Κορωνοϊός: Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του τεστ PCR και της ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου

Με την επέλαση του δεύτερου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού να έχει ξεκινήσει και να βρίσκεται σε εξέλιξη, αφήνοντας πίσω απώλειες πολλών εκατομμυρίων ζωών, επιβεβαιώνεται ακόμη μία φορά ότι τουλάχιστον στην παρούσα φάση που δεν έχει βρεθεί ακόμη το πολυπόθητο εμβόλιο, ο έλεγχος είναι θεμελιώδης για την διάσωση της ζωής μας και ο μοναδικός μονάδρομος στη διευκόλυνση της επιστροφής μας στην εργασία, το σχολείο και τη ζωή με περισσότερη αυτοπεποίθηση.

Ωστόσο, κατά γενική ομολογία, υπάρχει πολύ μεγάλη σύγχυση γύρω από τα τεστ ελέγχου που κυκλοφορούν, γεγονός στο οποίο έχουν συμβάλει και οι γνώμες μη ειδημόνων, συνομωσιολόγων κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, ζητήθηκε από παράγοντες της αγοράς μια καταγραφή και αντιπαραβολή των βασικών χαρακτηριστικών των τεστ που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση της Covid.

Μοριακές εξετάσεις

Η πλειοψηφία των εξετάσεων για COVID-19 που γίνονται ανά τον κόσμο αυτήν τη στιγμή χρησιμοποιεί τεχνολογία αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR).

Αυτές οι εξετάσεις ανιχνεύουν ασθένειες αναζητώντας ίχνη του γενετικού υλικού του ιού σε ένα δείγμα που συλλέγεται συχνότερα μέσω ενός επιχρίσματος από τη μύτη ή το στόμα. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) θεωρούν τις εξετάσεις PCR ως το «χρυσό πρότυπο» των εξετάσεων COVID-19 αλλά, όπως και όλες οι εξετάσεις, δεν είναι τέλειες.

Ψευδώς αρνητικά μπορεί να συμβούν εάν οι επαγγελματίες υγείας δεν συλλέξουν καλό δείγμα. Η χρονική στιγμή της εξέτασης έχει επίσης σημασία. Οι λοιμώξεις μπορούν να μην ανιχνευθούν εάν η εξέταση γίνει πολύ σύντομα μετά την έκθεση ή αρκετά αργότερα. Μερικές φορές, ο ιός εξακολουθεί να υπάρχει στο σώμα και να δώσει θετικό αποτέλεσμα σε κάποιον, χωρίς να είναι ενεργά άρρωστος. Η δοκιμή περίπου πέντε ημέρες μετά από μια πιθανή έκθεση φαίνεται να είναι το κρίσιμο σημείο.

Η εκτέλεση μιας εξέτασης PCR και η ανάγνωση των αποτελεσμάτων της απαιτεί ειδικό εξοπλισμό και αντιδραστήρια, που βρίσκονται σε σχετική έλλειψη λόγω της αυξημένης παγκόσμιας ζήτησης. Χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό και εξειδικευμένο εργαστήριο με ενισχυμένες προφυλάξεις βιοασφάλειας.

Ο χρόνος για την έκδοση αποτελέσματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Συνήθως είναι σε 3 - 8 ώρες από την παραλαβή των δειγμάτων από το εργαστήριο, αλλά πολλές φορές σε 14 - 24 ώρες.

Ταχείες εξετάσεις αντιγόνου

Σε αντίθεση με τις μοριακές εξετάσεις, οι εξετάσεις αντιγόνων αναζητούν πρωτεΐνες που ζουν στην επιφάνεια του ιού. Εάν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, αλλά υπάρχουν ύποπτα συμπτώματα χρειάζεται μοριακό τεστ για επιβεβαίωση. Το δείγμα είναι ίδιο όπως και στις μοριακές εξετάσεις, συνήθως ρινοφαρυγγικό επίχρισμα.

Οι ταχείες εξετάσεις αντιγόνου είναι σχετικά φθηνές και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο σημείο ενδιαφέροντος, αλλά χρειάζεται να επιλέγονται με μεγάλη προσοχή βάσει των τεχνικών χαρακτηριστικών τους. Γενικά, πρέπει η ευαισθησία να είναι ανώτερη του 90% και η ειδικότητα ανώτερη του 99%.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έλεγχο σε μέρη που χρειάζεται η άμεση επέκταση των διαγνωστικών ελέγχων ή σε υψηλού κινδύνου περιοχές, όπου με επαναλαμβανόμενες εξετάσεις θα μπορούσαν να εντοπίσουν γρήγορα τα άτομα με λοίμωξη SARS-CoV-2 και να ενημερώσουν το κέντρο πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων, το οποίο να πάρει άμεσα μέτρα, αποτρέποντας έτσι τη μετάδοση.

Σε αντίθεση με τις μοριακές εξετάσεις, δεν χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό και εξειδικευμένο εργαστήριο, ούτε ενισχυμένες προφυλάξεις βιοασφάλειας. Δεν χρειάζεται ειδικός εξοπλισμός και ο χρόνος παραγωγής αποτελέσματος είναι καθορισμένος στα 15 με 20 λεπτά.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΟΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ PCR	ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ
Τι μετράει η εξέταση	Αναζητά κομμάτια SARS-CoV-2, στη μύτη, στο λαιμό, ή σε άλλες περιοχές της αναπνευστικής οδού για να προσδιοριστεί εάν το άτομο έχει ενεργή λοίμωξη	Αναζητά κομμάτια από πρωτεΐνες που αποτελούν τον ιό SARS-CoV-2 για να προσδιοριστεί εάν το άτομο έχει ενεργή λοίμωξη
Πώς μετράει. Δείγμα	Λαμβάνεται ένα ρινοφαρυγγικό ή στοματοφαρυγγικό επίχρισμα από Επαγγελματία Υγείας (ΕΥ). Το δείγμα πρέπει να σταλεί σε εξειδικευμένο εργαστήριο.	Λαμβάνεται ένα ρινοφαρυγγικό επίχρισμα από ΕΥ. Το τεστ μπορεί να γίνει επι τόπου στο σημείο ενδιαφέροντος.
Τι σημαίνει θετικό αποτέλεσμα	Το θετικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι το άτομο που εξετάστηκε έχει ενεργή λοίμωξη.	Το θετικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι το άτομο που εξετάστηκε έχει ενεργή λοίμωξη.
Τι σημαίνει αρνητικό αποτέλεσμα	Ένα αρνητικό τεστ PCR σημαίνει ότι το άτομο πιθανώς δεν είχε μολυνθεί τη στιγμή που συλλέχθηκε το δείγμα. Δεν σημαίνει ότι δεν θα αρρωστήσει.	Ένα αρνητικό τεστ αντιγόνου σημαίνει ότι οι ιογενείς πρωτεΐνες SARS-CoV-2 δεν εντοπίστηκαν. Ωστόσο, δεν αποκλείει την COVID-19. Εάν υπάρχουν συμπτώματα θα πρέπει να γίνει εξέταση PCR
Χρονικό διάστημα θετικότητας σε συμπτωματικούς ασθενείς	Πιθανώς είναι θετικό 1-2 μέρες πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων και τις πρώτες μέρες της λοίμωξης. Η θετικότητα μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, αλλά μπορεί να επιμένει και για αρκετές εβδομάδες	Θετικοποιείται με την εμφάνιση συμπτωμάτων και μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Πότε είναι χρήσιμο	Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό ατόμου που έχει ενεργή λοίμωξη και είναι μεταδοτικό στους άλλους.	Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό ατόμου που έχει ενεργή λοίμωξη και είναι μεταδοτικό στους άλλους
Πότε δεν είναι χρήσιμο	Δεν βοηθά στον προσδιορισμό κάποιου που είχε λοίμωξη στο παρελθόν.	Δεν βοηθά στον προσδιορισμό κάποιου που είχε λοίμωξη στο παρελθόν. Αν ένας ΕΥ υποπτεύεται ότι το άτομο έχει COVID-19, ακόμη και μετά από ένα αρνητικό τεστ αντιγόνου, τότε πρέπει να επιβεβαιωθεί με PCR.
Χρόνος αποτελέσματος	3 -8 ώρες από την παραλαβή των δειγμάτων από το εργαστήριο. Πολλές φορές έως 14 ώρες από την δειγματοληψία	15-20’
Τόπος εξέτασης	Εξειδικευμένο εργαστήριο με ενισχυμένες προφυλάξεις βιοασφάλειας	Οποιοδήποτε εργαστήριο ή προφυλαγμένο χώρο στο σημείο ενδιαφέροντος
Εξοπλισμός	Χρειάζεται ακριβός εξοπλισμός	Δεν χρειάζεται εξοπλισμός
Προσωπικό	Χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό	Δεν χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό
Προσβασιμότητα	Σε μεγάλες πόλεις και μεγάλα νησιά	Σε όλη την επικράτεια ηπειρωτική και νησιωτική
Κόστος	25-50€	5€