Τι είναι ο πρόσθιος χιαστός;

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος και είναι ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους συνδέσμους του. Περιορίζει την υπερβολική πρόσθια κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό αλλά πιο σημαντικά παρέχει στροφική σταθερότητα.

Πώς τραυματίζεται ο πρόσθιος χιαστός και ποιοι αντιμετωπίζουν κίνδυνο τραυματισμού;

Η πιο συχνή αιτία ρήξης (70%) είναι λόγω ενός ανέπαφου τραυματισμού, κατά τη διάρκεια ταχείας αλλαγής κατεύθυνσης, στροφής ή άτσαλης προσγείωσης μετά από άλμα.Στο γενικό πληθυσμό ο τραυματισμός του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου έχει συχνότητα περίπου 1 στους 3.000 ενώ σε άτομα ηλικίας 16-45 ετών η συχνότητα είναι 1 στους 1.750. Αν και εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία, συνήθως συμβαίνει σε εφήβους έως μεσήλικες. Λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού των αθλημάτων στις νεαρές ηλικίες συναντάται ολοένα και συχνότερα στα παιδιά.

Ποια αθλήματα ενέχουν μεγαλύτερο ρίσκο τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού;

Αθλήματα που έχουν έντονες στροφικές κινήσεις του γόνατος π.χ. ποδόσφαιρο, μπάσκετ, και χάντμπολ συνδέονται με μεγαλύτερο κίνδυνο ρήξης πρόσθιου χιαστού. Στο ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ, οι γυναίκες έχουν 4 και 5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα αντίστοιχα να υποστούν τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού σε σχέση με τους άνδρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα ρήξης του πρόσθιου χιαστού;

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού προκαλεί έντονο πόνο στο γόνατο, πρήζεται πολύ και γρήγορα και ο ασθενής μερικές φορές νιώθει ή ακούει ένα κρακ μέσα στο γόνατο. Χωρίς τον πρόσθιο χιαστό, ο ασθενής νιώθει το γόνατό του ασταθές κατά την ταχεία αλλαγή κατεύθυνσης ή στροφή του γόνατος, μετά από άλμα ή προσγείωση και σε μια επιτάχυνση ή επιβράδυνση.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού;

Η κλινική εξέταση από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό στις αθλητικές κακώσεις στο γόνατο μπορεί να ανιχνεύσει μια ρήξη του πρόσθιου χιαστού κατά 80-90%. Η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνει τη ρήξη αλλά βοηθά περισσότερο στην ανίχνευση πρόσθετου τραυματισμού όπως ρήξη μηνίσκου (50-75%) και κάκωση πλάγιου συνδέσμου (~45%).

Σε ποιους ασθενείς είναι κατάλληλη η συντηρητική αντιμετώπιση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού;

Δεν χρειάζονται χειρουργείο όλοι οι ασθενείς με ρήξη πρόσθιου χιαστού. Συντηρητική αγωγή θα ήταν κατάλληλη σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας ή σε αυτούς που έχουν μέτρια έως σοβαρή οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο, σε άτομα με μικρότερες σωματικές απαιτήσεις και αθλητικές δραστηριότητες, και σε όσους δεν έχουν αισθήματα αστάθειας κατά τις καθημερινές δραστηριότητες.

Τα μειονεκτήματα της συντηρητικής θεραπείας είναι ότι η αποκατάσταση είναι πιο επώδυνη λόγω έλλειψης προστασίας από έναν ακέραιο πρόσθιο χιαστό και υψηλότερου κινδύνου τραυματισμού του μηνίσκου όταν το γόνατο υπεξαρθρώνεται, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας. Σε περιπτώσεις χρόνιας αστάθειας του πρόσθιου χιαστού η συχνότητα ρήξης μηνίσκου (ειδικά του έσω) είναι 75-90%. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης πρώιμης οστεοαρθρίτιδας εάν υπάρχει συνυπάρχουσα ρήξη μηνίσκου ή χόνδρινη βλάβη.

Ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού;

Ο κύριος στόχος της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού είναι η αποκατάσταση της σταθερότητας του γόνατος, η οποία επιτρέπει την επιστροφή στην άθληση και ελαττώνει τον κίνδυνο επακόλουθης αρθρίτιδας. Το 90% των ασθενών μπορούν να επιστρέψουν στον αθλητισμό, στο ίδιο επίπεδο ανταγωνισμού όπως πριν από τον τραυματισμό. Μελέτες έχουν δείξει καλύτερα κλινικά αποτελέσματα μετεγχειρητικά, από έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό και αυξημένο ρίσκο επαναρήξης πρόσθιου χιαστού από λάθος τοποθέτηση του μοσχεύματος από έναν μη εξειδικευμένο ορθοπαιδικό.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού;

Τα πλεονεκτήματα της ανακατασκευής του πρόσθιου χιαστού είναι ότι επιτρέπει την επιστροφή στα ανταγωνιστικά αθλήματα, βοηθά στην αποτροπή των επεισοδίων αστάθειας και την αναπήδηση του γόνατος, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο γόνατο. Επίσης επιτρέπει μια πιο φυσιολογική αίσθηση κίνησης και σταθερότητας του γόνατος.

Ποια επιπρόσθετη επέμβαση μειώνει δραστικά τον κίνδυνο επανατραυματισμού του πρόσθιου χιαστού;

Έρευνες έχουν δείξει ότι η πρόσθεση της εξωαρθρικής τενόδεσης στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού σε άτομα κάτω των 25 χρόνων μειώνει το ρίσκο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού κατά 40%. Η αποκατάσταση είναι πολύ σημαντική για να επιτευχθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Πρέπει να γίνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας και στα δύο πόδια καθώς υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες ενδείξεις αυξημένου κινδύνου τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού στο άλλο γόνατο. Η ενσωμάτωση ενός προγράμματος πρόληψης τραυματισμών τακτικά και μακροπρόθεσμα μπορεί να μειώσει τους τραυματισμούς του πρόσθιου χιαστού μέχρι και 90%.                     

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Nέος κύκλος ανοιχτών συναντήσεων με τις τοπικές κοινωνίες για τα τρία νέα νοσοκομεία ΙΣΝ
Συμμετοχή της Ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τα κρίσιμα Φάρμακα
'Ενωση Ασθενών Ελλάδος: Η Θεσσαλονίκη, γέφυρα στα δικαιώματα των ασθενών