Ξανθός: Επείγουσα ανάγκη για διαφορετική υγειονομική στρατηγική στην πανδημία

Στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων μίλησε σήμερα ο Τομεάρχης Υγείας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κ. Ανδρέας Ξανθός στο πλαίσιο της συζήτησης επί του σχεδίου νόμου με θέμα "Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την προστασία της δημόσιας υγείας".

Συνοψίζονται τα κύρια σημεία της ομιλίας του πρώην υπουργού Υγείας:

Διανύουμε μια περίοδο ανησυχητικής αύξησης κρουσμάτων covid-19 στη χώρα, με υψηλή θετικότητα των τεστ στις τουριστικές περιοχές και σταδιακή άνοδο  των νοσηλειών. Αυτό είναι το τίμημα της πρόωρης «λήξης» της πανδημίας από τη κυβέρνηση και της υγειονομικά επισφαλούς άρσης όλων των προληπτικών-περιοριστικών μέτρων, παρότι ο ΠΟΥ είχε προειδοποιήσει ότι είναι «ασυγχώρητη επιπολαιότητα» να μιλάμε για το «τέλος της πανδημίας».  Αυτή η εικόνα ενός πρώιμου επιδημικού κύματος μέσα στο καλοκαίρι επιβάλλει την επαναφορά μέτρων προστασίας της Δημόσιας Υγείας που με πολιτικά όχι  επιδημιολογικά  κριτήρια καταργήθηκαν. Γιατί μετά από 2.5 χρόνια πανδημίας το δίδαγμα είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει τουρισμός,  βιώσιμη οικονομία, ανάπτυξη  και κοινωνική ευημερία χωρίς να είναι επαρκώς προστατευμένη η Δημόσια Υγεία.

Το νομοσχέδιο παρατείνει προϋπάρχουσες ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, οι οποίες όμως συνιστούν στο σύνολό τους μια αποτυχημένη «συνταγή» και ένα αναποτελεσματικό μίγμα πολιτικής που οδήγησε σε: 1. αρνητικές πρωτιές της χώρας σε επίπεδο Ευρώπης στους σκληρούς δείκτες της πανδημίας 2. πλήρη αποδιοργάνωση  το ΕΣΥ 3. ραγδαία αύξηση των ανισοτήτων στην υγεία (τριπλασιασμός ακάλυπτων υγειονομικών αναγκών). Χρειάζεται σοβαρή και επιστημονικά έγκυρη αποτίμηση και αξιολόγηση της διαχείρισης που έγινε ώστε να εντοπιστούν προβλήματα, ανεπάρκειες και λάθη και να γίνουν διορθωτικές κινήσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με τη «Μαύρη Βίβλο» έχει καταθέσει δημόσια τη δική του κριτική. Η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση και να αναστοχαστεί  πάνω στη στρατηγική που εφαρμόστηκε, γιατί δεν θέλει να αναλάβει την πολιτική ευθύνη της υγειονομικής τραγωδίας που έζησε η χώρα. 

Είμαστε σε μια εντελώς νέα φάση της πανδημίας . Η θεωρία της «προσωρινότητας» της covid-19 κατέρρευσε, ο SARS-CoV-2 ήρθε για να μείνει μεταλλασσόμενος συνεχώς, γιατί η ανθρωπότητα δεν αντιμετώπισε με ριζικό τρόπο (άρση πατέντας) τις ανισότητες στην πρόσβαση στα εμβόλια και στα φάρμακα κατά του ιού. Επικρατούν πλέον τα νέα υπερμεταδοτικά στελέχη με ικανότητα ανοσοδιαφυγής, υπάρχει υποκαταγραφή κρουσμάτων, το σύνδρομο long covid αφορά αρκετούς ασθενείς και η αντίληψη ότι "δεν πιέζεται το ΕΣΥ άρα δεν  χρειάζονται μέτρα", απενοχοποιώντας έτσι τη μόλυνση από το ιό , είναι τραγικά επικίνδυνη. 

Η νέα αυτή φάση απαιτεί μια νέα υγειονομική στρατηγική και ένα  επικαιροποιημένο σχέδιο  για τη διαχείριση των επόμενων κυμάτων της πανδημίας με βασικές προτεραιότητες: 

• Πρόβλεψη και προετοιμασία. Τέλος στη λογική "βλέποντας και κάνοντας". Όχι "να μάθουμε να ζούμε με τον ιό", αλλά να "μάθουμε να μην τον αγνοούμε" και να αναβαθμίζουμε συνεχώς τα "εργαλεία" για τον περιορισμό και την αδρανοποίησή του. 
• Πρόληψη της διασποράς στην κοινότητα. Με χρήση της μάσκας σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς και στους κλειστούς  χώρους, φίλτρα καθαρισμού του αέρα στους μεγάλους εργασιακούς χώρους και στα σχολεία-πανεπιστήμια, συνεχή επιδημιολογική επιτήρηση, συχνά τεστ σε δομές ειδικής ευαλωτότητας (υπηρεσίες υγείας, γηροκομεία, καταυλισμοί). 
• Αναθέρμανση του εμβολιασμού με αναμνηστικές δόσεις σε άτομα  αυξημένου  κινδύνου και νέα επικαιροποιημένα εμβόλια για όλο τον πληθυσμό. Χωρίς λογική πανάκειας αλλά συνδυαστικής αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων προληπτικών και θεραπευτικών επιλογών. 
• Επένδυση στο ΕΣΥ και στις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της χώρας .  Με έμφαση στην ΠΦΥ και στην προνοσοκομειακή-κατ' οίκον  φροντίδα και στη συνέργεια των δομών του ΕΣΥ με τις κοινωνικές δομές των Δήμων και με τις υπηρεσίες  Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών. 
• Δραστική αντιμετώπιση των τραγικών  ελλείψεων προσωπικού στις δομές του δημόσιου συστήματος υγείας. Με άμεση επιστροφή των εργαζομένων που είναι σε αναστολή, μόνιμη παραμονή στο ΕΣΥ όλων των συμβασιούχων, ένταξη στα ΒΑΕ, αναβάθμιση  εργασιακών και μισθολογικών συνθηκών και γενναία κίνητρα στελέχωσης των δομών στα  νησιά και στην περιφέρεια, καθώς  και στις "άγονες" ιατρικές θέσεις και ειδικότητες.