Ο παιδίατρος, πατέρας 14 παιδιών, που σώζει προσφυγόπουλα στο Αιγαίο

Το πρωί της Κυριακής, 5 Φεβρουαρίου 2023, κοντά στις νοτιοανατολικές ακτές της Λέρου, ναυάγησε μέσω θαλασσοταραχής μια φουσκωτή βάρκα με 42 μετανάστες από την Αφρική, τους οποίους είχαν προωθήσει διακινητές από τα απέναντι τουρκικά παράλια. Στο νησί σήμανε συναγερμός και στήθηκε μεγάλη επιχείρηση για τον εντοπισμό και τη διάσωση των ναυαγών, μεταξύ των οποίων ήταν και 10 ανήλικοι.

Επτά μικρά παιδιά 2 ως 5 ετών και μια νεαρή γυναίκα περίπου 20 ετών μεταφέρθηκαν χωρίς τις αισθήσεις τους στο νοσοκομείο, όπου οι γιατροί έκαναν υπεράνθρωπες πολύωρες προσπάθειες για να τους επαναφέρουν στη ζωή. Για τέσσερα παιδιά και την 20χρονη δυστυχώς ήταν αργά. Τρία παιδιά όμως διασώθηκαν.

Ήταν το πιο δραματικό από μια σειρά γεγονότων που έχουν χαραχθεί στη μνήμη του παιδίατρου Νικήτα Ταχλιαμπούρη (φωτογραφία), ο οποίος επί 30 και πλέον έτη παρέχει με αυταπάρνηση τις υπηρεσίες του στα 1.500 παιδιά του νησιού και σε εκατοντάδες παιδιά προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν από τα απέναντι παράλια.

Ο κ. Ταχλιαμπούρης επέστρεψε μετά από δεκαετίες στο ΑΠΘ, από όπου αποφοίτησε, προκειμένου να παραλάβει το βραβείο Αριστείας που του απένειμε η Κοσμητεία της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ για την πολυετή ιατροκοινωνική προσφορά του.

Ο γιατρός μιλά στο iatronet.gr για την τιμή στο πρόσωπό του, περιγράφει δραματικές ιστορίες διάσωσης που έχει βιώσει, ενώ δεν κρύβει το συναισθηματικό δέσιμο που διατηρεί με κάθε ένα από τα παιδιά που έχουν κρατηθεί στη ζωή χάρη στη δική του συμβολή.

Φύλακας άγγελος των παιδιών

Ο Νικήτας Ταχλιαμπούρης μεγάλωσε στη Λέρο και σπούδασε στο Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ τη δεκαετία του 1980. Μετά την αποφοίτησή του υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία στο νησί του, έκανε εκεί και το αγροτικό του και επέστρεψε το 1998 ως μόνιμος παιδίατρος μετά την ειδικότητα στην Αθήνα. Το μεγαλύτερο διάστημα της σταδιοδρομίας του ήταν ο μοναδικός παιδίατρος της Λέρου και από το 2018 έχει τη στήριξη μιας ακόμη συναδέλφου του.

Ο ίδιος έχει 14 παιδιά, ηλικίας από 11 ως 36 ετών σήμερα, και έχει ακούσει πολλές φορές συντοπίτες του να τον πειράζουν, λέγοντας "δεν θα προλαβαίνεις να βλέπεις άλλα παιδιά, θα έχεις τα δικά σου". Στην πραγματικότητα, παρέχει τις υπηρεσίες του στα 1.500 παιδιά της Λέρου και σε πολλά ακόμη από τα γύρω νησιά - Πάτμο, Λειψούς, Αρκιούς, Αγαθονήσι - αλλά και σε πολύ μεγάλο αριθμό παιδιών προσφύγων και μεταναστών, ιδιαίτερα μετά την έκρηξη του προσφυγικού από το 2015 και μετά. Ως ο μοναδικός παιδίατρος επί πολλά χρόνια, χρειάστηκε να είναι πάντα διαθέσιμος, να πραγματοποιεί 24ωρες εφημερίες, να διασώζει ναυαγούς, να συνοδεύσει διακομιδές σοβαρών περιστατικών με ελικόπτερο. "Κρυφός ήρωας πίσω από όλο αυτό είναι η σύζυγος, που κατάφερε να κρατήσει τη μεγάλη μας οικογένεια μέσα από πολύ μεγάλες δυσκολίες", λέει.

Τα τρία ναυάγια που τον σημάδεψαν

Σημειώνει πως η κοινωνία της Λέρου αγκάλιασε με αγάπη και αλληλεγγύη τα θύματα πολέμου από τη Συρία και άλλες χώρες, λόγω των βιωμάτων που είχε το νησί από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ απαριθμεί τρία δραματικά περιστατικά ναυαγίων που έχουν χαραχθεί στη μνήμη του, με τελευταίο αυτό του περασμένου Φεβρουαρίου:

• Στο πρώτο ναυάγιο, ολόκληρο το νησί αγκάλιασε μια οικογένεια Χριστιανών Σύρων προσφύγων. Το ζευγάρι έσωσε το ένα παιδί, αλλά έχασε το δεύτερο, το οποίο βρέθηκε πνιγμένο. "Μέσα από τα πολλά ρούχα που φορούσε βρέθηκε μια χριστιανική εικόνα. Του κάναμε κηδεία, με πολύ κόσμο και πολλή συγκίνηση", θυμάται.
• Στο δεύτερο ναυάγιο έδωσε μάχη για να κρατήσει στη ζωή ένα παιδί 8 ετών που ήταν σε πολύ βαριά κατάσταση. "Το σταθεροποιήσαμε, το κρατήσαμε με αναπνευστήρα, μαζί με τον αναισθησιολόγο, από το απόγευμα μέχρι το επόμενο πρωί που κατάφερε να έρθει το ελικόπτερο για διακομιδή λόγω κακών καιρικών συνθηκών".
• Στο ναυάγιο της 5^ης Φεβρουαρίου δεν θα ξεχάσει τις πολύωρες αγωνιώδεις προσπάθειες όλου του προσωπικού. "Κάναμε μικρές ομάδες και πέσαμε πάνω από τα παιδιά. Τα τρία δεν είχαν σφίξεις και αντιμετώπιζαν μεγάλη δυσκολία, αλλά καταφέραμε να τα επαναφέρουμε. Σε αυτά που δυστυχώς δεν επέζησαν έγιναν προσπάθειες τεσσάρων ωρών, γιατί στην υποθερμία μπορείς να έχεις αποτέλεσμα ακόμα και σε 4 ώρες. Δυστυχώς αυτά δεν επανήλθαν", περιγράφει.

Μιλά για το προσωπικό συναισθηματικό δέσιμο που έχει με τα παιδιά που διασώζει. "Η συγκίνηση είναι μεγάλη, έρχονται και μας αγκαλιάζουν. Μετά φεύγουν στο εξωτερικό και χάνονται, αλλά αφήνουν πίσω ζωγραφιές, μηνύματα και αναμνήσεις Ούτε αυτά ξεχνούν το πέρασμά τους από το νησί, ούτε εμείς", αναφέρει και συμπληρώνει: "Ως παιδί και αργότερα νέος γιατρός είχα βλέψεις να πάω στην Αφρική για να βοηθάω παιδιά. Τώρα έρχονται αυτά στον τόπο μας από την Αφρική".

Πήρα μεγάλη δύναμη από τη βράβευση

"Υπάρχουν άνθρωποι που αντιστέκονται στη μετάλλαξη της κοινωνίας", επεσήμανε στην προσφώνησή του κατά την τελετή βράβευσης ο καθηγητής Παιδιατρικής στο ΑΠΘ, Ιωάννης Τσανάκας, ενώ εξήρε την τριαντακονταετή προσφορά του βραβευθέντα στο νησί, χωρίς διάκριση, ανάμεσα σε ελληνόπουλα και προσφυγόπουλα.

Ο Νικήτας Ταχλιαμπούρης περιγράφει στο iatronet.gr τα συναισθήματα και την αξία της συγκεκριμένης αναγνώρισης. "Είναι πολύ μεγάλη η ηθική ικανοποίηση. Πραγματικά ένιωσα πως τα βήματά μας παρακολουθούνται τελικά. Ότι δεν είμαστε αποκομμένοι, αλλά η Ελλάδα είναι ένα σώμα, και εμείς οι ακρίτες είμαστε δεμένοι με αυτό", τονίζει για να συμπληρώσει: "Συχνά, νιώθουμε ένα παράπονο ότι κάνουμε πολλά, με πολλές δυσκολίες, αλλά δεν στηριζόμαστε αρκετά. Παρόλο που δεν έχουμε ανάγκη τα χειροκροτήματα, νιώθει κανείς ότι έρχεται ο χρόνος της αναγνώρισης και παίρνει δύναμη να συνεχίσει ακόμα καλύτερα".

Περιγράφοντας την σημερινή κατάσταση στο νοσοκομείο Λέρου, ο παιδίατρος επισημαίνει πως διανύει μια πολύ καλή περίοδο, η οποία ελπίζει να συνεχιστεί. "Έχουμε περίπου 40 γιατρούς, είμαστε οργανωμένοι με νοσηλευτικό προσωπικό και κοινωνικές υπηρεσίες. Θέλω να παραμείνουμε σταθεροί εκεί που είμαστε, ειδικά σε κρίσιμες ειδικότητες. Για παράδειγμα, σε πρόσφατη απουσία ενός αναισθησιολόγου με μετάθεση είχαμε πολύ μεγάλο πρόβλημα", καταλήγει.