Κύριε Καπετανάκη, η Υγεία έχει γυρίσει τελικά σελίδα στην ιστορία της με βάση και τις ενέργειες και τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει από την Πολιτεία τα τελευταία χρόνια;

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη κινητικότητα στον χώρο της Υγείας. Αφετηρία θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν η εποχή της πανδημίας, κατά την οποία αναδείχθηκαν οι ανάγκες, τα κενά, οι παθογένειες, και αξιολογήθηκε στην πράξη η αποδοτικότητα, η ετοιμότητα και η ανθεκτικότητα του συστήματος Υγείας. Παράλληλα, η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και η αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων άνοιξε νέους ορίζοντες και επέδρασε στη διαμόρφωση των αντιλήψεων που κυριαρχούσαν στο οικοσύστημα της Υγείας. Ταυτόχρονα, έγινε αντιληπτό ότι μετά τη δεκαετή δημοσιονομική προσαρμογή, η χώρα μας ήταν λαβωμένη και στην Υγεία, με σοβαρές επιπτώσεις στον πληθυσμό και στην πρόσβαση στις υπηρεσίες που αυτός έχει ανάγκη, καθώς η αποδυνάμωση και η υποστελέχωση των δημόσιων δομών Υγείας ήταν κάτι περισσότερο από προφανής.

Οι συνθήκες αυτές οδήγησαν την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να λάβει αποφάσεις οι οποίες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουν θετική επίδραση και στην καθημερινότητα των ασθενών, οι οποίοι ακόμη δεν έχουν δει στην πράξη τη βελτίωση που προσδοκούμε. Συγκεκριμένα, στον χώρο της ογκολογίας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ογκολογικής φροντίδας που ολοκληρώνεται εντός του έτους έρχεται να δώσει λύσεις σε χρόνια προβλήματα και να θέσει σε νέες βάσεις την αντιμετώπιση του καρκίνου. Η δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών, η ανάπτυξη του ολοκληρωμένου ογκολογικού πληροφορικού συστήματος σε 12 νοσοκομεία και η ψηφιακή εφαρμογή - βοηθός του ασθενούς, έρχονται να αλλάξουν πλήρως το τοπίο που υπάρχει σήμερα και να βάλουν σε τάξη τη λειτουργικότητα των δομών φροντίδας του καρκίνου, ενώ η καταγραφή δεδομένων και η διαλειτουργικότητα με τον εθνικό φάκελο Υγείας θα αυξήσουν την αποδοτικότητα και θα μειώσουν ταλαιπωρία και καθυστερήσεις για τους ασθενείς. Επιπλέον, η λειτουργία, τα τελευταία τρία χρόνια, των προγραμμάτων προσυμπτωματικών ελέγχων, τα οποία εξελίσσονται συνεχώς, έρχεται να διαμορφώσει μία κουλτούρα πρόληψης στον πληθυσμό, υπηρετώντας στην πράξη το αγαθό της δημόσιας υγείας.

Υπάρχουν εκκρεμότητες που απαιτούν άμεσο σχεδιασμό και θεσμοθέτηση, έτσι ώστε να αναβαθμιστούν περαιτέρω οι προσφερόμενες υπηρεσίες προς την ογκολογική κοινότητα;

Συνεχίζοντας τη σκέψη μου, θα ήθελα να αναφέρω ότι αυτό στο οποίο τώρα θα πρέπει να εστιάσουμε και για μένα αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση, είναι η εφαρμογή όλων των παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών που έχουν σχεδιαστεί, καθώς και η προσαρμογή του συστήματος στα νέα δεδομένα, τις διαφορετικές οπτικές και τις νέες τεχνολογίες.

Είναι αλήθεια ότι η δράση που έχει αναπτύξει το υπουργείο Υγείας είναι πραγματικά πολυμέτωπη και εντυπωσιακή. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχουν περάσει οι αλλαγές αυτές στην καθημερινότητα των ασθενών στον βαθμό που θα θέλαμε ή θα επιθυμούσαμε. Ναι, υπάρχει βελτίωση, αλλά η ταλαιπωρία σε μεγάλο βαθμό είναι ακόμη εδώ. Οι συνεχείς μετακινήσεις και η σοβαρή οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται οι ασθενείς δεν έχουν μειωθεί ακόμη. Η ισότητα στην πρόσβαση δεν έχει ακόμη επιτευχθεί. Στην περιφέρεια, τα πράγματα είναι διαφορετικά απ’ ό,τι στα μεγάλα κέντρα. Οι συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι καλοδεχούμενες και πιστεύουμε ότι όταν μιλάμε για τη δημόσια Υγεία, δεν πρέπει να εννοούμε μόνο τις κρατικές δομές. Ωστόσο, φαινόμενα επιπλέον χρεώσεων και πέραν των συμβάσεων κόστη για τους ασθενείς είναι καθημερινό φαινόμενο που χρήζει αντιμετώπισης.

Ποια πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας η προτεραιοποίηση από το Υπουργείο και ποια θα μπορούσε να είναι η συμβολή της ΕΛΛΟΚ;

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η μεγάλη προσπάθεια και οι αλλαγές που επεξεργάζεται και υλοποιεί το υπουργείο Υγείας πρέπει να γίνουν αντιληπτές από την κοινωνία, καθώς είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μην έχουν τη θετική επίδραση που θα επιθυμούσαμε στον πολίτη ως τελικό χρήστη των υπηρεσιών Υγείας. Ο πολίτης πρέπει να αισθανθεί ότι η πολιτεία είναι δίπλα του και όχι απέναντι. Για παράδειγμα, ο ΕΟΠΥΥ είναι κρίσιμος κρίκος καθώς η δυσαρέσκεια των πολιτών είναι πολύ μεγάλη, αφού δεν τηρούνται όσα προβλέπονται από τις συμβάσεις με τους ιδιώτες παρόχους. Δυστυχώς, όπως φαίνεται και από την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, τα προηγούμενα χρόνια, ο έλεγχος των συμβεβλημένων παρόχων και η υποστήριξη των ωφελούμενων ήταν ανύπαρκτα και το περιβάλλον, πολλές φορές, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και εχθρικό για τους πολίτες. Μία μορφή αξιολόγησης των παρόχων από τους πολίτες θα μπορούσε να βοηθήσει στην αλλαγή της κατάστασης αυτής, μαζί με άλλα μέτρα ελέγχου που πρέπει να ληφθούν άμεσα από τον Οργανισμό.

Επιπλέον τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, ένα κόσμημα για τη χώρα μας που για πρώτη φορά εστίασε στον τομέα της πρόληψης, πιστεύουμε ότι θα μπορούσαν να λαμβάνουν υπόψη τους και τη γνώμη των ασθενών στη φάση του σχεδιασμού, προκειμένου να αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερη αποδοχή και συμμετοχή από τους πολίτες, αλλά και ενεργή υποστήριξή τους από τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Η ΕΛΛΟΚ, ως φορέας που εκπροσωπεί τους ασθενείς και τους πολίτες, είναι ο σύνδεσμος που μπορεί να μεταφράσει αμφίδρομα και να διασυνδέσει τις προσπάθειες της Πολιτείας με τις ανάγκες και την οπτική των πολιτών, συμβάλλοντας καταλυτικά σε μια μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας των πολιτικών Υγείας που τελικά θα εφαρμόζονται.

 Σε όλη αυτή τη στόχευση και προσπάθεια έχουμε τη συμβολή -σε θεσμικό και οικονομικό επίπεδο- της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχουν σε εξέλιξη ερευνητικά προγράμματα τα οποία θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στη μετάβασή μας ως χώρας σε ένα καλύτερο περιβάλλον Υγείας;

Στον χώρο του καρκίνου, από το 2021 η ΕΕ με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης κατά του Καρκίνου και το ερευνητικό πρόγραμμα Αποστολή Καρκίνος, έθεσε τον καρκίνο ως προτεραιότητα για τα συστήματα Υγείας των κρατών-μελών. Στόχος να προχωρήσουν αλλαγές που θα θέτουν την Υγεία σε κάθε επίπεδο άσκησης πολιτικής και ταυτόχρονα να οδηγήσουν στην εφαρμογή προγραμμάτων που θα έχουν άμεση επίδραση στους πολίτες, εξασφαλίζοντάς τους την ισότιμη πρόσβαση στην πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση, βέλτιστη θεραπεία και επιβίωση από τον καρκίνο.

Στο πλαίσιο αυτό, το ερευνητικό πρόγραμμα Cancer Mission - Αποστολή Καρκίνος χρηματοδοτεί την έρευνα για τον καρκίνο με στόχο, εμπλέκοντας όλους τους εταίρους, να μεταφράσει τα αποτελέσματα των ερευνητικών προγραμμάτων σε καθημερινή πρακτική, επηρεάζοντας θετικά τον μετασχηματισμό της φροντίδας του καρκίνου και δίνοντας τη δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους εταίρους να εφαρμόσουν καλές πρακτικές, εναρμονίζοντας τον τρόπο δράσης τους.

Η επίδραση των προγραμμάτων αυτών είναι ήδη ορατή και στη χώρα μας, η οποία αξιοποιώντας ορισμένα από αυτά, αναβαθμίζει τον «Άγιο Σάββα» στο 1ο Comprehensive Cancer Center, (κέντρο ολοκληρωμένης φροντίδας του καρκίνου) στη χώρα μας, ενώ άλλα νοσοκομεία όπως το «Αλεξάνδρα» και το «Αττικόν» εντάσσονται σε διαδικασία μετατροπής σε Comprehensive Cancer Infrastructures (δομές ολοκληρωμένης φροντίδας του καρκίνου), γεγονός που θα βελτιώσει σημαντικά την εμπειρία των ασθενών και την ποιότητα της φροντίδας. Το «Μεταξά» και το «Θεαγένειο» επίσης βρίσκονται σε παρόμοιες διαδικασίες, οι οποίες είναι σε εξέλιξη. Επιπλέον, πολλά νέα μοντέλα πρόληψης σε ερευνητικό επίπεδο αναπτύσσονται με την υποστήριξη των προγραμμάτων αυτών, με πολλές υποσχέσεις για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου στο μέλλον.

Ανακουφιστική Φροντίδα και ΟΙΚΟΘΕΝ. Πόσο σημαντικό είναι να «τρέξουν» περισσότερο αυτά τα δύο προγράμματα στην Ελλάδα; Ποια είναι η σημερινή τους εικόνα και ποια η στόχευση;

Η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο και η αξιοπρέπεια σε κάθε στάδιο της νόσου είναι κεφαλαιώδους σημασίας και στοιχείο κοινωνικού πολιτισμού. Δυστυχώς, η ανακουφιστική φροντίδα στη χώρα μας παρέχεται ανεπαρκώς και παρά το γεγονός ότι πολλές ανακοινώσεις έχουν γίνει, δεν έχουμε ακόμη κάποιο απτό αποτέλεσμα. Είναι σημαντικό ότι η Μονάδα Ανακουφιστικής Αγωγής Τζένη Καρέζη, με την αιγίδα και υποστήριξη της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, προσφέρει υπηρεσίες επί σειρά πολλών ετών και πραγματικά έχει τεχνογνωσία η οποία θα πρέπει να αξιοποιηθεί από την πολιτεία. Παράλληλα, ο υφυπουργός Υγείας στο 9ο Συνέδριο της ΕΛΛΟΚ τον Φεβρουάριο ανακοίνωσε ότι γίνονται ενέργειες ώστε μέχρι το τέλος του έτους να μετατραπεί σε ξενώνα, κτίριο που βρίσκεται στην Παιανία και ανήκει στην Αντικαρκινική Εταιρεία. Ελπίζουμε να προχωρήσουν οι διαδικασίες και του χρόνου τέτοιο καιρό να είμαστε σε θέση να μιλάμε διαφορετικά.

Το ΟΙΚΟΘΕΝ αποτελεί ένα πρόγραμμα-στολίδι, που μεταφέρει τη νοσηλεία στο σπίτι, έχει βοηθήσει σημαντικά ασθενείς που δυσκολεύονται να μετακινηθούν και αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, αφού ήδη έχει ενταχθεί και το νοσοκομείο «Μεταξά» στον Πειραιά, ενώ αναμένουμε την έναρξή του και στο «Θεαγένειο» στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλα νοσοκομεία, ενώ επίσης η δράση επεκτείνεται και σε άλλες κατηγορίες ασθενειών. Πραγματικά πρέπει να είμαστε περήφανοι για το πρόγραμμα αυτό και να υποστηρίξουμε τη λειτουργία του όσο το δυνατόν περισσότερο. 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Πνευμονία: Βακτηριακό ένζυμο είναι πιθανό να προκαλεί μοιραίες καρδιακές επιπλοκές [μελέτη]