Η επίδραση της καρδιάς και του κυκλοφορικού συστήματος εκδηλώνεται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, οπότε κάθε καρδιακός παλμός παίζει ρόλο. Ο ρόλος της καρδιάς στην ψυχή και τη γνωστική λειτουργία αποδεικνύεται από την υψηλή συνάφεια μεταξύ καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως η υπέρταση και το έμφραγμα, και ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και τα αγχώδη σύνδρομα.

Υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για αυτή την υψηλή συνύπαρξη, καμία από τις οποίες όμως δεν έχει αποδειχθεί οριστικά μέχρι σήμερα.

Για παράδειγμα, οι αρνητικές ψυχικές αντιδράσεις κατά τη διάγνωση μιας καρδιαγγειακής νόσου αναφέρονται ως αιτία για την εμφάνιση ψυχικών διαταραχών. Από την άλλη πλευρά, ένας ανθυγιεινός τρόπος ζωής σε περίπτωση ψυχικών διαταραχών θεωρείται παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων.

Μια νέα προσέγγιση μιας ερευνητικής ομάδας στο Ινστιτούτο Max Planck για τις Γνωστικές και Νευροεπιστήμες βασίζεται πλέον σε ολοκληρωμένες καταστάσεις σώματος-εγκεφάλου.

Σε αυτό το πλαίσιο, κάθε σωματική διαδικασία, όπως για παράδειγμα ο καρδιακός παλμός, η μεταβολή της αρτηριακής πίεσης και κάθε αλλαγή του μεταβολισμού, συνοδεύεται αυτόματα από μια ψυχική ή νοητική διαδικασία. Αυτό σημαίνει ότι οι δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Διαφορετική διάρκεια

Οι καταστάσεις σώματος-εγκεφάλου εκτυλίσσονται σε διαφορετικές χρονικές κλίμακες, οι οποίες περιγράφονται ως δυναμικό σύστημα: Οι βραχύβιες καταστάσεις σώματος-εγκεφάλου ("μικροκαταστάσεις") αντιστοιχούν, για παράδειγμα, σε συναισθήματα όπως ο θυμός ή η χαρά.

Ένα παράδειγμα μακροχρόνιων καταστάσεων σώματος-εγκεφάλου ("μεσοκαταστάσεις") είναι το οξύς  ή χρόνιο στρες. Οι ψυχικές και καρδιαγγειακές παθήσεις αντικατοπτρίζονται σε μακροχρόνιες καταστάσεις σώματος-εγκεφάλου ("μακροκαταστάσεις").

"Οι ψυχικές ασθένειες έχουν πάντα και μια καρδιαγγειακή συνιστώσα, η οποία όμως μπορεί να μην έχει ακόμη κλινικά συμπτώματα και το αντίστροφο. Η υψηλή συνύπαρξη ψυχικών και καρδιαγγειακών παθήσεων θα μπορούσε επομένως να συγκριθεί με την κορυφή του παγόβουνου", λέει ο Arno Villringer, διευθυντής του Τμήματος Νευρολογίας στο Ινστιτούτο Max Planck για τις Γνωστικές και Νευροεπιστήμες.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτές οι σκέψεις σημαίνουν ότι τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία των καρδιαγγειακών και ψυχικών ασθενειών πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη και οι δύο πτυχές, ακόμη και αν αρχικά μόνο μία από τις δύο πτυχές βρίσκεται στο προσκήνιο.

Πρέπει να τονιστεί ότι, εκτός από την καρδιά και το καρδιαγγειακό σύστημα, και άλλα όργανα, και ιδίως το ανοσοποιητικό σύστημα, αλληλεπιδρούν συνεχώς με τον εγκέφαλο και την ψυχή και, ως εκ τούτου, πρέπει να ενσωματώνονται με ανάλογο τρόπο σε διευρυμένα μοντέλα της κατάστασης εγκεφάλου-σώματος.

Πηγές:
Γερμανικό Ινστιτούτο για την καρδιαγγειακή έρευνα Ινστιτούτο Μax Plank

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κουραμπιέδες, μελομακάρονα και μια αίσθηση ανεκπλήρωτου
Το πρώτο και μοναδικό βιο - ομοειδές φάρμακο για την πολλαπλή σκλήρυνση μπαίνει στις ΗΠΑ
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί