Η αναζήτηση δεύτερης ή και τρίτης γνώμης αποτελεί συνηθισμένη αντίδραση του Έλληνα ασθενή μόλις πληροφορηθεί από το γιατρό ότι πάσχει από κάποια βαριά αρρώστια. Η τάση αυτή του αρρώστου είναι πιο έκδηλη όταν ο γιατρός που επισκέφτηκε δεν είναι της δικής του επιλογής, αλλά ανήκει σε κάποιον ασφαλιστικό φορέα ή κρατικό νοσοκομείο.

 Όταν ο γιατρός είναι της δικής του επιλογής, ο άρρωστος θα αναζητήσει δεύτερη γνώμη έπειτα από καιρό, όταν η πορεία της αρρώστιας του δεν είναι ικανοποιητική ή δεν είναι τόσο καλή όσο έλεγε ο γιατρός ή όσο περίμενε ο ίδιος.

Η αναζήτηση δεύτερης γνώμης δεν αποτελεί χαρακτηριστικό του Έλληνα, αλλά παρατηρείται σε όλο τον κόσμο. Ίσως στη χώρα μας να παρατηρείται σε μεγαλύτερη έκταση, γιατί υπάρχει περισσότερη δυσπιστία προς τους γιατρούς απ’ ό,τι σε πολλές άλλες χώρες.

Πολλοί αποδίδουν το φαινόμενο στα ΜΜΕ, που μεγαλοποιούν τα λάθη ορισμένων γιατρών, για να δυσφημήσουν αδιακρίτως το ιατρικό επάγγελμα.

Αλλά μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρουν και πολλοί γιατροί, που δεν δείχνουν την ευαισθησία και την ανθρωπιά που πρέπει να χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά τους απέναντι στον άρρωστο. Είναι και η νοοτροπία πολλών γιατρών που πιστεύουν ότι το ιατρικό έργο τους εξαντλείται στη διάγνωση και στη θεραπεία και δεν ενδιαφέρονται ή δεν διαθέτουν χρόνο για να ενημερώσουν τον άρρωστο για την κατάστασή του. Έτσι, ο άρρωστος φεύγει από το ιατρείο έχοντας πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Δεν είναι φυσικό να αναζητήσει αλλού τις απαντήσεις που χρειάζεται;

Η πορεία της αναζήτησης δεύτερης γνώμης είναι συνήθως μονόδρομος. Μετά τον οικογενειακό γιατρό ή το γιατρό του χωριού, ο άρρωστος θα απευθυνθεί σε γιατρό μεγάλου ιατρικού κέντρου, που ο κόσμος τον αποκαλεί ‘καθηγητή’, ενώ συνήθως είναι κάποιος επιμελητής ή βοηθός τρίτης βαθμίδας.

Αν απογοητευτεί και από αυτόν θα απευθυνθεί σε αυθεντικό καθηγητή ή θα φύγει στο εξωτερικό. Πολλοί άρρωστοι που πηγαίνουν στο εξωτερικό εμπιστεύονται την υγεία τους σε γιατρούς πολύ κατώτερης στάθμης από τους Έλληνες γιατρούς.

Φυσιολογική αντίδραση

Η τάση του αρρώστου να ζητήσει δεύτερη γνώμη είναι σε μεγάλο βαθμό φυσιολογική, αφού όλοι μας θεωρούμε την υγεία υπέρτατο αγαθό και φροντίζουμε να τη διατηρήσουμε. Αν και πολλές φορές το καθήκον αυτό το θυμόμαστε μόνο όταν αρρωστήσουμε.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι συνήθως οι γιατροί δεν συμφωνούν μεταξύ τους στη διάγνωση ή στη θεραπεία που θα πρέπει να ακολουθήσει ο άρρωστος. Και αυτό είναι φυσικό, αφού η ιατρική δεν είναι μαθηματικά, όπου ένα και ένα κάνουν πάντα δύο, αλλά εμπειρική επιστήμη με πολλά περιθώρια λάθους. Όταν ο άρρωστος έχει δύο ή τρεις διαφορετικές γνώμες, η επιλογή γίνεται με ορισμένα κριτήρια. Συνήθως ακολουθεί τη γνώμη του γιατρού που είναι περισσότερο πειστικός. Αν και αυτό δεν είναι απόλυτο.

Αν υπάρχει διαφωνία μεταξύ ενός επαρχιακού γιατρού και ενός γιατρού της πρωτεύουσας, ο άρρωστος θα εμπιστευτεί τον τελευταίο. Το ίδιο και όταν η διαφωνία είναι μεταξύ ενός Έλληνα γιατρού και ενός γιατρού στο εξωτερικό. Ο άρρωστος εμπιστεύεται συχνότερα το δεύτερο. Όταν η μία γνώμη συνιστά στον άρρωστο να υποβληθεί σε επώδυνη θεραπεία και μια άλλη να μην κάνει τίποτε, ακολουθεί τη δεύτερη.

Πότε είναι ωφέλιμη

Οι άρρωστοι που έχουν τη συνήθεια να επισκέπτονται πολλούς γιατρούς για να ‘διασταυρώσουν’ γνώμες μπορεί να βάλουν τον εαυτό τους σε περιπέτειες. Γιατί μπορεί η σωστή διάγνωση να έχει τεθεί μόνο από ένα γιατρό και οι πολλοί να έχουν κάνει λάθος. Η πλειοψηφία δεν κερδίζει πάντα στην ιατρική. Η γνώμη ενός ειδικού έχει μεγαλύτερη αξία από τη γνώμη πολλών μη ειδικών.

Είναι, όμως, η δεύτερη γνώμη πάντα καλύτερη από την πρώτη; Ναι, συνήθως είναι, όχι όμως πάντα. Ο τελευταίος γιατρός που θα εξετάσει τον άρρωστο είναι σε πλεονεκτικότερη θέση από τους προηγούμενους, γιατί η αρρώστια στην εξέλιξή της έχει εκδηλωθεί περισσότερο, αλλά και γιατί ο άρρωστος έχει ήδη υποβληθεί σε περισσότερες εξετάσεις που διευκολύνουν τη διάγνωση.

Τελειώνοντας, θα λέγαμε ότι η αναζήτηση δεύτερης γνώμης είναι ωφέλιμη για τον άρρωστο όταν γίνεται με περίσκεψη και όχι ως έτυχε. Πρέπει ο άρρωστος να απευθυνθεί στον καλύτερο ειδικό και να ακολουθήσει με εμπιστοσύνη τη συμβουλή του. Η περιπλάνησή του σε πολλά ιατρεία δεν ωφελεί σε τίποτα και μπορεί να κάνει κακό, όχι μόνο στην τσέπη του.

Πηγές:
Βασίλης Τσακρακλίδης, Παθολογοανατόμος

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Αλλαγές στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας
ΕΝΙΘ: Τεράστιες ελλείψεις στον αξονικό του "Ιπποκράτειου" Θεσσαλονίκης
"Γ. Γεννηματάς": Διασωληνώθηκε ο Δημήτρης Κόκοτας - Το ιατρικό ανακοινωθέν