"Θηλιά" το ΕΚAΠΥ για τις μικρές ελληνικές επιχειρήσεις

"Κύκνειο Άσμα" αναμένεται να αποτελέσει η σύσταση της  Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για τις Ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς  θεωρείται βέβαιο το "καπέλωμά" τους από τις πολυεθνικές.

Παράγοντας της αγοράς, μας επεσήμανε ότι η πλειονότητα των Ελληνικών μικρών και μεσαίων δυνάμεων που εμπορεύονται ορθοπεδικά υλικά και αναλώσιμα, βρίσκονται ένα βήμα πριν την ολοκληρωτική τους κατάρρευση  λόγω της κατακόρυφης πτώσης των τιμών στα είδη που εμπορεύονται. Πτώση που, αν και κατά την επταετία (2010-2017) έφθασε μεσοσταθμικά στο 65%, δεν λέει να σταματήσει.  Στο πλαίσιο αυτό, αρκετοί παίκτες προκειμένου να συντηρήσουν την "προβληματική" επιβίωσή τους, αναγκάζονται να πουλήσουν "κοψοχρονιά" το εμπόρευμά τους με τιμές κάτω του κόστους.  

Το 2009 ο τζίρος αυτών των δυνάμεων, σύμφωνα με αποκλειστικά στοιχεία, που ήταν τότε 65 εταιρείες, από τα δημόσια νοσοκομεία και μόνον (δεν περιλαμβάνονται τα στρατιωτικά νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές) ανερχόταν στα 180 εκατ. ευρώ. Σήμερα ο κύκλος εργασιών τους από την συγκεκριμένη πηγή (δημόσια νοσοκομεία), για 35 πια εταιρείες, καθώς οι υπόλοιπες ανέστειλαν την λειτουργία τους, φθάνει μετά βίας τα 55 εκατ. ευρώ.  

Η εφαρμογή του ΕΚΑΠΥ, ισχυρίζονται παράγοντες της αγοράς, σαφώς και δίνει προβάδισμα στις πολυεθνικές, οι οποίες, λόγω της κεφαλαιακής επάρκειας που διαθέτουν, έχουν την ευελιξία και την διαπραγματευτική ισχύ να επικρατήσουν έναντι των Ελληνικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή δεν ευνοεί το Ελληνικό κράτος, πολλαπλά. Πρωτίστως, διότι εκμηδενίζει την Ελληνική επιχειρηματικότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδα και την απασχόληση και άρα, σε αυτή την περίπτωση, τίθεται και ηθικό ζήτημα.  Δεύτερο, η επικράτηση των πολυεθνικών δεν σημαίνει αυτόματα και έσοδα για το Ελληνικό κράτος, καθώς είναι συνήθης η πρακτική των υπερτιμολογήσεων και υποτιμολογήσεων μέσω ενδοομιλικών συναλλαγών, αποσκοπώντας  στη συρρίκνωση της φορολογικής επιβάρυνσης των εδώ υποκαταστημάτων μέσω του καθορισμού μη πραγματικών τιμών στις μεταξύ τους συναλλαγές (transfer pricing). Τρίτο, μπαίνει επί τάπητος θέμα ποιότητας, καθώς, ως γνωστόν, οι αγορές που πραγματοποιούν οι πολυεθνικές είναι μαζικές και  ως επί το πλείστον πραγματοποιούνται από Τρίτες Χώρες.  

Με τα παραπάνω δεδομένα, τίθεται το εύλογο ερώτημα αν η σύσταση της ΕΚΑΠΥ θα βάλει τέλος στις στρεβλώσεις της αγοράς ή αν θα τις διογκώσει...
 
Μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί η ΕΚΑΠΥ (που θα αντικαταστήσει την ΕΠΥ,  άρθρα 21 έως 35 του ν. 4472/2017), η τελευταία μπορεί να διενεργεί διαγωνισμούς ή συμφωνίες-πλαίσιο για την προμήθεια, μεταξύ άλλων, ορθοπεδικών υλικών (CPV 33141700-7) και τεχνητών αρθρώσεων (33141750-2), όταν η αξία ενός ή περισσοτέρων ειδών της ίδιας κατηγορίας είναι μικρότερη ή ίση των 3.000.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, σύμφωνα  το Πρόγραμμα Προμηθειών Υπουργείου Υγείας (ΠΠΥΥ) κάθε έτους.

Μέχρι σήμερα δεν έχει βγει Υ.Α. βάσει της οποίας οι Αναθέτουσες Αρχές πρέπει να προσφεύγουν υποχρεωτικά στην ΕΠΥ για την προμήθεια των ως άνω ειδών που αφορούν τα παραπάνω είδη (άρθρο 41 παρ. 4 του ν. 4412/2017). Άρα, υπάρχει δυνατότητα και όχι υποχρέωση.

Ειδικότερα, για το 12μηνο από 1-6-2107 έως 31-5-2018 (ΠΠΥΥ 2015), μεταξύ άλλων και για τα παραπάνω είδη (τα ορθοπεδικά και τις αρθρώσεις), αρμόδιες για διαγωνισμούς και συμφωνίες-πλαίσιο (εφ’ όσον όμως η αξία ενός ή περισσοτέρων ειδών της ίδιας κατηγορίας είναι ≤ 1.000.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) είναι οι Υ.ΠΕ. αλλά και τα ίδια τα Νοσοκομεία για τις ανάγκες τους (αν η αξία ενός ή περισσοτέρων ειδών είναι ≤300.000 ευρώ).

Μετά τη λήξη των τυχόν συμβάσεων και συμφωνιών που θα συναφθούν σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο από τα ίδια τα Νοσοκομεία, αυτά   υποχρεωτικά πλέον θα προσφεύγουν σε συμβάσεις κατόπιν συγκεντρωτικών διαγωνισμών και σε συμφωνιών-πλαισίου που τυχόν θα έχουν συνάψει η ΕΠΥ ή οι Υ.ΠΕ. [ Υ.Α. 2203 (ΦΕΚ 1926/2-6-2017)].

Με την έναρξη λειτουργίας της ΕΚΑΠΥ (και βάσει του ν. 4472/2017 που τη διέπει), το ποια προϊόντα θα εντάσσονται εν τέλει στις κεντρικές προμήθειες που θα διενεργούνται από τη νέα Αρχή, θα είναι αποτέλεσμα της ρητά προβλεπόμενης στο νόμο διαδικασίας στρατηγικού σχεδιασμού.