Ο ρόλος των οσπρίων στη διατροφή μας

Γράφει η Βασιλική Κουτσοκώστα

Οι Έλληνες πάντα είχαν μια ιδιαίτερη συμπάθεια προς τα όσπρια. Οι Αρχαίοι προτιμούσαν να καταναλώνουν τα ρεβύθια, τα κουκιά και τις φακές. Αργότερα, με την ανακάλυψη της Αμερικής γνώρισαν και αγάπησαν και όλα τα είδη των φασολιών.

Τα όσπρια αποτέλεσαν ένα από τα βασικά συστατικά της μεσογειακής Διατροφής. Σήμερα, ιδιαίτερα οι νεότεροι, σχεδόν τα έχουμε ξεχάσει ή δεν τα χρησιμοποιούμε πολύ συχνά στη διατροφή μας.

Γιατί όμως πρέπει να τρώμε όσπρια;

Είναι η καλύτερη πηγή πρωτεΐνης από τα φυτικά τρόφιμα, 23%, έχουν ελάχιστα λιπαρά έως 2%, πολλούς σύνθετους υδατάνθρακες 58%, φυτικές ίνες 2,4%, αρκετό κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο, σίδηρο και βιταμίνες.

Μπορούν να τα καταναλώνουν οι διαβητικοί;

Το σωστό είναι να συμβουλεύονται κάποιον ειδικό είτε γιατρό είτε διαιτολόγο, ώστε να εκπαιδεύονται πώς να τα τρώνε και σε τι ποσότητες, αλλά πιο συγκεκριμένα, μπορούν να τα τρώνε, γιατί οι υδατάνθρακές τους διασπώνται με αργούς ρυθμούς απ΄τον οργανισμό με αποτέλεσμα η ινσουλίνη να προλαβαίνει να τους μεταβολίζει.

Αντικαθιστούν το κρέας επειδή περιέχουν αρκετό σίδηρο και πρωτεΐνες;

Όχι, γιατί ο σίδηρος των οσπρίων, αν και είναι αρκετός δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό, ενώ οι πρωτεΐνες είναι κατώτερης βιολογικής αξίας από του κρέατος. Βέβαια, αν συνδυαστούν με τυρί χαμηλό σε λιπαρά ή άπαχο κρέας π.χ.

κοτόπουλο ή ψάρι μαζί με φρέσκιες σαλάτες και ελιές αποτελούν ένα ολοκληρωμένο γεύμα. Αντίθετα, δεν πρέπει να τα συνοδεύουμε με αλλαντικά ή παστά κρέατα και ψάρια, λόγω αυξημένων λιπαρών και επειδή χωνεύονται δύσκολα.

Μπορούν λοιπόν να τα 'ελαφρύνουμε' ώστε να χωνεύονται πιο εύκολα;

Για να μετριάσουμε τα φουσκώματα στο στομάχι και την δημιουργία αερίων, μπορούμε να τα βράσουμε για λίγο και να πετάξουμε το πρώτο νερό και στη συνέχεια να τα μαγειρέψουμε κανονικά. Χάνουμε βέβαια κάποια μέταλλα και βιταμίνες, αλλά κάτι κερδίζουμε.

Το μούλιασμα είναι υποχρεωτικό για ένα 12ωρο σε όλα τα όσπρια, εκτός από τα μαυρομάτικα φασόλια, τις φακές και τη φάβα.

Τι να προσέχουμε πριν τα αγοράσουμε;

Τη φρεσκάδα τους, να είναι φετινής σοδειάς, την καθαρότητά τους και γενικά την καλή τους εμφάνιση. Διατηρούνται καλύτερα σε σκοτεινό και ξηρό μέρος σε ένα πάνινο σακουλάκι για να μπορούν να αναπνέουν . Όχι σε αεροστεγή συσκευασία όταν είναι χύμα.

Επιπλέον, τα χύμα δεν έχουν ταυτότητα, άρα μπορούν να είναι κακής ποιότητας και να μας παραπλανήσουν. Καλό είναι να γνωρίζουμε τον τόπο προέλευσής τους και τον παραγωγό τους και να μετράει η εντιμότητα. Ενώ τα τυποποιημένα είναι επώνυμα, αποστειρωμένα και διατηρούνται καλύτερα.

Τα όσπρια παχαίνουν;

Κάθε τρόφιμο όταν περιέχει θρεπτικά συστατικά έχει θερμίδες, επομένως και τα όσπρια. Ένα πιάτο όσπρια, περίπου 240 γρ, δίνει από 300-400 θερμίδες και εξαρτάται από την ποσότητα του λαδιού που θα προσθέσουμε και με τί θα το συνοδεύσουμε.

Πηγές:
www.nutrimed.gr