Μητρικός θηλασμός: Πώς οφελεί τη νευρολογική ανάπτυξη του παιδιού [ελληνική μελέτη]

Τα γενετικα "μυστικά", με τα οποία το μητρικό γάλα συμβάλλει στη νευρολογική ανάπτυξη του παιδιού, επισημαίνουν Έλληνες επιστήμονες σε πρόσφατη δημοσίευση.

Τη μελέτη - ανασκόπηση, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό "Nutrients", υπογράφουν οι παιδίατροι Γιαννούλα Γιαλελή, Ουρανία Παναγοπούλου, Γιώργος Λιόσης και η καθηγήτρια Παιδιατρικής και Νεογνολογίας Τάνια Σιαχανίδου. 

Όπως αναφέρουν, τα πλεονεκτήματα της σίτισης με μητρικό γάλα, ειδικά στα πρόωρα μωρά, είναι καλά αναγνωρισμένα. Η διατροφή των βρεφών με μητρικό γάλα μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης ποικίλων μη μεταδοτικών ασθενειών αργότερα στη ζωή και σχετίζεται επίσης με βελτιωμένα νευροαναπτυξιακά αποτελέσματα.

Αν και οι ακριβείς μηχανισμοί μέσω των οποίων η διατροφή του ανθρώπινου γάλακτος συνδέεται με τη νευροανάπτυξη των βρεφών είναι ακόμη άγνωστοι, οι πιθανές επιγενετικές επιδράσεις του μητρικού γάλακτος μέσω των βιοδραστικών συστατικών του, συμπεριλαμβανομένων των μη κωδικοποιητικών RNA, βλαστοκυττάρων και μικροβιώματος, θα μπορούσαν τουλάχιστον εν μέρει να εξηγήσουν αυτή τη συσχέτιση.

Τα μη κωδικοποιητικά RNA, που έχουν λειτουργικό ρόλο στο κύτταρο και περικλείονται σε εξωσώματα γάλακτος και τα βλαστοκύτταρα του μητρικού γάλακτος, επιβιώνουν από την πέψη, φτάνουν στην κυκλοφορία και μπορούν να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.

Ορισμένα μη κωδικοποιητικά RNA ρυθμίζουν δυνητικά τα γονίδια που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου, ενώ τα θετικά στη νεστίνη βλαστοκύτταρα μπορούν πιθανώς να διαφοροποιηθούν σε νευρικά κύτταρα ή/και να λειτουργήσουν ως επιγενετικοί ρυθμιστές στον εγκέφαλο.

Επιπλέον, η μικροχλωρίδα του μητρικού γάλακτος συμβάλλει στη δημιουργία του μικροβιώματος του εντέρου του βρέφους, το οποίο εμπλέκεται στην ανάπτυξη του εγκεφάλου μέσω επιγενετικών τροποποιήσεων και ρύθμισης βασικών μορίων.

Οι επιστήμονες τονίζουν πως τα βιοενεργά συστατικά του μητρικού γάλακτος θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στη νευροανάπτυξη τόσο των τελειόμηνων όσο και των πρόωρων μωρών.

Στη μελέτη αναλύεται η επίδραση βιοενεργών παραγόντων του μητρικού γάλακτος, όπως τα microRNA (miRNAs), τα μακρά μη κωδικοποιητικά RNA (lncRNAs), τα βλαστοκύτταρα και το μικροβίωμα, στη νευροανάπτυξη των πρόωρων παιδιών μέσω επιγενετικών μηχανισμών.

Έκφραση γονιδίων

Τα MiRNA, μικρά μόρια RNA που ρυθμίζουν την έκφραση γονιδίων, είναι άφθονα στο ανθρώπινο γάλα και μπορούν να μεταφερθούν στους περιφερειακούς ιστούς μέσω εξωσωμάτων, τα οποία είναι ανθεκτικά στην πέψη και ικανά να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.

Επιπλέον, το ανθρώπινο γάλα περιέχει lncRNAs, όπως το NORAD, τα οποία παρουσιάζουν προστατευτικές ιδιότητες έναντι της εγκεφαλικής βλάβης, του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής.

Τα βλαστοκύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των νευρικών βλαστοκυττάρων, έχουν επίσης εντοπιστεί στο μητρικό γάλα, συμβάλλοντας στις ευεργετικές επιδράσεις του στη νευροανάπτυξη.

Επιπλέον, το μικροβίωμα του μητρικού γάλακτος, που αποτελείται από βακτήρια που σπέρνουν και αποικίζουν το έντερο του βρέφους, πιθανότατα έχει παρόμοια αποτελέσματα με το μικροβίωμα του εντέρου στην επιγενετική και τη νευροανάπτυξή του.