ECDC: Πόσο αξιόπιστα είναι τα self tests

Το self testing μπαίνει στην καθημερινότητά μας και είναι πολλά τα ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία των προϊόντων που θα καταλήξουν σύντομα σε κάθε ελληνικό σπίτι.

Απαντήσεις στο θέμα δίνουν - σε πρόσφατη αναφορά τους - οι επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), η οποία παρατίθεται πιο κάτω.

Όπως αναφέρουν, η αξιοπιστία του self test εξαρτάται από διάφορους παράγοντες: από την ικανότητα του ατόμου να πάρει σωστά το υπό εξέταση δείγμα, το αν θα ακολουθήσει τις οδηγίες διενέργειας της εξέτασης, την παρουσία ιικού φορτίου κατά τη στιγμή της δειγματοληψίας και την επίπτωση της νόσου στον γενικό πληθυσμό κατά τη διενέργεια του τεστ.

Σε πρόσφατη μελέτη (Linder και συνεργάτες), αξιολογήθηκε η συμφωνία των αποτελεσμάτων των self tests και τεστ που διενεργήθηκαν από επαγγελματίες Υγείας.

Όταν οι πολίτες λάμβαναν οι ίδιοι το δείγμα από τη μύτη τους και έκαναν ανώνυμα εγκεκριμένο τεστ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ευαισθησία του τεστ ήταν πολύ κοντά σε εκείνη που αφορούσε λήψη αντιγόνου από επαγγελματίες Υγείας, παρότι οι πολίτες δεν τηρούσαν πάντα πιστά τις οδηγίες.

Τα ποσοστά συμφωνίας μεταξύ των self tests και των τεστ που είχαν διενεργήσει επαγγελματίες, βρίσκονταν στα θετικά αποτελέσματα στο 91,4% και στα αρνητικά στο 99,1%.

Αν και παρατηρήθηκαν αποκλίσεις από τη λήψη δείγματος σε περισσότερα από τα μισά τεστ (ατελής λήψη ή διαδικασία εξαγωγής ή μη ακριβής όγκος υλικού), οι επιστήμονες συμπέραναν πως τα αποτελέσματα ήταν συγκρίσιμα με εκείνα, κατά τα οποία τα δείγματα είχαν συλλεχθεί από επαγγελματίες Υγείας.

Μία σειρά από μελέτες έδειξαν πως η ποιότητα των δειγμάτων που είχαν ληφθεί από μη επαγγελματίες Υγείας, είχαν τελικά την ίδια απόδοση με τα μοριακά τεστ PCR.

Σε μία από αυτές, αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα self tests με δείγματα που είχαν βγει θετικά με εξέταση PCR και με βάση το άτομο που λάμβανε το δείγμα. Βρέθηκε πως το test ήταν πιο ευαίσθητο όταν γινόταν από εργαστηριακό επαγγελματία Υγείας (78,8%), σε σύγκριση με έναν επαγγελματία Υγείας (70%) ή έναν εκπαιδευμένο πολίτη (57,5%).

Ευαισθησία

Σε άλλη μελέτη (Stohr και συνεργάτες), συγκρίθηκαν οι λήψεις δειγμάτων στο σπίτι. Δύο τύποι κιτ (BD Veritor System RADT και RADT της Roche Diagnostics), διανεμήθηκαν σε 3.215 άτομα, τα οποία κλήθηκαν να λάβουν δείγμα από τη μύτη. Η ευαισθησία των εξετάσεων συγκρίθηκε με μοριακό τεστ PCR, με δείγματα που είχαν λάβει ειδικοί από τους συμμετέχοντες στη μελέτη και είχαν σταλεί για ανάλυση στο εργαστήριο.

Η ευαισθησία βρέθηκε να είναι σε ποσοστό από 75,5% έως 80,1%, ανάλογα με τον τύπο του self test.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ECDC, το self testing, με τη χρήση των κιτ που διατίθενται στο εμπόριο, ήταν αρκετά αξιόπιστο, ειδικά σε περιπτώσεις ατόμων με υψηλό ιικό φορτίο, άρα και μεγαλύτερη μεταδοτικότητα.

Το θετικό αποτέλεσμα ενός self test - σημειώνουν - είναι λιγότερο αξιόπιστο, όσο μειώνεται η επίπτωση της επιδημίας στον πληθυσμό. Ένα τεστ με 80% "ευαισθησία" (θετικό αποτέλεσμα) και 99% "ειδικότητα" (αρνητικό αποτέλεσμα) έχει θετική προγνωστική τιμή 44,7% και 7,4% αντίστοιχα.

Αυτό σημαίνει πως μόνο μία μειονότητα ατόμων που βγαίνουν θετικά στο self test σε μία περίοδο χαμηλού επιπολασμού του ιού θα έβγαιναν θετικοί και με το μοριακό τεστ (PCR). Στον αντίποδα, όσοι βγαίνουν αρνητικοί έχουν υψηλή πιθανότητα (πάνω από 98%) να βγουν αρνητικοί και στο PCR.

Δημ.Κ.