό πλύσιμο των χεριών, την αποφυγή χώρων με συνωστισμό, την αποφυγή του καπνίσματος. Φροντίστε τον οργανισμό΄ σας με μεσογειακή διατροφή και επαρκή λήψη νερού. Αποφύγετε την κατάχρηση αλκοόλ, φάρμακα και μην κάνετε χρήση ναρκωτικών ουσιών.
• Αποφύγετε τις ακραίες θερμοκρασίες στα λουτρά σώματος (καυτό κρύο νερό). Ντυθείτε με ζεστά ρούχα, όταν πρόκειται να εκτεθείτε στο κρύο. Χρησιμοποιήστε ενδυματολογικά, στρώσεις ρούχων (π.χ. ζακέτες) ώστε να μπορείτε να αφαιρέστε μέρος του ρουχισμού σας εάν διαπιστώσετε ότι ντυθήκατε υπερβολικά και κινδυνεύετε να ιδρώσετε. Η έκθεση σε κρύα ρεύματα ενώ είστε ιδρωμένη/ος μπορεί να πυροδοτήσει ρίγος
• Εάν έχετε διαβήτη ή πάσχετε από θυρεοειδοπάθεια, φροντίστε για την άριστη ρύθμιση των νοσημάτων σας. Οι διαταραχές του σακχάρου, η υπογλυκαιμία και η διατάραξη των θυρεοειδικών ορμονών αποτελούν κοινές χρόνιες καταστάσεις που πυροδοτούν το δυσάρεστο σύμπτωμα του ρίγους.
• Μεριμνάτε για την επαρκή σας ξεκούραση και τον απρόσκοπτο ύπνο.