Ογκούρ Σαχίν (BioNTech): Τα 4 μαθήματα της πανδημίας

"Στη Γερμανία σήμερα, είναι περισσότεροι αυτοί που κατανοούν την τεχνολογία mRNA από αυτούς που αναγνωρίζουν πότε κάποιος παίκτης είναι…οφσάιντ στο ποδόσφαιρο".

Με αυτή τη χαρακτηριστική φράση, ο δρ Ουγκούρ Σαχίν, ιδρυτής της BioNTech και δημιουργός του πρώτου εμβολίου κατά της COVID-19, θέλησε να τονίσει την σπουδαιότητα της διάχυσης της επιστημονικής γνώσης, ως όπλου κατά του εμβολιαστικού σκεπτικισμού.

Στη διάρκεια συζήτησης στρογγυλής τράπεζας, με θέμα "Εξασφαλίζοντας την ευημερία του αύριο μέσω της Επιστήμης", που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το Ίδρυμα "Θεοφανώ", μια μέρα μετά την απονομή του ομώνυμου βραβείου στον ίδιο και στην σύζυγό του, δρ Εζλέμ Τουρετσί, ο δρ Σαχίν παρέθεσε τα τέσσερα μαθήματα που κατά την άποψή του μας δίδαξε η πανδημία:

• Η σημασία της επιστήμης η εκπαίδευση του κοινού στην κατανόησή της. "Τον Αύγουστο του 2020, όταν ξεκινήσαμε τις κλινικές μας δοκιμές, οι περισσότεροι έλεγαν δεν θα κάνω εμβόλιο mRNA, είναι μια καινούργια τεχνολογία, θα προτιμήσω τα παραδοσιακά εμβόλια. Και τον Μάρτιο του 2021, όλοι ήθελαν να κάνουν εμβόλιο mRNA και δεν ήθελαν να κάνουν τα παραδοσιακά", τόνισε και πρόσθεσε: "αυτό σημαίνει ότι η εκπαίδευση του κοινού μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα, αν υποστηρίζεται από τις σωστές πληροφορίες, από τη διάχυση των δεδομένων. Όταν μιλάμε, για παράδειγμα, για τον εμβολιαστικό σκεπτικισμό, πρέπει να είμαστε σίγουροι και να κατανοούμε πώς λειτουργεί το σύστημα. Πρέπει λοιπόν να παρέχουμε στους ανθρώπους πληροφορίες και δεδομένα, τα οποία έχουμε ελέγξει με κλινικές μελέτες και έχουν επιβεβαιωθεί. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να αναπαράγουμε τη γνώση".
• Η συνεργασία των ανθρώπων για έναν κοινό σκοπό. "Η συνεργασία μας με τη Pfizer ξεκίνησε λίγες εβδομάδες μετά από ένα τηλεφώνημα. Συνήθως χρειάζεσαι σύμβαση για να ξεκινήσεις μια συνεργασία, καμιά φορά παίρνει 9 με 12 μήνες για να ξεκινήσει. Μετά από μόλις 3 εβδομάδες καταλήξαμε στη συμφωνία και ξεκινήσαμε. Δεν υπήρξε κανένα παιχνίδι εξουσίας, κανένας εγωισμός, στηριχθήκαμε στην εμπιστοσύνη, στηριχθήκαμε στην ηγεσία και η ηγεσία ανέδειξε την ομάδα. Η ομάδα δούλεψε μαζί και δεν μας ένοιαζε αν κάποιος ανήκει στην BioNTech ή στην Pfizer. Το μόνο που μας ένοιαζε είναι να ακολουθήσουμε τους κανόνες της επιστήμης", είπε.
• Οι άνθρωποι και οι οργανισμοί μπορούν να κάνουν τη διαφορά σε παγκόσμια κλίμακα. "Μια από τις προκλήσεις που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν να κινητοποιήσουμε τους πάντες σε μια κατάσταση όπου κανείς δεν μπορούσε να κατανοήσει στην αρχή ότι θα καταλήξει σε πανδημία", εξήγησε ο κ. Σαχίν και πρόσθεσε: "καταφέραμε να κινητοποιήσουμε πολύ γρήγορα την ομάδα μας και τα άτομα που την απάρτιζαν έκαναν τη διαφορά. Φυσικά, πιεστήκαμε πάρα πολύ και τους πιέσαμε πάρα πολύ. Και ένιωθα τύψεις. Αφού καταφέραμε να επιτύχουμε την ανάπτυξη του εμβολίου πήγα στην ομάδα μου και τους ρώτησα πώς νιώθουν, γιατί δούλευαν 24 ώρες το 24ωρο. Αυτό που μου προκάλεσε έκπληξη ήταν πως όλοι ήταν χαρούμενοι. Όλοι πίστευαν ότι ήταν η καλύτερη στιγμή στη ζωή τους να δουλέψουν και να συμβάλλουν σε αυτό το σκοπό".
• Η σημασία της υγείας. "Φυσικά όλοι θέλουμε να είμαστε αποδοτικοί στην οικονομία μας, θέλουμε να είμαστε επιτυχημένοι στη δουλειά μας, αλλά όταν το ζήτημα έρχεται στην υγεία, τότε σταματούν όλα. Το καίριο ερώτημα είναι φτάνουν αυτά που κάνουμε για την υγεία; Η συνεργασία μας με τις Αρχές και άλλους οργανισμούς μας έδειξε ότι πόσο γρήγορα μπορούν να κινηθούν τα πράγματα αν όλοι συνεργαστούν μαζί και αν ξεχαστούν τα παιχνίδια εξουσίας και αρμοδιότητας".

Μαργαρίτης Σχοινάς: Η νέα αρχιτεκτονική για μια Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας

Η επιστήμη είναι η κορωνίδα της πολιτικής σε περιόδους κρίσης, επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, σημειώνοντας πως ποτέ άλλοτε δεν αναζητούσαμε την επιστημονική γνώση περισσότερο από όσο σήμερα.

"Ακριβώς όπως οι επιστήμονες στηρίζουν τους πολιτικούς, έτσι πρέπει και οι πολιτικοί ανυπόκριτα να στηρίξουν τους επιστήμονες. Αυτό ακριβώς κάναμε στην Ε.Ε.", τόνισε και περιέγραψε τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη στήριξε την ανάπτυξη των εμβολίων.

"Πέρσι το καλοκαίρι, πιστέψαμε στην επιστήμη, σε μια εποχή που δεν ξέραμε ακόμα τι μπορεί να μας δώσει η επιστήμη. Δεχτήκαμε δεκάδες προτάσεις από εταιρίες που μας έλεγαν ότι αναπτύσσουν εμβόλια, σε μια εποχή όπου τα ερωτηματικά ήταν περισσότερα από τις απαντήσεις για την ανάπτυξη των εμβολίων. Πήραμε την ευθύνη να επιλέξουμε 7 εταιρίες και να προαγοράσουμε εμβόλια για όλους τους Ευρωπαίους από αυτές. Γιατί ακριβώς πιστέψαμε στην επιστήμη. Και  6 από τις 7 εταιρίες δεν μας απογοήτευσαν. Τα κατάφεραν. Ήταν ένα ευρωπαϊκό άλμα πίστης που πέτυχε. Η Ευρώπη πίστεψε και πέτυχε", είπε.

Ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε στη νέα αρχιτεκτονική που προωθείται για μια Ευρωπαϊκή Ενωση Υγείας, η οποία στο μέλλον θα μας προστατεύει από παρόμοιες απειλές υγείας πολύ πριν εμφανιστούν. "Προτείναμε πριν από λίγες μέρες μια νέα ευρωπαϊκή αρχή για την ετοιμότητα και την αντίδραση στην κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στον τομέα υγείας, γνωστή με το όνομα HERA. Προτείναμε επίσης την ενίσχυση των εξουσιών για το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, το ECDC, και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Αυτή η νέα αρχιτεκτονική, η Ένωση Υγείας, θα είναι η καλύτερη ευρωπαϊκή ασπίδα για το μέλλον μας".

Αναφερόμενος σε λαϊκίστικες και αντιεπιστημονικές προκλήσεις εκστρατείας παραπληροφόρησης και διάδοσης ψευδών ειδήσεων, που επιμένουν, όπως είπε, παρά την πολλαπλή στήριξη των ειδικών, ανέφερε πως "ο αγώνας μας απέναντι σε αυτό το μέτωπο του παραλόγου συνεχίζεται και θα συνεχιστεί. Κι αν υπάρχει ένα δίδαγμα που πρέπει να κρατήσουμε ως παρακαταθήκη είναι ότι αν σήμερα σιγά σιγά επιστρέφουμε σε μια κανονική ζωή, αυτό οφείλεται στην ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων και στην αφοσίωση και στον αγώνα επιστημόνων όπως οι δόκτορες Σαχίν και Τουρετσί".