Aκράτεια ούρων στους άνδρες: Τύποι και θεραπεία

Με τον όρο ακράτεια ούρων ορίζουμε την ακούσια (χωρίς τη θέληση του πάσχοντα) απώλεια ούρων, η οποία προκαλεί κοινωνικό πρόβλημα ή πρόβλημα υγιεινής. Σε ένα υγιές άτομο ο σφιγκτήρας της ουρήθρας εξασφαλίζει την παραμονή των ούρων μέσα στην ουροδόχο κύστη. Στους άνδρες ο σφιγκτήρας αυτός βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον προστάτη και περιβάλλει την ουρήθρα, δηλαδή τον σωλήνα μέσω του οποίου τα ούρα αποβάλλονται από τον οργανισμό.

Τι προκαλεί την ακράτεια ούρων στους άνδρες;

Υπάρχουν πολλά αίτια που εμποδίζουν το σφιγκτήρα και την ουροδόχο κύστη να λειτουργήσουν σωστά (παθολογικά και χειρουργικά).

Χειρουργικά αίτια

Αρκετοί ασθενείς οι οποίοι χειρουργούνται για καρκίνο προστάτη (ριζική προστατεκτομή) ή για καρκίνο της ουροδόχου κύστεως (ριζική κυστεκτομή) αντιμετωπίζουν πρόβλημα ακράτειας ούρων που οφείλεται σε βλάβη του σφιγκτήρα. Η ακράτεια ούρων είναι μια κατάσταση που συζητιέται σπάνια και που μπορεί να αλλάξει δραματικά τη ζωή ενός ατόμου. Αφορά χιλιάδες άνδρες, στους οποίους περιορίζει τον τρόπο ζωής τους, τις καθημερινές τους δραστηριότητες και τις κοινωνικές τους σχέσεις. Τώρα όμως υπάρχει οριστική και σύγχρονη αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.

Τύποι ακράτειας ούρων

Ακράτεια από προσπάθεια: Απώλεια ούρων κατά τη διάρκεια κάποιας σωματικής δραστηριότητας, όπως σήκωμα βάρους, άσκηση, φτάρνισμα και βήχα.
Επιτακτική ακράτεια: Η κατεπείγουσα ανάγκη για ούρηση και η αδυναμία να συγκρατηθεί κάποιος αρκετά ώστε να φτάσει στην τουαλέτα.
Μεικτή ακράτεια: Συνδυασμούς των δύο παραπάνω όπου το άτομο που πάσχει εμφανίζει συμπτώματα και των δύο τύπων.
Ακράτεια από υπερπλήρωση: Συχνή απώλεια ούρων από μια γεμάτη κύστη που ποτέ δεν αδειάζει τελείως.

Πώς αντιμετωπίζεται η ακράτεια ούρων;

Το πρώτο βήμα είναι να αναζητήσετε βοήθεια από έναν εξειδικευμένο χειρουργό-ουρολόγο, ο οποίος εφαρμόζει τις σύγχρονες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας. Για την ορθή διάγνωση, έκτος από το ιατρικό ιστορικό, την καταγραφή των συνηθειών ούρησης και τη φυσική εξέταση, μπορεί να χρειασθεί να υποβληθείτε σε μια σειρά εξετάσεων (εξέταση ούρων, δοκιμασία προσπάθειας, μέτρηση του υπολείμματος ούρων και ουροδυναμικός έλεγχος).

Η πλειοψηφία των ανδρών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ακράτειας ούρων μπορούν να θεραπευτούν.

Ανάλογα με τη διάγνωση, ο γιατρός μπορεί να συστήσει συντηρητική αντιμετώπιση, θεραπεία με φάρμακα ή ενέσιμα υλικά ή χειρουργική θεραπεία.

• Η συντηρητική αντιμετώπιση δεν αποτελεί θεραπεία, αλλά έναν τρόπο συμβίωσης με την ακράτεια και για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται εσώρουχα όπως πάνες και άλλα απορροφητικά προϊόντα, θεραπεία συμπεριφοράς (περιορισμός των υγρών που λαμβάνονται και ασκήσεις για την ενδυνάμωση του σφιγκτήρα), χρήση καθετήρα (εξωτερικού ή μόνιμου), καθώς και εξωτερικές συσκευές (ειδική συσκευή που τοποθετείται στο πέος εξωτερικά και εμποδίζει τη ροή των ούρων).
• Τα φάρμακα από το στόμα είναι αποτελεσματικά μόνο σε περιπτώσεις επιτακτικής ή μεικτής ακράτειας και όχι σε ακράτεια από προσπάθεια, η οποία συμβαίνει συνήθως μετά από επέμβαση για καρκίνο του προστάτη (ριζική προστατεκτομή) ή για καρκίνο της ουροδόχου κύστης (ριζική κυστεκτομή) λόγω βλάβης του σφιγκτήρα.
• Η αντιμετώπιση με ενέσιμα γίνεται με ένεση ενός διογκωτικού υλικού όπως το κολλαγόνο στην περιοχή του σφιγκτήρα για να βοηθήσει στη στεγανότητα της ουρήθρας. Η μέθοδος αυτή στους περισσότερους άνδρες δεν είναι αποτελεσματική.

Ποιες είναι οι μόνιμες θεραπευτικές επιλογές;

Υπάρχουν δύο θεραπευτικές επιλογές για τη μόνιμη αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων. Η πρώτη είναι η τοποθέτηση της ειδικής ταινίας εγκράτειας, η οποία υποστηρίζει την ουρήθρα και ενδείκνυται σε περιπτώσεις ήπιας έως μέτριας ακράτειας ούρων. Η δεύτερη θεραπευτική επιλογή είναι η τοποθέτηση του τεχνητού σφιγκτήρα, ο οποίος μιμείται τη λειτουργία του φυσιολογικού, υγιούς σφιγκτήρα, επιτρέποντας τον φυσιολογικό έλεγχο της ούρησης και ενδείκνυται σε περιπτώσεις μέτριας έως σοβαρής ακράτειας ούρων.

Πώς λειτουργεί η ταινία εγκράτειας;

Η ταινία εγκράτειας αποκαθιστά την φυσιολογική λειτουργία της ουροδόχου κύστης με την εφαρμογή ελαφράς πίεσης στην ουρήθρα. Περισσότεροι από 15.000 άνδρες σε όλο τον κόσμο έχουν υποβληθεί σε επιτυχημένη επέμβαση τοποθέτησης ταινίας εγκράτειας τα τελευταία 6 χρόνια. Στην Ελλάδα, η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται τα τελευταία 4 χρόνια με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η ταινία εγκράτειας αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και δοκιμασμένη λύση σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια ακράτεια ούρων μετά από επέμβαση ολικής αφαίρεσης του προστάτη ή της ουροδόχου κύστης.

Πώς γίνεται η τοποθέτηση της ταινίας εγκράτειας;

Η επέμβαση γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένους ουρολόγους με νοσηλεία μιας ημέρας. Οι περισσότεροι άνδρες είναι εγκρατείς αμέσως μετά την επέμβαση και μπορούν να επανέλθουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες μέσα σε λίγες ημέρες.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ταινίας εγκράτειας;

Η ταινία εγκράτειας προσφέρει μοναδικά πλεονεκτήματα:

• Μόνιμη λύση
• Άμεσο έλεγχος της ούρησης
• Απλή και σύντομη επέμβαση
• Νοσηλεία μιας ημέρας
• Υψηλά ποσοστά επιτυχίας
• Σταματά η συνεχής οικονομική επιβάρυνση για την αγορά πάνας

Πώς λειτουργεί ο τεχνητός σφιγκτήρας;

Ο τεχνητός σφιγκτήρας είναι αποτέλεσμα προηγούμενης ιατρικής και μηχανικής έρευνας και μιμείται τέλεια τη λειτουργία του φυσιολογικού σφιγκτήρα σε έναν υγιή άνδρα. Περισσότεροι από 100.000 άνδρες σε όλο τον κόσμο έχουν υποβληθεί σε επιτυχημένη επέμβαση τοποθέτησης τεχνητού σφιγκτήρα τα τελευταία 30 χρόνια. Στην Ελλάδα, η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται τα τελευταία 20 χρόνια με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Ο τεχνητός σφιγκτήρας αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και δοκιμασμένη λύση σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ακράτεια ούρων μετά από επέμβαση ολικής αφαίρεσης του προστάτη ή της ουροδόχου κύστης.

Πώς γίνεται η τοποθέτηση του τεχνητού σφιγκτήρα;

Ο τεχνητός σφιγκτήρας τοποθετείται εξ’ ολοκλήρου μέσα στο σώμα και επιτρέπει τον άμεσο και διακριτικό έλεγχο της ούρησης με το απλό πάτημα της αντλίας ελέγχου όταν ο άνδρας επιθυμεί να αδειάσει την ουροδόχο κύστη του. Η επέμβαση γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένους ουρολόγους με νοσηλεία μιας ημέρας. Ο έλεγχος της ούρησης επιτυγχάνεται με την ενεργοποίηση του τεχνητού σφιγκτήρα, η οποία γίνεται από τον γιατρό 4-6 εβδομάδες μετά την επέμβαση.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του τεχνητού σφιγκτήρα;

Ο τεχνητός σφιγκτήρας προσφέρει μοναδικά πλεονεκτήματα:

• Μόνιμη λύση
• Άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα (δυνατότητα ελέγχου της ούρησης οποιαδήποτε χρονική στιγμή επιθυμεί ο άνδρας)
• Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα (ο τεχνητός σφιγκτήρας τοποθετείται εξ’ ολοκλήρου μέσα στο σώμα και δεν γίνεται ορατός και αντιληπτός)
• Απλή και σύντομη επέμβαση
• Νοσηλεία μιας ημέρας
• Υψηλά ποσοστά επιτυχίας
• Σταματά η συνεχής οικονομική επιβάρυνση για την αγορά πάνας

Σύμφωνα με δημοσιευμένες μελέτες σε πάσχοντες μετά από τοποθέτηση τεχνητού σφιγκτήρα:

• Το 92% αυτών δήλωσαν ότι θα έκαναν ξανά την επέμβαση αυτή
• Το 96% αυτών θα συνιστούσαν την επέμβαση αυτή σε κάποιον φίλο τους με παρόμοιο πρόβλημα
• Σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής

Είναι σημαντικό για τους άνδρες να αντιληφθούν ότι η ακράτεια των ούρων δεν είναι μια φυσιολογική και αναπόφευκτη εξέλιξη της γήρανσης, αλλά σχεδόν πάντα αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου ιατρικού προβλήματος.