Υπνηλία: Οι αληθινοί λόγοι πίσω από την κούραση

Η υπνηλία είναι μεγαλύτερο πρόβλημα απ’ ό,τι φανταζόμαστε, και οι επιπτώσεις της μπορούν να είναι σοβαρές. Για παράδειγμα, μπορεί να σας πάρει για λίγο ο ύπνος στο αυτοκίνητο, όσο περιμένετε να ανάψει το φανάρι. Επιπλέον, η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με προβλήματα υγείας όπως η ανεβασμένη πίεση, οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης και η παχυσαρκία. Ίσως, όμως, το κυριότερο πρόβλημα με τον ύπνο αυτή τη στιγμή είναι η εκούσια στέρηση. Η σκληρή δουλειά οδηγεί πολλούς ανθρώπους να περιορίσουν τις ώρες του ύπνου τους, ενώ οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται επτά με οκτώ ώρες καθημερινά για να λειτουργήσουν σωστά. 

Τι προκαλεί την υπνηλία;

Τα προβλήματα του ύπνου έχουν πολλές πηγές: οι περίεργες ή νυχτερινές βάρδιες στην δουλειά, που διαταράσσουν τον ρυθμό του σώματος, ή ο περιορισμός του ύπνου για να ανταπεξέλθουμε σε ένα έντονο πρόγραμμα. Και, φυσικά, οι διαταραχές ύπνου, όπως η άπνοια ύπνου, το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ή η ναρκοληψία. Πολλοί προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την υπνηλία με διεγερτικά όπως η καφεΐνη, αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω προβλήματα. Συγκεκριμένα, σε ακόμα περισσότερη αϋπνία όταν επιτέλους ξαπλώνουν στο κρεβάτι.

Τι επιπτώσεις έχει ο κακός ύπνος;

Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με μερικά από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της εποχής μας, όπως υπέρταση, καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά, διαβήτης, παχυσαρκία και άνοια. Το πρόβλημα, όμως, δεν έχει να κάνει πάντα με την ποσότητα του ύπνου, όσο και με την ποιότητά του. Αυτό μπορεί να σημαίνει πως πάσχουμε από κάποια διαταραχή του ύπνου.

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα διαταραχών του ύπνου;

• Χρειαζόμαστε περισσότερο από 30 λεπτά για να μας πάρει ο ύπνος.
• Ξυπνάμε πολλές φορές μέσα στην νύχτα και δυσκολευόμαστε να κοιμηθούμε ξανά.
• Τακτικά αισθήματα υπνηλίας μέσα στην ημέρα.
• Δυνατό ροχαλητό ή διακοπή της ανάσας κατά τον ύπνο – προβλήματα που αναφέρονται από τους συντρόφους μας τις περισσότερες φορές. Όπως και σπασμοί και συχνές απότομες κινήσεις ενώ κοιμόμαστε.
• Μούδιασμα ή περίεργη αίσθηση στα άκρα όταν προσπαθούμε να κοιμηθούμε.
• Ξυπνάμε με πονοκέφαλο.
• Εμπειρίες σαν όνειρο, αλλά ιδιαίτερα ζωντανές, ενόσω προσπαθούμε να κοιμηθούμε.
• Παράξενη συμπεριφορά κατά την διάρκεια του ύπνου, όπως υπνοβασία.
• Ξαφνικά μυϊκή αδυναμία όταν θυμώνουμε, φοβόμαστε ή γελάμε.
• Αδυναμία κίνησης όταν ξυπνάμε.

Οι πιο συχνές διαταραχές του ύπνου

Υπάρχουν ορισμένες διαταραχές του ύπνου που είναι πολύ συχνές. Η άπνοια ύπνου και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών είναι δύο από αυτές. Ας δούμε με περισσότερες λεπτομέρειες.

• Αϋπνία: Η αϋπνία μπορεί να είναι σύμπτωμα κάποιας διαταραχής, αλλά μπορεί να είναι κανονική διαταραχή και από μόνη της. Η ποιότητα του ύπνου – όταν μπορούμε να κοιμηθούμε – είναι συνήθως κακή, και δεν αισθανόμαστε ξεκούραστοι όταν ξυπνάμε.
• Άπνοια ύπνου: Αυτή η διαταραχή προκαλεί έντονο ροχαλητό, λαχάνιασμα, αισθήματα πνιγμού, παύσεις στην αναπνοή και ξαφνικό ξύπνημα. Η παροχή οξυγόνου περιορίζεται, και οι ασθενείς νιώθουν έντονη υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας. Η άπνοια ύπνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αυξημένη πίεση, εγκεφαλικό και καρδιακή προσβολή.
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Αυτό το σύνδρομο προκαλεί στους ασθενείς την ακατανίκητη ανάγκη να κουνήσουν τα πόδια τους όταν ξαπλώνουν. Υπάρχει, επίσης, μια αίσθηση “μυρμηγκιάσματος”.
• Παραϋπνία: Η παραϋπνία χαρακτηρίζεται από αφύσικες συμπεριφορές κατά την διάρκεια του ύπνου, όπως υπνοβασία, ομιλία στον ύπνο και νυχτερινούς τρόμους, που αναγκάζουν τον ασθενή να ξυπνήσει απότομα, ακόμα και να ουρλιάξει.
• Ναρκοληψία: Τα κύρια συμπτώματα της ναρκοληψίας είναι η υπερβολική υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας, όπως και οι “κρίσεις ύπνου”, κατά τις οποίες ο ασθενής θα κοιμηθεί, χωρίς να μπορεί να το ελέγξει, σε ανύποπτο χρόνο.

Είναι σημαντικό να μην αγνοούμε τις διαταραχές ύπνου. Αν νιώθετε πως αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε πρόβλημα με τον ύπνο, απευθυνθείτε άμεσα στον γιατρό σας, καθώς οι συνέπειες μπορούν να φτάσουν σε πραγματικά άσχημο σημείο.

Επιμέλεια: Θοδωρής Διάκος