Ο μέσος νέος γιατρός στην Ελλάδα (ειδικευόμενος και νέος ειδικός) δουλεύει 72 ώρες την εβδομάδα, έναντι 57 ωρών του μέσου Ευρωπαίου και 48 ωρών που προβλέπει ως όριο η ευρωπαϊκή οδηγία. Ξεκουράζεται 4 μέρες το μήνα έναντι 6 ως 8 του μέσου όρου στην Ευρώπη, ενώ κάνει 7 νυχτερινά μηνιαίως και τις περισσότερες 24ωρες εφημερίες. Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, σε συνδυασμό και με την υποαμειβόμενη εργασία του, έχει τον μικρότερο βαθμό ικανοποίησης από την εργασία του, γεγονός που έχει αντανάκλαση στην σωματική και ψυχική του υγεία, καθώς και στην ασφάλεια των ασθενών.

Τα παραπάνω αναδεικνύει η REST-JD, η πρώτη πανευρωπαϊκή μελέτη πεδίου των Ευρωπαίων Νέων Γιατρών (Junior Doctor’s Association) που αξιολογεί τις ώρες εργασίας, την ποιότητα της ανάπαυσης και το βαθμό ικανοποίησης των νέων γιατρών, σε 19 χώρες της Ευρώπης, με πάνω από 6.000 συμμετέχοντες.

Το iatronet.gr συμπυκνώνει τα βασικά ευρήματα της μελέτης, ενώ μιλά με την πρόεδρο του Δικτύου Νέων Γιατρών Ελλάδας, Σοφία Τσιαπακίδου και τον ταμία του Ευρωπαϊκού Συλλόγου, Κώστα Ροδίτη (φωτογραφία), για την πραγματικότητα που βιώνουν οι νέοι γιατροί στα δημόσια νοσοκομεία.

Η μελέτη πεδίου

Συνολικά 6.165 ειδικευόμενοι και νέοι γιατροί από 19 ευρωπαϊκές χώρες απάντησαν στο δομημένο διαδικτυακό ερωτηματολόγιο σχετικά με τις ώρες εργασίας, την ανάπαυση, την ετήσια άδεια και την ικανοποίησή τους από την εργασία.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, ο μέσος νέος γιατρός στην Ευρώπη εργάζεται  κατά μέσο όρο 57 ώρες την εβδομάδα - δηλαδή 17 ώρες περισσότερες από τον συμβατικό μέσο όρο (40 ώρες) και 9 ώρες πάνω από το νομικό όριο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τον Χρόνο Εργασίας (48 ώρες). Περισσότεροι από δύο στους τρεις (71%) ξεπερνούν το όριο των 48 ωρών, ενώ ένας στους πέντε (20%) αναφέρει ότι εργάζεται πάνω από 70 ώρες την εβδομάδα, και ένας στους δέκα (10%) ξεπερνά τις 80 ώρες την εβδομάδα.

Σχεδόν 9 στους 10 νέους γιατρούς (88%) αναφέρουν πως εργάζονται υπερωρίες, και πάνω από τα δύο τρίτα (69%) αυτών των υπερωριών δεν αμείβονται.

Ο μέσος όρος εβδομαδιαίας ανάπαυσης είναι 6 μέρες το μήνα, ενώ το 35% δήλωσε ότι δεν πήρε την ετήσια άδεια τεσσάρων εβδομάδων τον περασμένο χρόνο.

Μόνο ένας στους τέσσερις δήλωσε ικανοποιημένος από την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και πάνω από τους μισούς (52%) δήλωσαν δυσαρεστημένοι.

Η δυσαρέσκεια είναι υψηλότερη στις χειρουργικές ειδικότητες και σε χώρες με τις περισσότερες ώρες εργασίας, όπως Ελλάδα, Μάλτα, Πορτογαλία, Ιταλία και Ελβετία.

Πρωταθλήτρια υπερεργασίας η Ελλάδα

Ο αναφερόμενος μέσος όρος εργασίας νέων γιατρών στην Ευρώπη κυμαίνεται από 43 ώρες την εβδομάδα στην Εσθονία, ως τις 72 ώρες την εβδομάδα στην Ελλάδα, η οποία κρατά τα σκήπτρα της υπερεργασίας, με την Κύπρο να ακολουθεί .

Σημαντικές διαφορές καταγράφηκαν και στις ημέρες ανάπαυσης. Η Ολλανδία, η Εσθονία και η Ελβετία ανέφεραν τις περισσότερες (8-9 ανά μήνα), ενώ η Ελλάδα με μόλις 4 μέρες μηνιαίως είναι δεύτερη από το τέλος, μπροστά μόνο από τη Μάλτα.

Τα υψηλότερα ποσοστά δυσαρέσκειας αναφέρονται στην Ελλάδα, τη Μάλτα, την Πορτογαλία και την Ελβετία. Στον αντίποδα, η Εσθονία, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο έχουν τα υψηλότερα επίπεδα.

Οι συντάκτες της μελέτης REST-JD Report απευθύνουν έκκληση για:

  • Σεβασμό και εφαρμογή των ορίων ωρών εργασίας.
  • Διασφάλιση επαρκούς ανάπαυσης, αδειών και καλή κατανομή βαρών.
  • Αναγνώριση ότι η ισορροπία είναι κρίσιμη όχι μόνο για τους γιατρούς αλλά και για την ποιότητα της φροντίδας των ασθενών και τη βιωσιμότητα του κάθε συστήματος Υγείας.

Η πραγματικότητα στα ελληνικά νοσοκομείο

"Η έρευνα αναδεικνύει ένα αντικειμενικό γεγονός: Ότι ο μέσος νέος γιατρός δουλεύει πολύ, δουλεύει σκληρά, δεν ξεκουράζεται και αυτό που ίσως τον επιβαρύνει ακόμη περισσότερο είναι ότι εν τέλει αυτό δεν αναγνωρίζεται", σημειώνει η Σοφία Τσιαπακίδου (φωτογραφία), πρόεδρος του Δικτύου Νέων Ιατρών Ελλάδος, μαιευτήρας γυναικολόγος στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης και προσθέτει: "Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης πολλές φορές οι γιατροί ιδρυματοποιούνται. Δηλαδή ζουν περισσότερες ώρες μέσα στο νοσοκομείο παρά στο σπίτι τους".

Η ίδια ζητά την αποδοχή μιας δυσάρεστης αντικειμενικής αλήθειας που καταδεικνύει η έρευνα, καθώς και τον επαναπροσδιορισμό των αναγκών, των παροχών και των δικαιωμάτων, οι οποίες όπως λέει υπάρχουν, αλλά δεν δίνονται στην πράξη. "Ποιος νέος γιατρός θα πει τον διευθυντή του ότι θέλει να πάρει τις 21 μέρες κανονική άδεια, τις 15 εκπαιδευτική, και τους 6 μήνες που δικαιούται για εκπαίδευση στο εξωτερικό;", διερωτάται.

"Δεν υπάρχει καταγραφή των πραγματικών ωρών εργασίας, δεν έχουμε κάρτα εργασίας και δεν υπάρχει πολιτική βούληση για την θέσπισή της, γιατί τότε θα αποκαλυφθεί το πρόβλημα", παρατηρεί από την πλευρά του, ο ταμίας του ευρωπαϊκού Συλλόγου Νέων Γιατρών αγγειοχειρουργός στο Κοργιαλένειο - Μπενάκειο, Κώστας Ροδίτης (φωτογραφία), με αποτέλεσμα, όπως λέει, κυρίως οι νέοι γιατροί να εργάζονται σε υπερωρίες και μάλιστα, απλήρωτες, πέραν των εφημεριών που συμπεριλαμβάνονται στο θεσπισμένο ωράριό τους. "Σε πολλές ειδικότητες, μάλιστα, κυρίως χειρουργικές, οι ώρες εργασίας μπορεί να ξεπερνούν και τις 100 ώρες εβδομαδιαίως", προσθέτει.

Ο Σύλλογος θα αναλάβει πρωτοβουλίες για τη διάδοση των ευρημάτων της μελέτης, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, θα γίνει μια εκδήλωση στην Κοπεγχάγη στο πλαίσιο συνεργασίας με το ευρωπαϊκό γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, θα υπάρξουν επαφές με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις αρμόδιες επιτροπές του, ενώ μια διαδικτυακή εκδήλωση σχεδιάζεται για το 2026 και στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Ποιες τροφές αυξάνουν την καλή χοληστερόλη