Διφθερίτιδα: Συχνές, λανθασμένες αντιλήψεις

Η διφθερίτιδα προκαλείται από το gram θετικό βακτηρίδιο Corynebacterium diphtheria  και περιεγράφηκε για πρώτη φορά με λεπτομέρεια από τον Έλληνα ιατρό Ιπποκράτη. Πριν την εμφάνιση των εμβολιασμών, η διφθερίτιδα ήταν πρωτίστως ασθένεια της παιδικής ηλικίας, προσβάλλοντας κυρίως άτομα κάτω των 12 ετών. Κατά τα τελευταία έτη εμφανίζονται σποραδικά κρούσματα διφθερίτιδας στην Ευρώπη αυξανόμενα κατά τα τελευταία χρόνια. Ορισμένες λανθασμένες αντιλήψεις επιτείνουν τη σύγχυση για αυτή την επικίνδυνη νόσο.

Λανθασμένη αντίληψη 1

Η νόσος προσβάλλει μόνο παιδιά

Η νόσος μπορεί να προσβάλλει οποιαδήποτε ηλικία.

Λανθασμένη αντίληψη 2

Εφόσον έχω κάνει το πλήρες σχήμα των εμβολιασμών κατά την παιδική ηλικία και είμαι ενήλικος έχω αντισώματα και δεν χρειάζεται να εμβολιαστώ εκ νέου.

Το εμβόλιο της διφθερίτιδας πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά δεκαετία, διότι ο τίτλος αντισωμάτων μειώνεται και ο ενήλικος άνθρωπος καθίσταται προοδευτικά ευάλωτος έναντι της νόσου.

Λανθασμένη αντίληψη 3

Εφόσον έχω κάνει το πλήρες πενταπλό σχήμα εμβολιασμού κατά την παιδική ηλικία, έχω εμβολιαστεί σε ηλικία 12 ετών και εμβολιάζομαι με αναμνηστικές δόσεις ανά δεκαετία είμαι απόλυτα καλυμμένος.

Παρά το γεγονός ότι το πλήρες εμβόλιο σας προστατεύει από τις επιθετικές μορφές της νόσου δεν είστε απόλυτα 100% καλυμμένος. Ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων δεν αντιδρά αποτελεσματικά στο εμβόλιο και το εμβόλιο επίσης δεν μπορεί να προστατεύσει πλήρως έναντι της ανάδυσης επιθετικών στελεχών.

Λανθασμένη αντίληψη 4

Για να προσβληθώ από διφθερίτιδα πρέπει να έρθω σε επαφή με ανθρώπους που έχουν διφθερίτιδα.

Η διφθερίτιδα μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού συστήματος, ρινοφαρυγγικών εκκρίσεων, μολυσματικών εκκρίσεων και μολυσμένων αντικειμένων από πάσχοντες ασθενείς. Ωστόσο υπάρχουν μη συμπτωματικοί φορείς του βακτηριδίου, η στενή και συστηματική επαφή με τους οποίους συχνά αποτελεί εστία μετάδοσης της νόσου. Για αυτό πολλά εμβολιασμένα υγιή κατά τα λοιπά κρούσματα της νόσου παρουσιάζονται σε δομές που χαρακτηρίζονται από στενό συγχρωτισμό των μελών τους (π.χ. τρόφιμοι ιδρυμάτων με ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής).

Λανθασμένη αντίληψη 5

Η διφθερίτιδα προκαλεί μόνο αναπνευστική νόσο

Στην κλασική της μορφή πράγματι η διφθερίτιδα προκαλεί αναπνευστική νόσο που μοιάζει με λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος. Τα συμπτώματα αρχικά  μοιάζουν με μια τυπική ιογενή λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (URI). Προοδευτικά σχηματίζεται  σε οποιοδήποτε τμήμα της αναπνευστικής οδού παχύ στρώμα από φλεγμονώδη στοιχεία, νεκρά κύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια και παθογόνους μικροοργανισμούς που αποκαλείται διφθεριτιδική ψευδομεμβράνη. Η ψευδομεμβράνη αυτή μπορεί να παρακωλύσει την ελεύθερη δίοδο του οξυγόνου και να προκαλέσει ασφυξία ή επικίνδυνη απόφραξη αεραγωγών ή δύσπνοια. To κορυνοβακτηρίδιο εκκρίνει ισχυρή τοξίνη που προσβάλλει κυρίως νευρικό σύστημα καρδιά και νεφρικό ιστό.  Οι επιπλοκές που προκαλούνται από την τοξίνη περιλαμβάνουν κυρίως το νευρικό σύστημα, την καρδιά, τα νεφρά. Σπανιότερα η διφθερίτιδα εμφανίζεται ως δερματική μορφή χωρίς κανένα αναπνευστικό σύμπτωμα. Το βακτηρίδιο στην δερματική μορφή εγκαθίσταται συχνά σε μια θέση προηγούμενου τραύματος ή σε περιοχές που έχουν προσβληθεί από άλλη υποκείμενη δερματολογική νόσο.