Πρόγραμμα για την έγκαιρη ανίχνευση της κολπικής μαρμαρυγής και της πρόληψης των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, εκπονεί το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης την τελευταία διετία, μέσω της καρδιολογικής και Νευρολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, υπό το συντονισμό του Καθηγητή Καρδιολογίας κ. Σταύρου Κωνσταντινίδη και του επίκουρου καθηγητή Νευρολογίας Κωνσταντίνου Βαδικόλια.

Στόχος του προγράμματος είναι η ανίχνευση ασθενών με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου λόγω κολπικής μαρμαρυγής, αλλά και η χορήγηση της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής.

Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί μια από τις συχνότερες διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, και αφορά ένα στα τέσσερα άτομα άνω των 40 ετών. Οι πάσχοντες έχουν πενταπλάσιο κίνδυνο εκδήλωσης σοβαρού ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου, με πιθανότητα θανάτου σε ποσοστό 20% και αναπηρίας σε ποσοστό 60%. Μάλιστα, το 15% των εγκεφαλικών επεισοδίων οφείλεται σε κολπική μαρμαρυγή.

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινίδη, στην Ελλάδα περίπου 200.000 άτομα πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, όμως μόνο το 75% έχει διαγνωστεί, με αποτέλεσμα 50.000 ασθενείς να μη γνωρίζουν ότι βρίσκονται σε κίνδυνο.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, από τους 150.000 διαγνωσμένους πάσχοντες από κολπική μαρμαρυγή, οι 120.000 παραμένουν σε κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού και θα έπρεπε να λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή. Από αυτούς όμως, μόνο οι μισοί ακολουθούν αντιπηκτική θεραπεία και από αυτούς οι 30.000 παίρνουν τις νεώτερες και πιο φιλικές αγωγές.

Το ετήσιο κόστος των εγκεφαλικών επεισοδίων που σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή στην Ε.Ε. ανέρχεται σε 13,5 δισ. ευρώ, όταν το κόστος αγωγής για την κολπική μαρμαρυγή ξεπερνά τα 6,2 δισ. ευρώ. Το παγκόσμιο κόστος ανά ασθενή είναι περίπου 3.000 ευρώ, ετησίως.

Η διαχείριση της κολπικής μαρμαρυγής έχει δύο βασικούς άξονες: την πρόληψη των επιπλοκών, περιλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου και της καρδιακής ανεπάρκειας, και την ανακούφιση των συμπτωμάτων από την ίδια την αρρυθμία.

Το πρόγραμμα

Μέσω του προγράμματος έχει γίνει καταγραφή ρυθμού σε 300 ασθενείς από τους οποίους οι 75 διαγνώστηκαν με κολπική μαρμαρυγή.

Οι ασθενείς υποβάλλονται στην καταγραφή μέσω συσκευών Holter για ένα ή δύο 24ωρα.
Σύμφωνα με τον κ. Βαδικόλια, το πρόγραμμα NEDAFISP βρίσκεται στην αρχή του και θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Στόχος είναι η ενίσχυση του υλικοτεχνικού εξοπλισμού, ώστε το πρόγραμμα να επεκταθεί σε ολόκληρη τη Θράκη μέσω των κέντρων υγείας, εκτός από τις κεντρικές πόλεις που καλύπτονται ήδη. Η επέκταση αυτή, απαιτεί και εκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, για την παραπομπή των ασθενών με ευρήματα, για περαιτέρω έλεγχο.

Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα κατέκτησε την πέμπτη θέση στον διεθνή διαγωνισμό 1 Mission 1 Million και εκτός από την διεθνή καταξίωση των επιστημόνων, το χρηματικό έπαθλο που συνόδευσε τη βράβευση, χρησιμοποιήθηκε μόνο για την αγορά του απαραίτητου εξοπλισμού για την εφαρμογή του.

1 Mission 1 Million

Η παγκόσμια εκστρατεία «1 Mission 1 Million - Αγγίζοντας την Καρδιά του Εγκεφαλικού Επεισοδίου», είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση για την κολπική μαρμαρυγή και τη σχέση της με την εμφάνιση του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Στην εκστρατεία έλαβαν μέρος περισσότεροι από 45 οργανισμοί ασθενών και επαγγελματιών υγείας και υποβλήθηκαν προγράμματα ευαισθητοποίησης για την ασθένεια από μεμονωμένα άτομα, ομάδες ασθενών και επαγγελματίες υγείας από 36 χώρες. Μετά την αξιολόγηση όλων των προγραμμάτων από Επιτροπή Ειδικών Εμπειρογνωμόνων, 184 προκρίθηκαν στη φάση της ψηφοφορίας κοινού. Το κοινό κλήθηκε να ψηφίσει τα προγράμματα που θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων που σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή. Η Ελλάδα, συμμετείχε με πέντε προγράμματα.

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο

Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος της Καρδιολογικής κλινικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο ‘’New England Journal of Medicine’’ μελέτη για την πνευμονική εμβολή και τις θρομβώσεις, ενώ μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013 εκπονείται μελέτη για την παχυσαρκία και τις επιπτώσεις του λιπώδους ιστού γύρω από τα αγγεία, σε συνεργασία το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και το ΙΤΕ Κρήτης.

Επίσης, παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες της τελευταίας πενταετίας, έχουν τοποθετηθεί περίπου 160 βηματοδότες απινιδωτές, έχουν γίνει πάνω από 2.000 υπερηχογραφίες καρδιάς, ενώ οι αγγειοπλαστικές κυμαίνονται μεταξύ 300 το 2012 και 400 το 2013, όταν το 2010 είχαν γίνει 600 αγγειοπλαστικές. Η αιτία της μείωσης είναι οι ελλείψεις σε υλικά, οι οποίες κινούνται πάντα στο όριο, με αποτέλεσμα να μην έχει χαθεί κανείς ασθενής.

Πρόληψη εγκεφαλικού

Οι οδηγίες θεραπείας για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου στην κολπική μαρμαρυγή τα τελευταία 50 χρόνια βασίζονται σε αντιπηκτικά που χορηγούνται από το στόμα με ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ (VKA), όπως η βαρφαρίνη που μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού επεισοδίου κατά περίπου 64% ή με ασπιρίνη που μειώνει τον κίνδυνο κατά 20%.

Λόγω περιορισμών της βαρφαρίνης, όπως η ανάγκη για τακτική παρακολούθηση, οι αιμορραγικές επιπλοκές και διάφορες αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκου και τροφής ή φαρμάκου με άλλα φάρμακα, μόνο οι μισοί των κατάλληλων ασθενών (51%) λαμβάνουν τη θεραπεία και λιγότεροι από τους μισούς αυτών των ασθενών (μόνο περίπου 25% όλων των ασθενών) ελέγχονται εντός του επιθυμητού θεραπευτικού εύρους.

Πενήντα χρόνια μετά την ανακάλυψη της βαρφαρίνης,η νεώτερη αντιπηκτική θεραπεία που εγκρίθηκε στην Ε.Ε., ΗΠΑ, Καναδά, Ιαπωνία και Αυστραλία, αφορούσε την ουσία ετεξιλική δαβιγατράνη, η οποία χαρακτηρίσθηκε ως επαναστατική. Ο χαρακτηρισμός βασίστηκε στη μελέτη RE-LY στην οποία μετείχαν 18.113 ασθενείς σε 951 κέντρα σε 44 χώρες.

Η μελέτη έδειξε πως η δαβιγατράνη προστατεύει από εγκεφαλικό σε ποσοστό 35% περισσότερο τους ασθενείς που είναι καλά ρυθμισμένοι με βαρφαρίνη. Επίσης προστατεύει από ενδοκρανιακή αιμορραγία κατά 59% περισσότερο και κατά 20% περισσότερο από απειλητικές για τη ζωή αιμορραγίες, έναντι της καλά ελεγχόμενης βαρφαρίνης.

ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗ

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Εφαρμογή Ψηφιακών Εργαλείων για την Ποιότητα της Φροντίδας στον Ογκολογικό Τομέα
Ο αέρας που αναπνέουμε και η καρδιαγγειακή μας υγεία
Αίσθημα συνεχούς κόπωσης: Τι μπορεί να σημαίνει