Τα παιδικά εμβόλια κατά της ιλαράς, του κοκκύτη και άλλων ασθενειών στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας - που περιλαμβάνει 53 χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας - παρέμειναν κάτω από τα επίπεδα πριν από την πανδημία το 2024. Αυξήθηκε, έτσι, ο αριθμός των παιδιών που έμειναν ευάλωτα σε ασθένειες, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις κάλυψης του ΠΟΥ και της UNICEF.

Διαφορετική είναι η εικόνα σε παγκόσμιο επίπεδο: το 89% των βρεφών έλαβε τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη και το 85% ολοκλήρωσε και τις τρεις δόσεις. Αυτό σημαίνει ότι 171.000 περισσότερα παιδιά έλαβαν τουλάχιστον μία δόση και ένα εκατομμύριο περισσότερα παιδιά εμβολιάστηκαν πλήρως το 2024 σε σύγκριση με το 2023. Γεγονός που κρίνεται ως μέτρια πρόοδος εν μέσω αυξανόμενων παγκόσμιων προκλήσεων.

Ανησυχητικές μειώσεις

Κατά μέσο όρο, η κάλυψη με παιδικά εμβόλια στην Ευρώπη και στην Κεντρική Ασία παρέμεινε η ίδια ή μειώθηκε κατά 1% το 2024 σε σύγκριση με το 2023, αποκαλύπτοντας μια στασιμότητα στα επίπεδα προ πανδημίας. Μεταξύ 2019 και 2024, η κάλυψη μειώθηκε από:

  • 92% έως 91% με τη δεύτερη δόση εμβολίου ιλαράς/παρωτίτιδας/ερυθράς (MMR).
  • 95% έως 93% με την τρίτη δόση εμβολίου διφθερίτιδας/τετάνου/κοκκύτη (DTP).
  • 95% έως 93% με την τρίτη δόση του εμβολίου πολιομυελίτιδας.
  • 92% έως 91% με την τρίτη δόση του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β.

Η κάλυψη διέφερε ευρέως μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας το 2024, με μειούμενα ποσοστά κάλυψης με την πρώτη δόσης του εμβολίου MMR και της τρίτης δόσης του εμβολίου DTP συνολικά. Ορισμένες χώρες ανέφεραν ποσοστό κάλυψης μόλις 23% για το MMR1 και 51% για το DTP3.

Για την επίτευξη ανοσίας της αγέλης και την πρόληψη επιδημιών πολλών ασθενειών που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, απαιτείται κάλυψη 95% κάθε χρόνο σε κάθε κοινότητα. Το 2024, περισσότερες από τις μισές χώρες δεν πέτυχαν τον στόχο ανοσίας της αγέλης για το MMR ή/και το DTP, και σχεδόν το ένα τρίτο ανέφερε κάλυψη κάτω του 90%.

"Μόνο πέρσι, σχεδόν 300.000 άνθρωποι προσβλήθηκαν από κοκκύτη - τριπλάσια αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Εν τω μεταξύ, πάνω από 125.000 προσβλήθηκαν από ιλαρά το 2024, διπλάσιοι από το 2023. Αυτοί δεν είναι απλώς αριθμοί - πρόκειται για εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες που βιώνουν αγωνία επειδή τα παιδιά τους είναι άρρωστα, και αυτό θα μπορούσε να είχε προληφθεί", δήλωσε ο δρ Hans Henri P. Kluge, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη.

Η Regina De Dominicis, περιφερειακή διευθύντρια της UNICEF για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, ανέφερε ότι η περσινή αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς - η υψηλότερη που έχει καταγραφεί εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες - αποτελεί υπενθύμιση μόνο εάν οι κυβερνήσεις επενδύσουν σε ισχυρά συστήματα Υγείας της κοινότητας και αντιμετωπίσουν τις ανισότητες στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την πληροφόρηση, τότε και περισσότερα παιδιά θα αντιμετωπίσουν ασθένειες που μπορούν να προληφθούν". 

Πολλά τα υποσχόμενα κέρδη

Παρά τη στασιμότητα αυτή, η χρήση νεότερων εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), έδειξε συνεχή βελτίωση, σύμφωνα με τα δεδομένα (37% έως 40% για τα κορίτσια και 8% έως 26% για τα αγόρια με την πρώτη δόση του εμβολίου HPV). Η αύξηση είναι αποτέλεσμα της εισαγωγής αυτών των εμβολίων από ορισμένες χώρες και της αυξημένης ωριμότητας των συστημάτων ανοσοποίησης για τη χορήγησή τους.

Παράδειγμα αποτελεί η Αρμενία, η οποία συνεχίζει να επιδεικνύει ισχυρή δέσμευση στην παροχή ανοσοποίησης στον πληθυσμό της, διατηρώντας υψηλή κάλυψη εμβολιασμού κατά την παιδική ηλικία σε περίπου 93% - ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα έχει σημειώσει σταθερή πρόοδο στην αύξηση της συμμετοχής στον εμβολιασμό κατά του HPV μεταξύ των κοριτσιών στην κύρια ομάδα - στόχο. Παρά την αρχική διστακτικότητα και την παραπληροφόρηση, η κάλυψη έχει βελτιωθεί από μόλις 8% το 2018 σε 34% το 2024 και έχει φτάσει το 40% μέχρι τον Ιούνιο του 2025 (σύμφωνα με αναφορές του υπουργείου Υγείας).

Πηγές:
https://www.unicef.org/armenia/en/press-releases/childhood-vaccination-rates-lag-europe-fueling-further-resurgence-measles-and

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Ποιες τροφές αυξάνουν την καλή χοληστερόλη