Καύσωνας και ατμοσφαιρικοί ρύποι: δυο επικίνδυνες απειλές

Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος ελέγχεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου στον οποίο βρίσκονται τα θερμορυθμιστικά κέντρα. Το θερμορυθμιστικό κέντρο στο φυσιολογικό άτομο, διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος σταθερή, παρά τις περιβαλλοντικές αλλαγές, διότι εξισορροπεί τις διαταραχές θερμοκρασίας που μπορεί να προκύψουν από τη μεταβολική δραστηριότητα του σώματος και τη διακύμανση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού η μεγάλη άνοδος της θερμοκρασίας κινδυνεύει να απορρυθμίσει τους ομοιοστατικούς αυτούς μηχανισμούς, με δυσμενείς συνέπειες, που ενδέχεται να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο. Άτομα υψηλού κινδύνου, εκτός από τα μικρά παιδιά, είναι τα παχύσαρκα άτομα, τα υποτασικά, τα άτομα που υποσιτίζονται, τα άτομα που βρίσκονται σε κακή φυσική κατάσταση, όσοι λαμβάνουν χρονίως ορισμένου τύπου φάρμακα, όπως αντιχολινεργικά, αντιισταμινικά, β-αναστολείς κ.α., οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από χρόνια ιατρικά νοσήματα.

Τα παθολογικά σύνδρομα που προκαλεί ο καύσωνας ποικίλλουν. Μπορεί να εμφανιστεί υπόταση, απώλεια συνείδησης, κράμπες, πυρετός, ζάλη, αδυναμία, σύγχυση, αποπροσανατολισμός, ναυτία, λιποθυμία, αίσθημα ταχυκαρδίας, πονοκέφαλος, σπασμοί, εγκεφαλική δυσλειτουργία, αίμα στα ούρα.

Ειδικότερα η θερμοπληξία είναι μια κατάσταση επικίνδυνη για την υγεία, κατά την οποία λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του περιβάλλοντος και της ανεπάρκειας των ομοιοστατικών του μηχανισμών, ο οργανισμός δεν μπορεί να αποβάλει την πλεονάζουσα θερμότητα.

Μέτρα πρόληψης των δυσμενών επιδράσεων του καύσωνα:

• Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο.
• Να βρίσκεστε σε σωστά κλιματιζόμενο περιβάλλον.
• Να πίνετε πολλά νερά.
• Να αποφεύγετε τις μετακινήσεις και την επίπονη άσκηση. Οι καλύτερες ώρες για άσκηση, είναι το πρωί πριν τις 10.30 και μετά τις 18.00.
• Να κάνετε πολλά δροσερά μπάνια κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Να αποφεύγετε το αλκοόλ και τα βαριά φαγητά.
• Να μην αμελείτε τους περιοδικούς σωστούς ιατρικούς ελέγχους και την αγωγή που σας χορηγείται μετά από αυτούς, για να έχετε άριστη ρύθμιση των χρόνιων νοσημάτων από τα οποία πάσχετε.

Πολλές φορές πρέπει να γίνονται ορισμένες τροποποιήσεις στη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε, κατά τη διάρκεια των ημερών με καύσωνα.

Το πρόβλημα των δυσμενών συνεπειών των υψηλών θερμοκρασιών της καλοκαιρινής περιόδου επιδεινώνεται στα αστικά κέντρα από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους, η συγκέντρωση των οποίων αυξάνει σε συνθήκες καύσωνα και άπνοιας.

Η χημική δομή διαφόρων ρύπων αλλάζει κατά την παραμονή τους στην ατμόσφαιρα. Έτσι το διοξείδιο του θείου μπορεί να αντιδράσει με σωματιδιακή σκόνη, με αποτέλεσμα τη δημιουργία θειικών αλάτων που είναι συστατικά της όξινης βροχής.

Τα οξείδια του αζώτου και ενώσεις που αποβάλλονται με τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων αντιδρούν με το ηλιακό φως, με αποτέλεσμα την παραγωγή όζοντος.

Αρκετά άτομα εμφανίζουν ερεθισμό των ματιών, ερεθισμό των βλεννογόνων, μπούκωμα, καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, λοιμώξεις, σε αυτές τις συνθήκες. Το είδος των νοσημάτων από τα οποία πάσχει ο οργανισμός, καθώς και το status υγείας του είναι πολύ σημαντικά.

Τα αλλεργικά άτομα μπορεί να έχουν έντονα οξέα συμπτώματα, ακόμη και σε περίπτωση μικρής έκθεσης. Οι δυσμενείς επιδράσεις των ρύπων αυξάνουν όταν ένα άτομο πάσχει από ορισμένα νοσήματα, όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και στεφανιαία νόσο, ιδιαίτερα όταν τα νοσήματα αυτά δεν θεραπεύονται επαρκώς.

Οι καπνιστές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στις δυσμενείς επιδράσεις των ρύπων.

Μέτρα πρόληψης των δυσμενών επιδράσεων των ρύπων:

• Να αποφεύγετε να μένετε και να εργάζεστε σε περιοχές με ατμοσφαιρικούς ρύπους.
• Να μην καπνίζετε.
• Κατά τις περιόδους που οι επίσημες μετρήσεις των ρύπων υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα όρια να αποφεύγετε να βγαίνετε έξω.
• Να χρησιμοποιείτε καλά συστήματα εξαερισμού και καθαρισμού του αέρα των εσωτερικών χώρων και να τα συντηρείτε σωστά.
• Να μην αμελείτε τους περιοδικούς σωστούς ιατρικούς ελέγχους και την αγωγή που σας χορηγείται μετά από αυτούς, για να έχετε άριστη ρύθμιση των χρόνιων νοσημάτων από τα οποία πάσχετε.