Κατηγοριοποίηση αντιβιοτικών για ζώα

Με στόχο την  συνετή και υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών στα ζώα, η AMEG που  είναι το ακρωνύμιο της ειδικής Oμάδας Eμπειρογνωμόνων του ΕΜΑ για Συμβουλές επί των αντιμικροβιακών παραγόντων (Antimicrobial Advice ad hoc Expert Group) ταξινόμησαν τα αντιβιοτικά σε κατηγορίες ανάλογα με τις πιθανές επιπτώσεις που συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία η χρήση τους στα ζώα, εξαιτίας της αυξημένης αντιμικροβιακής αντοχής και ανάλογα με το πόσο αναγκαία είναι η χρήση τους στην κτηνιατρική. Η κατηγοριοποίηση προορίζεται να χρησιμεύσει ως εργαλείο για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους κτηνιάτρους σχετικά με την επιλογή αντιβιοτικού.

Συνιστάται στους κτηνιάτρους να ανατρέχουν στην κατηγοριοποίηση της AMEG προτού συνταγογραφήσουν οποιοδήποτε φάρμακο για τα ζώα που παρακολουθούν. Η κατηγοριοποίηση της AMEG δεν υποκαθιστά τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις θεραπείες, οι οποίες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και άλλους παράγοντες, όπως τις υποστηρικτικές πληροφορίες στην Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος για τα διαθέσιμα φάρμακα, τους περιορισμούς σχετικά με τη χρήση σε ζωικά είδη παραγωγής τροφίμων, τις γεωγραφικές παραλλαγές των νόσων και τις γεωγραφικές διακυμάνσεις της αντοχής στα αντιβιοτικά, καθώς και τις εθνικές πολιτικές συνταγογράφησης.

Κατηγορία Α -Αποφυγή χρήσης

• τα αντιβιοτικά σε αυτή την κατηγορία δεν έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ ως φάρμακα για κτηνιατρική χρήση
• δεν θα πρέπει να χορηγούνται σε ζώα παραγωγής τροφίμων
• μπορούν να χορηγούνται σε ζώα συντροφιάς υπό εξαιρετικές περιστάσεις  

Kατηγορία Β-Περιορισμένη Χρήση

• τα αντιβιοτικά σε αυτή την κατηγορία είναι κρίσιμης σημασίας για την ιατρική και η χορήγησή τους σε ζώα θα πρέπει να αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στον περιορισμό του κινδύνου για τη δημόσια υγεία
• το ενδεχόμενο χρήσης τους θα πρέπει να εξετάζεται μόνο εφόσον δεν υπάρχουν αντιβιοτικά της Κατηγορίας Γ ή Δ που θα μπορούσαν να είναι κλινικά αποτελεσματικά
• θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να χρησιμοποιούνται βάσει ελέγχων ευαισθησίας σε αντιμικροβιακούς παράγοντες

Κατηγορία Γ Προσεκτική χρήση

• για τα αντιβιοτικά αυτής της κατηγορίας υπάρχουν εναλλακτικές στην ιατρική
• για ορισμένες κτηνιατρικές ενδείξεις, δεν υπάρχουν εναλλακτικές που να κατατάσσονται στην Κατηγορία Δ
• το ενδεχόμενο χρήσης τους θα πρέπει να εξετάζεται μόνο εφόσον δεν υπάρχουν αντιβιοτικά της Κατηγορίας Δ που θα μπορούσαν να είναι κλινικά αποτελεσματικά

Κατηγορία Δ-Συνετή Χρήση

• θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως θεραπεία πρώτης γραμμής, στο μέτρο του δυνατού
• όπως πάντα, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση, μόνο όταν υπάρχει ιατρική ανάγκη  

Για τα αντιβιοτικά σε όλες τις κατηγορίες

• η άσκοπη χρήση, οι υπερβολικά μεγάλες περίοδοι θεραπείας και η υποδοσολογία θα πρέπει να αποφεύγονται
• ομαδική θεραπεία θα πρέπει να χορηγείται μόνο όταν δεν είναι εφικτή η ατομική θεραπεία
• συμβουλευτείτε τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συνετή χρήση των αντιβιοτικών σε ζώα: https://bit.ly/2s7LUF2

Κατά τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών, σε συνδυασμό με την κατηγοριοποίηση, θα πρέπει να λαμβάνεται επίσης υπόψη η οδός χορήγησης. Στον κατάλογο που ακολουθεί αναφέρονται οδοί χορήγησης και είδη σκευασμάτων ανάλογα με τις εκτιμώμενες επιπτώσεις στην αντοχή στα αντιβιοτικά, με κατάταξη από τις μικρότερες προς τις μεγαλύτερες επιπτώσεις. Τοπική ατομική θεραπεία (π.χ. συσκευή ενδομαστικής ένεσης, οφθαλμικές ή ωτικές σταγόνες) Παρεντερική ατομική θεραπεία (ενδοφλέβια, ενδομυϊκή, υποδόρια) Από του στόματος ατομική θεραπεία (δηλ. δισκία, από του στόματος bolus) Ενέσιμη ομαδική θεραπεία (μεταφύλαξη), μόνο εφόσον αιτιολογείται δεόντως Από του στόματος ομαδική θεραπεία μέσω πόσιμου νερού/υποκατάστατου γάλακτος (μεταφύλαξη), μόνο εφόσον αιτιολογείται δεόντως Από του στόματος ομαδική θεραπεία μέσω της ζωοτροφής ή προμιγμάτων (μεταφύλαξη), μόνο εφόσον αιτιολογείται δεόντως  

Επιπλέον Πληροφορίες

• Πίνακας