Γρελίνη = όρεξη…και αυξημένο κοιλιακό λίπος;

Η γρελίνη αυξάνει την όρεξη και προωθεί τη συγκέντρωση ενδοκοιλιακού λίπους. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό International Journal of Obesity η ορμόνη γρελίνη όχι μόνο διεγείρει τον εγκέφαλο αυξάνοντας την όρεξη αλλά προωθεί τη συγκέντρωση λιπιδίων στο σπλαχνικό λιπώδη ιστό που βρίσκεται στην ενδοκοιλιακή περιοχή και που θεωρείται ο πιο επικίνδυνος.

Η γρελίνη είναι μία ορμόνη που παράγεται στο στομάχι και η λειτουργία της είναι να δίνει σήμα στον εγκέφαλο ότι το σώμα χρειάζεται τροφή. Επομένως, η έκκρισή της αυξάνεται πριν το φαγητό και μειώνεται μετά. Δεδομένου ότι διεγείροντας την όρεξη προωθείται και μία αύξηση του σωματικού βάρους, η γρελίνη είναι μάλλον σημαντική στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας.

Έτσι, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ναβάρα έχουν ανακαλύψει πως εκτός από το να διεγείρει τον υποθάλαμο για ενεργοποίηση της όρεξης, η γρελίνη δρα επίσης στον εξωτερικό φλοιό του πρόδρομου εγκεφάλου. Εκεί ενεργοποιεί τη συσσώρευση λιπιδίων στο σπλαχνικό (κοιλιά) λιπώδη ιστό και φαίνεται πως προκαλεί υπερέκφραση των γονιδίων του λίπους που παίρνουν μέρος στην συσσώρευση των λιπιδίων.

Αυτό το συσσωρευμένο λίπος στην περιοχή της κοιλιάς είναι αυτό που θεωρείται το πιο επιβλαβές, καθώς συνοδεύεται πολλές φορές από παθήσεις.

Το υψηλό σπλαχνικό λίπος να σχετίζεται με υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη τύπου 2. Επίσης, τοποθετημένο στην ενδοκοιλιακή ζώνη και σε άμεση επαφή με το συκώτι, αυτός ο τύπος λιπώδους ιστού ενισχύει το σχηματισμό λιπώδους ήπατος και αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ινσουλινοαντίστασης.

Επομένως, το ενδοκοιλιακό λίπος ευνοεί το μεταβολικό σύνδρομο αφού σχετίζεται με υπέρταση, υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, αντίσταση στην ινσουλίνη και υπερχοληστερολαιμία.

Μελλοντική ανάπτυξη φαρμάκων

Η ανακάλυψη της διπλής δράσης της γρελίνης στον οργανισμό ανοίγει την πόρτα στη μελλοντική θεραπεία της παχυσαρκίας, η οποία προς το παρόν περιορίζεται σε in vitro μελέτες σε κύτταρα και πειραματόζωα. Η ακριβής λειτουργία της ορμόνης είναι απαραίτητη για το σχεδιασμό αποτελεσματικών φαρμάκων.

Υπάρχουν πολλές ορμόνες που εμπλέκονται στον έλεγχο της όρεξης στον υποθάλαμο και την ίδια ώρα μπορούν να δρουν σε άλλα όργανα όπως το συκώτι, οι μύες ή το λίπος για παράδειγμα.

Επομένως, η θεραπεία που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να μπλοκάρει τη δράση της γρελίνης και στον υποθάλαμο και στη συσσώρευση του ενδοκοιλιακού λίπους. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η δράση της γρελίνης στο συκώτι όπου ευνοεί τον εγκλωβισμό της γλυκόζης στους μύες.

Έχει παρατηρηθεί πως η συγκέντρωση της γρελίνης στο αίμα αυξάνεται στα παχύσαρκα άτομα και ιδιαίτερα εάν αυτά πάσχουν από διαβήτη. Επομένως τα παχύσαρκα άτομα με διαβήτη έχουν μεγαλύτερη τάση να συσσωρεύουν ενδοκοιλιακό λίπος από τα παχύσαρκα άτομα χωρίς διαβήτη.

Αυτό το πεδίο χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση ώστε να αναπτυχθούν τα κατάλληλα φάρμακα.

Πηγές:
Προσαρμογή: Επιστημονική Ομάδα δια…της Τροφής
International Journal of Obesity (2009) 33, 541–552 Acylated and desacyl ghrelin stimulate lipid accumulation in human visceral adipocytes
A Rodríguez1,5, J Gómez-Ambrosi1,5, V Catalán1,5, M J Gil2,5, S Becerril1,5, N Sáinz1,5, C Silva3,5, J Salvador3,5, I Colina4 and G Frühbeck1,3,5