Μικροβιακή αντίσταση: Το σιωπηλό τσουνάμι που απειλεί τη σύγχρονη ιατρική

Η κατάχρηση των αντιβιοτικών σε όλο τον κόσμο έχει μειώσει στο έπακρο την αποτελεσματικότητά τους και τα βακτήρια που είναι πλέον ανθεκτικά στα αντιβιοτικά εμφανίζονται όλο και συχνότερο και με αυξανόμενο ρυθμό. Ταυτόχρονα, η παραγωγή νέων αντιβιοτικών είναι σχεδόν ανύπαρκτη ή πραγματοποιείται σε πάρα πολύ αργούς ρυθμούς στην καλύτερη περίπτωση.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) σύμφωνα με τον κ. Στάθη Σκληρό, Γενικό Ιατρό και Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με αφορμή την Ευρωπαϊκη Ημέρα κατά των Αντιβιοτικών, αναφέρει ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου η πανδημία της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά έχει γίνει μια παγκόσμια κρίση υγείας. Είναι ένα σιωπηλό τσουνάμι που, χωρίς ήχο, «βρυχάται» σε όλο τον κόσμο και απειλεί να καταστρέψει όλους τους πυλώνες πάνω στους οποίους είναι χτισμένη η σύγχρονη ιατρική. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αυτή η κατάσταση απαιτεί άμεση δράση και όλοι πρέπει να μοιράζονται την ευθύνη για τη διατήρηση των αντιβιοτικών για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές.

Στην Ελλάδα, τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση αντιβιοτικών είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Η λήψη αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως για το κρυολόγημα, τη γρίπη ή τον πονόλαιμο δεν έχει κανένα όφελος και μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες στον οργανισμό μας. Οι ειδικοί δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από μικρόβια και όχι από ιούς.

Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη ιών που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα, δηλαδή καταρροή, βήχα, συνάχι, πονόλαιμο, δακρύρροια και χαμηλό πυρετό (κάτω από 38 βαθμούς). Oι περισσότερες όμως από τις λοιμώξεις που μας συμβαίνουν, θεραπεύονται από μόνες τους μέσα σε διάστημα μικρότερο ή μεγαλύτερο των τριών ημερών.

Ο βήχας και ο πονόλαιμος που είναι από τα πολύ συνηθισμένα συμπτώματα των ιώσεων εάν δεν οφείλονται σε κάποια βακτηριακή λοίμωξη, θα κάνουν τον κύκλο τους και θα υποχωρήσουν, χωρίς να χρειαστεί η λήψη αντιβίωσης. Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων αρκεί είτε μια αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας με κάποιο προϊόν που περιέχει αντιμικροβιακά / αντισηπτικά συστατικά όπως οι παστίλιες Strepsils ή αν υπάρχει φλεγμονή, μπορεί να χορηγηθεί ένα αντιφλεγμονώδες που καταπραΰνει τον λαιμό όπως π.χ. Strepfen.

Τα περισσότερα κρυολογήματα και η γρίπη οφείλονται σε ιούς ενάντια στους οποίους τα αντιβιοτικά ΔΕΝ είναι αποτελεσματικά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η κατάστασή σας δεν θα βελτιωθεί αν πάρετε αντιβιοτικά, καθώς τα αντιβιοτικά δεν καταπολεμούν τον πυρετό ούτε συμπτώματα όπως το φτέρνισμα.
Ο φαρμακοποιός ή ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματά σας.

Μην παραλείπετε να ζητάτε τη συμβουλή του, ιδίως εάν λαμβάνετε φάρμακα για άλλες παθήσεις.
Και μην ξεχνάτε :

• Τα παυσίπονα ανακουφίζουν από τον πόνο και τον πυρετό.
• Τα προϊόντα που περιέχουν αντιμικροβιακά /αντισηπτικά συστατικά σε μορφή παστίλιας π.χ. Strepsils αρκούν για μια απλή αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας όταν υπάρχει πονόλαιμος. Τα προϊόντα αυτά καταπολεμούν ένα ευρύ φάσμα ιών (όπως το ιό της γρίπης Α, τον RSV, τον SARS-CoV5) και βακτηρίων και δεν περιέχουν αντιβιοτικό.
• Αν υπάρχει φλεγμονή, συνιστάται η λήψη ενός αντιφλεγμονώδους σκευάσματος πάλι σε παστίλια, π.χ. Strepfen, που καταπραΰνει τον λαιμό.
• Τα αποχρεμπτικά απομακρύνουν τις εκκρίσεις από τους αεραγωγούς.
• Τα αντισταμινικά ανακουφίζουν από τη δύσπνοια, το φτέρνισμα και τη
  φαγούρα στη μύτη.
• Η κατανάλωση άφθονων υγρών και η ανάπαυση μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα οποιασδήποτε χειμερινής ασθένειας.
• Όπου είναι εφικτό, αποφύγετε τη λοίμωξη με κατάλληλο εμβολιασμό.
• Πλένετε τακτικά τα χέρια σας και τα χέρια των παιδιών σας, για παράδειγμα μετά από φτέρνισμα ή βήξιμο, πριν αγγίξετε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους.

Δώστε λοιπόν χρόνο στον εαυτό σας να αναρρώσει, συμβουλεύει ο κ. Σκληρός.

Απευθυνθείτε στο γιατρό ή στον φαρμακοποιό σας και μόνο όταν εκείνοι σας δώσουν κάποια αγωγή με αντιβίωση, λαμβάνετε τα αντιβιοτικά ακριβώς όπως ορίζει η συνταγή. συμπεριλαμβανομένων της ποσότητας των δόσεων, της συχνότητας και της διάρκειας της αγωγής. Δεν σταματάτε το φάρμακο απλώς όταν αισθανόσαστε καλύτερα. Η μικρότερη διάρκεια της αγωγής σημαίνει ότι δεν εξοντώνονται όλα τα βακτηρίδια, παρά μόνο τα πιο ευάλωτα. Επίσης, αν μειώσετε τη διάρκεια της θεραπείας ή τις δόσεις, ή δεν τηρήσετε τη συχνότητα λήψης τους (για παράδειγμα αν παίρνετε το φάρμακο μία φορά την ημέρα αντί για 2-3 φορές όπως συνιστάται), τότε δεν θα υπάρχει αρκετή ποσότητα φαρμάκου στον οργανισμό σας, τα βακτήρια θα επιβιώσουν και μπορεί να γίνουν πιο ανθεκτικά