Από τα αμφιθέατρα η «πολιορκία» γιατρών από εταιρείες

Οι φοιτητές των Ιατρικών Σχολών αποτελούν "στόχο" για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Εκτίθενται στις στρατηγικές προώθησης φαρμάκων ακόμη και στα προκλινικά στάδια των σπουδών τους.

Υφίστανται, ουσιαστικά, τις ίδιες στρατηγικές που εφαρμόζονται στους επαγγελματικά ώριμους συναδέλφους τους, με σκοπό να επηρεαστεί η μελλοντική συνταγογραφική τους συμπεριφορά.

Οι παροχές περιλαμβάνουν χαμηλού κόστους εκπαιδευτικά δώρα, έξοδα ταξιδιών και κάλυψη κόστους συμμετοχής σε επιστημονικές εκδηλώσεις.

Τα παραπάνω προκύπτουν από έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Annals of Medicine and Surgery».

Διενεργήθηκε σε φοιτητές Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από ομάδα επιστημόνων από το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο των ΗΠΑ (Μ. Φιλιππιάδου, Δ. Κούβελας, Γ. Γαρύφαλλος, Ι. Τσακιρίδης, Δ. Τσαχάνης, Δ. Σπάχος, Γ. Παπαζήσης).

Σύμφωνα με τους συντάκτες, από την έρευνα προκύπτουν σημαντικά κενά σε εθνικές ή κλαδικές οδηγίες και κανονισμούς για την προσέγγιση φοιτητών Ιατρικής από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις.

Με αυτό το δεδομένο, επιχειρείται να αποτυπωθεί η σχέση μεταξύ των δύο πλευρών και οι συμπεριφορές των φοιτητών έναντι των επιχειρήσεων.

Η ερευνητική ομάδα διένειμε ερωτηματολόγια σε 412 πτυχιακούς φοιτητές της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Παρότι η πλειονότητα των συμμετεχόντων δεν θεωρεί ηθικά σωστή την αποδοχή παροχών και δώρων από φαρμακευτικές επιχειρήσεις, τρεις στους πέντε (59%) απάντησαν πως δέχτηκαν γεύματα και εκπαιδευτικά δώρα χαμηλού κόστους.

Ένας στους δύο (52,6%) θεωρούν πως η αποδοχή των παραπάνω δώρων δεν θα επηρεάσει τελικά τη συνταγογραφική τους συμπεριφορά.

Διπλάσιο

Το 10,7% των προκλινικών φοιτητών ανέφεραν πως έχουν λάβει ως δώρο από εταιρεία κάποιο βιβλίο, ποσοστό που ήταν διπλάσιο (20%) σε φοιτητές σε κλινικό επίπεδο.

Το 47,6% των φοιτητών απάντησαν πως το προωθητικό υλικό που έλαβαν ήταν χρήσιμο στο να ενημερωθούν για τα νέα φάρμακα, ενώ το 34,5% πιστεύουν πως οι Ιατρικές Σχολές θα έπρεπε να επιτρέπουν στους εκπροσώπους των φαρμακευτικών επιχειρήσεων να συνεργάζονται με τους φοιτητές.

Η μεγάλη πλειονότητα (85,9%), ωστόσο, αποδέχεται πως οι χορηγούμενες επιστημονικές ομιλίες αφορούν προϊόντα φαρμακευτικών εταιρειών.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας, στο πλαίσιο της στρατηγικής προώθησης, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις κάνουν  δώρα στους γιατρούς, όπως βιβλία, ταξίδια, γεύματα και μη εκπαιδευτικό υλικό, όπως στυλό και mouse pads.

Παροχές

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η απάντηση που έδωσε το 76,5% των συμμετεχόντων. Οι φοιτητές συμφωνούν πως όσο περισσότερες παροχές λαμβάνει ένας γιατρός από μία εταιρεία, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να αυξηθεί η κατανάλωση των φαρμάκων της, άσχετα από την ποιότητά τους.

Πρόσφατη μελέτη έχει καταδείξει πως  οι φοιτητές Ιατρικής σε μη αστικές περιοχές είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις στρατηγικές προώθησης των εταιρειών.

Η διανομή δειγμάτων από φάρμακα και οι συναντήσεις με εκπροσώπους πωλήσεων των εταιρειών βρέθηκε να είναι κατά τρεις έως τέσσερις φορές πιο συχνή σε σύγκριση με τις αστικές περιοχές.

Η ερευνητική ομάδα εκτιμά πως οι φοιτητές της Ιατρικής δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένοι για τη σχέση τους με τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών επιχειρήσεων.

Κώδικας

Αναφέρεται στον Κώδικα Δεοντολογίας ο οποίος έχει εκπονηθεί από τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ)  και τους λοιπούς φορείς που εκπροσωπούν τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις.

Αυτός ο κώδικας – τονίζει – δεν περιέχει κανένα άρθρο που να αναφέρεται σε φοιτητές Ιατρικής. Επιπλέον, το ισχύον πλαίσιο δεν ρυθμίζει τις αλληλεπιδράσεις στα Πανεπιστήμια και τις σχέσεις μεταξύ των φοιτητών της Ιατρικής και των φαρμακευτικών εταιρειών, με αποτέλεσμα οι δράσεις των εταιρειών να μην έχουν περιορισμούς.

Ως προς την αξιοπιστία των ευρημάτων, οι επιστήμονες θεωρούν πως υπάρχουν τρεις περιορισμοί:

Η έρευνα ήταν διατομεακή και δεν διερευνήθηκε η σχέση με το αποτέλεσμα. Βασίστηκε σε ερωτηματολόγιο, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο υποκειμενικός παράγοντας. Τα αποτελέσματα αφορούν μόνον μία Ιατρική Σχολή και τα ευρήματα δεν μπορούν να γενικευτούν σε όλη τη χώρα.

Πηγές:
Annals of Medicine and Surgery