Στο 18ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διατροφής & Διαιτολογίας παρουσιάστηκαν νέα επιστημονικά δεδομένα που ανατρέπουν όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα για τη γλυκιά γεύση και τον ρόλο της στη διατροφή.

Η δρ Katherine Appleton, καθηγήτρια στο Bournemouth University και επικεφαλής σχετικής μελέτης, με εκτεταμένο ερευνητικό έργο γύρω από την υγιεινή και βιώσιμη διατροφή, μίλησε από το βήμα του συνεδρίου για την πραγματική επίδραση της γλυκιάς γεύσης στις προτιμήσεις και τη συμπεριφορά μας, αναδεικνύοντας ότι η κατανάλωση γλυκών τροφών δεν οδηγεί απαραίτητα σε "ενισχυμένη επιθυμία για γλυκό". 

Αμέσως μετά την ομιλία της, παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στο iatronet.gr, όπου ανέλυσε τα ευρήματα της έρευνάς της, τις προεκτάσεις τους για τη δημόσια υγεία και το τι σημαίνουν για τις σύγχρονες διατροφικές οδηγίες. Ακολουθεί η συνέντευξή της.

Tι σας ώθησε να σχεδιάσετε αυτή τη μελέτη και ποιο ήταν το βασικό ερώτημα που θέλατε να απαντήσετε;

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε κυρίως ως απάντηση σε υποδείξεις ότι η κατανάλωση γλυκιάς γεύσης ενθαρρύνει περαιτέρω κατανάλωση γλυκιάς γεύσης, Με άλλα λόγια, ότι η έκθεση ή κατανάλωση γλυκών οδηγεί σε αυξημένη προτίμηση για γλυκές γεύσεις. Θέλαμε να διερευνήσουμε ακριβώς αυτή την υπόθεση με μια μελέτη που απαντά στο ερώτημα: Η υψηλή ή χαμηλή κατανάλωση γλυκιάς γεύσης οδηγεί σε αύξηση, μείωση ή καμία αλλαγή στην προτίμηση για τη γλυκιά γεύση;

Ποια είναι η σημασία του ότι η έκθεση στη γλυκύτητα δεν επηρεάζει τις προτιμήσεις μας;

Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η τρέχουσα άποψη σχετικά με τη σχέση μεταξύ έκθεσης σε γλυκές γεύσεις και προτίμησης για αυτές δεν είναι σωστή. Η έκθεση σε γλυκές γεύσεις δεν επηρεάζει τις προτιμήσεις για γλυκιά γεύση, τουλάχιστον στους ενήλικες σε διάστημα έξι μηνών. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι οι προτιμήσεις για τη γλυκιά γεύση παραμένουν ιδιαίτερα σταθερές στην ενήλικη ζωή.

Πώς συνδέονται οι συνήθειες και τα συναισθήματα με την κατανάλωση γλυκών τροφών;

Η κατανάλωση τροφίμων συνολικά - και κατ’ επέκταση των γλυκών - επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις συνήθειες. Αυτές οι συνήθειες συχνά λειτουργούν και ως "γέφυρα" που συνδέει τα συναισθήματα με την επιλογή και κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών.

Υπάρχουν διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ή μεταξύ διαφορετικών ηλικιακών ομάδων ως προς τη "γλυκιά προτίμηση";

Τα διαθέσιμα στοιχεία δεν δείχνουν σημαντικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά τις προτιμήσεις για γλυκιά γεύση. Αντίθετα, η έρευνα είναι ξεκάθαρη στο ότι τα παιδιά παρουσιάζουν πολύ υψηλότερη προτίμηση για γλυκές γεύσεις, η οποία μειώνεται προοδευτικά μέχρι την ενηλικίωση. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι σε μεγαλύτερες ηλικίες, μετά τα 65, αυτή η προτίμηση μπορεί να εμφανίσει ξανά αύξηση.

Μπορεί η εκπαίδευση του κοινού ή η ενσυνείδητη διατροφή να βοηθήσει να ρυθμίσουμε καλύτερα την επιθυμία για γλυκό;

Το να τρώμε με μεγαλύτερη προσοχή στο φαγητό που καταναλώνουμε και στη διαδικασία της κατανάλωσης οδηγεί συνήθως σε μεγαλύτερη επίγνωση και εκτίμηση της συνολικής εμπειρίας, και κατ’ επέκταση σε πιο προσεκτική παρακολούθηση των τροφίμων που τρώμε και της συνολικής μας διατροφής. Αυτό ισχύει για όλα τα είδη τροφίμων.

Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα της έρευνας Sweet Tooth για τις στρατηγικές δημόσιας υγείας που στοχεύουν στη μείωση της ζάχαρης;

Τα ευρήματα δείχνουν ότι, για να μειωθεί αποτελεσματικά η πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων, είναι απαραίτητο οι φορείς δημόσιας υγείας να διαχωρίσουν ξεκάθαρα την έννοια των ελεύθερων σακχάρων από αυτή της γλυκιάς γεύσης. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία οφείλονται στην υπερκατανάλωση ελεύθερων σακχάρων, δηλαδή στην υπερβολική ενεργειακή πρόσληψη, και όχι στη γλυκιά γεύση καθεαυτή ή σε όλα τα γλυκά τρόφιμα. Μάλιστα, ορισμένα φυσικά γλυκά τρόφιμα, όπως τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά, μπορούν να έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα στην επικοινωνία της επιστήμης της διατροφής στο κοινό;

Πιστεύω ότι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι να μεταφέρουμε στο κοινό το γεγονός ότι "οι επιστήμονες δεν έχουν όλες τις απαντήσεις", και ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Η επιστημονική γνώση εξελίσσεται συνεχώς, και νέες ανακαλύψεις αναθεωρούν την κατανόηση που έχουμε. Η εντύπωση ότι "οι επιστήμονες αλλάζουν γνώμη" συχνά δημιουργεί δυσπιστία, ενώ στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει την ίδια τη φύση της επιστημονικής διαδικασίας: μία διαδικασία που προχωρά, διορθώνει και βελτιώνεται με τον χρόνο.

Ποιο είναι το επόμενο βήμα της έρευνάς σας;

Ως συνέχεια τόσο της μελέτης Sweet Tooth όσο και μιας άλλης μελέτης που δημοσιεύθηκε φέτος, πραγματοποιούμε αυτή τη στιγμή μια μελέτη που εξετάζει ειδικά τον ρόλο της γλυκιάς γεύσης στη μείωση της πρόσληψης ελεύθερων σακχάρων. Η μελέτη δοκιμάζει διαφορετικές διαιτητικές συστάσεις για τη μείωση της πρόσληψης ελεύθερων σακχάρων: οι εθελοντές καλούνται να αντικαταστήσουν τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη είτε με γλυκόγευστα εναλλακτικά, όπως φρούτα, γαλακτοκομικά και υποκατάστατα χαμηλών θερμίδων, είτε με μη γλυκόγευστα εναλλακτικά τρόφιμα. Μας ενδιαφέρουν όχι μόνο οι επιδράσεις στο διατροφικό προφίλ, αλλά και η αποδοχή της συγκεκριμένης διατροφής μαζί με την πιθανότητα μακροπρόθεσμης συμμόρφωσης. Αυτά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι που απαιτούνται για να έχουν αντίκτυπο στην υγεία.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Τα δικαιώματα απαιτούν συνεχή υπεράσπιση και επαγρύπνηση
ECDC: Πόσο μείωσαν τις νοσηλείες σε άτομα άνω των 65 ετών οι εμβολιασμοί κατά γρίπης - CoViD [μελέτη]
Συνεχιζόμενη μη αποζημίωση της εξέτασης καλπροτεκτίνης