Ασθενείς με καρκίνο παγκρέατος στην πανδημία COVID-19

Γράφει ο  Γρηγόριος Τσιώτος, Χειρουργός, Διευθυντής Α’ Χειρουργικής Κλινικής, ΜΗΤΕΡΑ

Oι παρακάτω είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε στην τωρινή συγκυρία της πανδημίας και οι οποίες χρειάζονται υπεύθυνη και ολοκληρωμένη απάντηση και τοποθέτηση.

• Πώς επηρεάζει τους ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος η πανδημία COVID-19;
• Τι ιδιαίτερους, πρόσθετους κινδύνους έχουν οι ασθενείς που λαμβάνουν χημειοθεραπεία;
• Μήπως θα έπρεπε να αναβληθούν εγχειρήσεις ή χημειοθεραπείες για καρκίνο παγκρέατος (ΚΠ);

Χημειοθεραπεία για καρκίνο παγκρέατος και COVID

Όσοι ασθενείς με καρκίνο παγκρέατος, όπως και με κάθε άλλο καρκίνο, βρίσκονται σε χημειοθεραπεία, παρουσιάζουν ανοσοκαταστολή, δηλαδή μειωμένη αντίσταση σε λοιμώξεις, άρα και σε λοίμωξη από COVID-19. Οι ασθενείς όμως με ιστορικό ΚΠ που δεν λαμβάνουν χημειοθεραπεία, έχουν τις ίδιες (και όχι αυξημένες) πιθανότητες με τον υπόλοιπο πληθυσμό να νοσήσουν από COVID-19.

Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι ασθενείς με ΚΠ επιβάλλεται να ακολουθούν με θρησκευτική ευλάβεια τις οδηγίες πρόληψης όπως έχουν αναλυτικά περιγραφεί από τον ΕΟΔΥ και πλέον είναι πασίγνωστες. Ειδικώς όμως, εκείνοι που βρίσκονται σε χημειοθεραπεία πρέπει να είναι ακραία σχολαστικοί με τα προηγούμενα και να αναφέρουν οποιαδήποτε συμπτώματα στον ογκολόγο τους. Καλύτερα να επικοινωνήσουν μαζί του και να αποδειχθεί ότι δεν χρειαζόταν, παρά να παραμελήσουν να ανακοινώσουν ένα ύποπτο σύμπτωμα, ενώ θα έπρεπε.

Εάν ένας ασθενής με ΚΠ εμφανίσει συμπτώματα του νέου κορωνοϊού (βήχας, πυρετός, δύσπνοια, αδυναμία), πρέπει ΑΜΕΣΟΤΑΤΑ να επικοινωνήσει με τον παθολόγο - ογκολόγο ή τον ογκολογικό χειρουργό που τον παρακολουθεί και εκείνοι, με την βοήθεια του ειδικού λοιμωξιολόγου που αυτονοήτως υπάρχει στην ομάδα, θα τον καθοδηγήσουν κατάλληλα. Σε ασθενείς που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, τα συμπτώματα του COVID-19 μπορεί να είναι βαρύτερα και πιο επικίνδυνα.

Αυτός φυσικά δεν είναι λόγος να διακόψουν την χημειοθεραπεία, διότι είναι απολύτως απαραίτητη για την αντιμετώπιση του ΚΠ, από τον οποίο μάλιστα η ζωή τους στατιστικά κινδυνεύει πολύ περισσότερο από ό,τι από τον COVID-19. Πρέπει να γίνεται πάντοτε δηλαδή, στάθμιση κινδύνων και σύγκριση μεταξύ κινδύνου και οφέλους.

Στον καρκίνο παγκρέατος δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις

Ασθενείς με ΚΠ που έχουν ένδειξη εγχείρησης, πρέπει να χειρουργούνται οπωσδήποτε για να αφαιρεθεί ριζικά ο όγκος χωρίς καθυστέρηση και παρά την πανδημία του COVID-19. Αυτό διότι ο κίνδυνος για την ζωή τους από την μη αφαίρεση του όγκου είναι απείρως μεγαλύτερος από τον κίνδυνο λόγω του COVID-19. Όμως, η τακτική επικοινωνία με τον γιατρό τους για παρακολούθηση της πορείας τους μετεγχειρητικά μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά με πλατφόρμες όπως το skype, ώστε να αποφεύγεται η έκθεσή τους σε δημόσιους χώρους, ο συγχρωτισμός κτλ. 'Άρα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η ορθή αντιμετώπιση των ασθενών αυτών δεν αναστέλλεται, διότι ο ΚΠ είναι απείρως σημαντικότερος και πιο επικίνδυνος από τον COVID-19.

Συμβουλές για τους φροντιστές των ογκολογικών ασθενών

Το περιβάλλον των ασθενών με ΚΠ πρέπει αφ' ενός να είναι πολύ περιορισμένο (ένας-δύο άνθρωποι, όχι περισσότεροι), ώστε να ελαχιστοποιείται ο συγχρωτισμός και αφ' ετέρου, οι ελάχιστοι αυτοί άνθρωποι θα πρέπει να είναι εξαιρετικά, υπερβολικά σχολαστικοί στην τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής και πρόληψης, όπως είπαμε προηγουμένως.

Συμπερασματική συμβουλή προς τους ασθενείς

Σχολαστικότατη τήρηση όλων των γνωστών κανόνων, ακόμα και εάν σε μερικούς φαίνονται υπερβολικοί. Δεν είναι υπερβολικοί. Μπορεί να είναι σωτήριοι. Ειδικώς για όσους υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία. Συγχρόνως όμως, επειδή ο ΚΠ έχει επιθετική συμπεριφορά και δεν συγχωρεί καθυστερήσεις και αναβολές στην αντιμετώπισή του, πρέπει οι αναγκαίες εγχειρήσεις για αφαίρεση όγκων παγκρέατος, καθώς και οι χημειοθεραπείες (πριν ή μετά την εγχείρηση) να γίνονται κανονικά.