Υδατάνθρακες: Το καύσιμο στη διατροφή μας

Πριν αρχίσεις να καταβροχθίζεις κοτόπουλα και διαγράψεις τους υδατάνθρακες, ρίξε μια ματιά στη διατροφική πυραμίδα.

Οι υδατάνθρακες επισημαίνονται ως απαραίτητο κομμάτι μιας υγιεινής διατροφής και δεν αποκλείονται για κανέναν λόγο. Το σώμα σου χρειάζεται ευρεία γκάμα τροφών για να λειτουργήσει και να παραμείνει υγιές.

Ο υδατάνθρακας είναι ένα από τα μακροθρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε, κυρίως για ενέργεια, σύμφωνα με τη διατροφολογία. Ενώ τα λίπη και η πρωτεΐνη είναι εξίσου σημαντικά για να έχουμε ενέργεια, είναι περισσότερο μακροπρόθεσμη πηγή καυσίμων σε αντίθεση με τους υδατάνθρακες που εφοδιάζουν το σώμα με τις άμεσες ανάγκες για ενέργεια. Με απλά λόγια, είναι η πρώτη πηγή ενέργειας του σώματος.

Γιατί το σώμα προτιμά τους υδατάνθρακες; Συγκεκριμένα, επειδή είναι ευκολότερο και γρηγορότερο να τους διασπάσει  και να τους χρησιμοποιήσει αντί για τα λίπη και την πρωτεΐνη. Επομένως, μην αρνείσαι στο σώμα σου ό,τι χρειάζεται για να αποδώσει στην δραστήρια ζωή σου.

Ποιοι είναι οι τύποι υδατανθράκων;
 

Υπάρχουν δύο τύποι υδατανθράκων: Οι απλοί και οι σύνθετοι. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες, οι οποίοι θα πρέπει να αποτελούν την μεγαλύτερη ποσότητα καθημερινής πρόσληψης σε σχέση με τους απλούς, χρειάζονται περισσότερη δουλειά και περισσότερο χρόνο από το σώμα για να τις διασπάσει.

Είναι πιο αργή διαδικασία, αλλά σε αντίθεση με τους απλούς υδατάνθρακες είναι πιο θρεπτικοί για τον οργανισμό. Λόγω της αργής διάσπασης των σύνθετων υδατανθράκων το κυκλοφορικό σύστημα δέχεται σταθερές ποσότητες ενέργειας κι έτσι αποφεύγονται οι διακυμάνσεις που προκαλούν οι απλοί υδατάνθρακες.

Ποια είναι η καλύτερη πηγή υδατανθράκων;

Το σώμα χρειάζεται περίπου 50-60 τοις εκατό της καθημερινής πρόσληψης θερμίδων να αποτελείται από υδατάνθρακες. Οι περισσότεροι θα πρέπει να είναι από δημητριακά ολικής αλέσεως και άλλους σύνθετους υδατάνθρακες, αλλά οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα φρούτα και τα λαχανικά, τα κάνει μία καλή επιλογή υδατάνθρακα. Αν δεν λαμβάνονται αρκετοί υδατάνθρακες, υπάρχει ο κίνδυνος να στερηθεί τις θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται.

Για να πάρεις τους υδατάνθρακες που χρειάζεσαι, μπορείς να βάλεις στην καθημερινή σου διατροφή κάποια από τα παρακάτω:

• Κριθάρι, πληγούρι, φαγόπυρο, κινόα και βρώμη
• Σιτάρι ολικής αλέσεως και διαφόρων τύπων ψωμί αλέσεως
• Καστανό ρύζι
• Ζυμαρικά ολικής αλέσεως
• Φρούτα και λαχανικά
• Όσπρια, φακές και αποξηραμένο αρακά
• Δημητριακά ολικής αλέσεως αποκλειστικά από πίτουρο

Αυτό δεν σημαίνει ότι απαγορεύονται τα γλυκά, ένα μπολ λευκού ρυζιού ή μια ψητή πατάτα. Απλώς αυτά είναι η εξαίρεση στην καθημερινή επιλογή υδατανθράκων. 

Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγεται η αναγωγή των υδατανθράκων σε πρωταρχική πηγή θερμίδων. Μία διατροφή υπερβολικά πλούσια σε υδατάνθρακες γεμίζει με περισσότερες θερμίδες το σώμα, το οποίο μοιραία οδηγεί σε αύξηση βάρους.

Οι σύνθετοι υδατάνθρακες είναι καλή επιλογή, οπότε μην κοιτάς με υπεροψία ένα πιάτο με μακαρόνια ολικής αλέσεως ή καστανό ρύζι. Αντιθέτως, αναλογίσου ότι πρόκειται για πηγή υγιούς “καυσίμου” που το σώμα σου χρειάζεται για να διατηρήσει αρμονικά την ενέργειά του.

Επιμέλεια: Κατερίνα Σπανού