Πυογόνος στρεπτόκοκκος: Πώς άλλαξε πρόσωπο μετά την πανδημία

Από το φθινόπωρο του 2022, όταν άρχισε να καταγράφεται έξαρση περιστατικών βαρέων λοιμώξεων και αύξηση θανάτων παιδιών - αρχικά στη Βρετανία κι έπειτα σε άλλες χώρες - από διεισδυτική λοίμωξη με στρεπτόκοκκο Ομάδας Α (πυογόνος στρεπτόκοκκος), η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού, με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης ύποπτων περιστατικών. "Όταν βλέπουμε μια φαρυγγίτιδα με υποψία στρεπτόκοκκου μπαίνουμε κατευθείαν σε εγρήγορση, ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα διερεύνησης και αντιμετώπισης", λέει στο iatronet.gr κλινικός γιατρός δημόσιου νοσοκομείου της Βόρειας Ελλάδας που έχει χειριστεί ανάλογα περιστατικά. Οι κινήσεις που ακολουθούνται επί συγκεκριμένων συμπτωμάτων, συμπυκνώνονται στο τρίπτυχο: έγκαιρη διάγνωση, χορήγηση αντιβίωσης και παρακολούθηση.

Στην περίπτωση του θανάτου του 7χρονου αγοριού από την Στενήμαχο Νάουσας, η δικαστική και υπηρεσιακή διερεύνηση που έχει αρχίσει θα εξετάσει μεταξύ άλλων κατά πόσο ακολουθήθηκαν αυτά τα βήματα, κυρίως στις πρώτες επισκέψεις του μικρού ασθενή στο νοσοκομείο Νάουσας, και πριν την κεραυνοβόλο εξέλιξη που το οδήγησε σε κωματώδη κατάσταση στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τους γιατρούς, δεν μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα στην παρούσα φάση αν μια έγκαιρη διάγνωση και χορήγηση αντιβίωσης θα απέτρεπε την τραγική εξέλιξη. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη μιας λοίμωξης από πυογόνο στρεπτόκοκκο σχετίζονται με το αμυντικό σύστημα του οργανισμού του, ενώ θα μπορούσαν να διερευνηθούν και γενετικοί παράγοντες.

Όπως έγινε γνωστό, το παιδί έφτασε στη Θεσσαλονίκη σε βαρύτατη κατάσταση, νωρίς το απόγευμα της Κυριακής, με πολυοργανική ανεπάρκεια και σηψαιμία. Οι παιδίατροι και οι αναισθησιολόγοι έδωσαν πολύωρη μάχη με ΚΑΡΠΑ και άλλες ενέργειες στο νοσοκομείο "Γ. Γεννηματάς" για να το κρατήσουν στη ζωή. Οι προσπάθειες συνεχίστηκαν και στο Ιπποκράτειο, όπου διακομίστηκε στη συνέχεια διασωληνωμένο, αλλά ήταν αργά. Πηγές προερχόμενες από την οικογένεια του παιδιού αναφέρουν πως σύμφωνα με τους γιατρούς η κλινική του εικόνα αρχικά παρέπεμπε σε πιθανή μινιγγιτιδοκική σηψαιμία, αλλά στη συνέχεια η αιμοκαλλιέργεια έδειξε πυογόνο στρεπτόκοκκο, παράλληλα στα δύο νοσοκομεία.

Η νεκροψία - νεκροτομή, που έγινε την Τρίτη από τον αναπληρωτή καθηγητή Ιατροδικαστικής στο ΑΠΘ, Φώτη Χατζηνικολάου, επιβεβαίωσε την αιτία θανάτου, αποδίδοντάς την σε λοίμωξη του αναπνευστικού που συνάδει με τα κλινικά ευρήματα, ενώ αναμένονται και περαιτέρω εξετάσεις.

Άλλαξε μετά την COVID

Η περίοδος της πανδημίας άλλαξε "πρόσωπο" στον πυογόνο στρεπτόκοκκο, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την συχνότητα των περιστατικών, αλλά και την συμπεριφορά του μικροβίου, καθιστώντας το πιο επικίνδυνο.

"Προ COVID, βλέπαμε μια αμυγδαλίτιδα ή μια φαρυγγίτιδα από πυογόνο στρεπτόκοκκο. Το παιδί έπαιρνε την αντιβίωση και γινόταν καλά. Τώρα βλέπουμε ότι συχνά επηρεάζει και άλλα συστήματα", λέει στο iatronet.gr γιατρός που αντιμετωπίζει εργαστηριακά και ασχολείται ερευνητικά με το συγκεκριμένο παθογόνο, για να προσθέσει: "μεταξύ άλλων, προκαλεί πνευμονία, που δεν τη βλέπαμε παλιότερα, και επίσης σηψαιμία, απονευρωτική μυοσίτιδα, κυτταρίτιδα, αρθρίτιδα". Οι λόγοι μένει να διερευνηθούν, αλλά εκτιμάται πως σχετίζονται με τη μειωμένη άμυνα του οργανισμού, τον εγκλεισμό στις περιόδους των περιορισμών και το λεγόμενο "ανοσολογικό χρέος".

Το ξαδελφάκι και άλλα 7 θετικά

Σε καλή κατάσταση και έχοντας διαφύγει τον κίνδυνο, νοσηλεύεται σε απλό θάλαμο της Παιδιατρικής Κλινικής του "Γ. Γεννηματάς" της Θεσσαλονίκης ο 9χρονος ξάδελφος του άτυχου 7χρονου από τη Νάουσα, ο οποίος παρουσίασε παρόμοια συμπτώματα (πυρετό και χωλότητα) και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο το πρωί της Δευτέρας, λίγο πριν τη λήξη της εφημερίας. Του χορηγήθηκε αντιβίωση και η κατάσταση της υγείας του βελτιώθηκε πολύ σημαντικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο παιδιά βρίσκονταν σε στενή επαφή τις προηγούμενες μέρες.

Την ίδια ώρα, στη Νάουσα, τα 29 παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου της Στενήμαχου, καθώς και άτομα του στενού κύκλου του άτυχου 7χρονου υποβάλλονταν σε προληπτικές εξετάσεις (strep test) στο νοσοκομείο της πόλης και σε ιδιωτικά μικροβιολογικά εργαστήρια. Τα 21 από τα παιδιά έκαναν το τεστ στο νοσοκομείο, τα 7 από αυτά βρέθηκαν θετικά στον στρεπτόκοκκο και παρακολουθούνται, χωρίς η κατάσταση κάποιου από αυτά να εμπνέει ανησυχία.

Όπως ανέφερε στο iatronet.gr ο δήμαρχος Νάουσας, Νικόλας Καρανικόλας, το σχολείο παρέμεινε κλειστό και την Τρίτη, ημέρα της κηδείας του παιδιού, όπως και τη Δευτέρα, ενώ ζητήθηκαν οδηγίες από τις αρμόδιες υγειονομικές Αρχές για πιθανές άλλες ενέργειες.

"Μίλησα με τον τοπικό ΕΟΔΥ και κεντρικά στην Αθήνα, με τις υγειονομικές υπηρεσίες της Περιφέρειας, καθώς και με το νοσοκομείο. Μου είπαν ότι δεν χρειάζεται να κάνουμε ψεκασμό στο σχολείο", είπε και πρόσθεσε: "Όλα τα παιδιά έκαναν προληπτικό έλεγχο. Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ μου είπε σε περίπτωση συμπτώματος να ενημερωθεί άμεσα ο παιδίατρος, ώστε να δώσει τις κατάλληλες οδηγίες".

Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, το νοσοκομείο Νάουσας παραμένει σε αυξημένη ετοιμότητα, με διπλές βάρδιες και ανοιχτό μικροβιολογικό για την κάλυψη τυχόν επιπλέον αναγκών. "Υπάρχει μια εύλογη ανησυχία στην τοπική κοινωνία, που είναι συγκλονισμένη με αυτό που συνέβη, είμαστε έτοιμοι αν χρειαστεί κάτι να παρέμβουμε", κατέληξε.