Σε 3 ερευνητές το Νόμπελ ιατρικής για την ανακάλυψή τους στο οξυγόνο

Τρεις επιστήμονες που ανακάλυψαν πώς τα κύτταρα αντιλαμβάνονται και προσαρμόζονται στα επίπεδα οξυγόνου, κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2019.

Το βραβείο μοιράζονται ο Βρετανός Sir Peter Ratcliffe και οι Αμερικανοί William Kaelin και Gregg Semenza.

Τα ευρήματα επηρεάζουν την καθημερινότητά μας, από την άσκηση, την παραμονή σε μεγάλο υψόμετρο έως την αρχική ανάπτυξη στη μήτρα.

Η εργασία των 3 επιστημόνων  οδηγεί προς νέες αγωγές για την αναιμία, ακόμα και τον καρκίνο.

Σε κάθε αναπνοή που παίρνει ο άνθρωπος, βρίσκεται οξυγόνο. Το σώμα εξαρτάται απολύτως από αυτό για να μετατρέψει την τροφή σε χρησιμοποιούμενη ενέργεια.

Ωστόσο, τα επίπεδα του οξυγόνου ποικίλλουν στο σώμα, ιδιαίτερα κατά την άσκηση ή σε μεγάλο υψόμετρο ή όταν μια πληγή διαταράσσει την παροχή αίματος.

Όταν πέσουν τα επίπεδα οξυγόνου, τα κύτταρα αναγκάζονται να προσαρμόσουν γρήγορα τον μεταβολισμό τους.

Η ικανότητα του οργανισμού να νιώθει το οξυγόνο μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή νέων ερυθρών αιμοσφαιρίων ή νέων αγγείων.

Έχει επίσης ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα και τα αρχικά στάδια της ανάπτυξης του εμβρύου στη μήτρα.

Φάνηκε ότι η ορμόνη EPO αυξανόταν όταν μειώνονταν τα επίπεδα οξυγόνου. Οι τρεις ερευνητές έλυσαν το γρίφο.

Πρώτα έδειξαν ότι ομάδα πρωτεϊνών- HIF – μπορούσε να προσκολλάται στο DNA και να αλλάζει τη συμπεριφορά της. Έτσι, τα επίπεδα της ορμόνης EPO αυξάνονται στο χαμηλό οξυγόνο.

Επιπλέον εργασία έδειξε ότι το HIF παράγεται συνεχώς από κύτταρα αλλά καταστρέφεται συνεχώς όταν τα επίπεδα οξυγόνου είναι σε φυσιολογικά επίπεδα.

Ο παράγοντας καταστροφής είναι άλλη πρωτεΐνη, η VHL, αλλά πού εμπλέκεται το οξυγόνο;

Η τελευταία ανακάλυψη έδειξε ότι οι HIF και VHL θα μπορούσαν να αντιδρούν χημικά μόνο όταν υπάρχει γύρω αρκετό οξυγόνο.