Aρθροπλαστική ισχίου και γόνατος

Γράφει ο Αθανάσιος Π. Τσουτσάνης, Ορθοπεδικός Χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης Ομίλου ΥΓΕΙΑ

Στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσήματα των οστών και των αρθρώσεων αποτελούν το 50% των χρόνιων παθολογικών νοσημάτων σε άτομα άνω των 50 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα είναι το πιο συχνό νόσημα του μυοσκελετικού συστήματος και η πιο συχνή αιτία ανικανότητας στα ηλικιωμένα άτομα, η δε συχνότητά της αυξάνει με την ηλικία.

Στην Ευρώπη το 16,8% των ατόμων άνω των 65 υποφέρει από συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα.

Η αρθρίτιδα του ισχίου και του γόνατος αποτελούν τα περισσότερο συχνά θεραπευτικά προβλήματα. Δυστυχώς έως σήμερα δεν έχει υπάρξει φάρμακο το οποίο να μπορεί να θεραπεύσει ή να επηρεάσει δραστικά την πορεία της πάθησης αυτής.

Η αρθρίτιδα τελικού σταδίου αντιμετωπίζεται με τη λεγόμενη ολική αρθροπλαστική, που σήμερα θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της χειρουργικής του 20ού αιώνα.

Η ολική αρθροπλαστική θεωρείται μία από τις περισσότερο κλινικά αποτελεσματικές επεμβάσεις και σήμερα πραγματοποιούνται παγκοσμίως γύρω στο 1 εκατομμύριο ολικές αρθροπλαστικές το χρόνο και μέχρι το 2030 ο αριθμός αναμένεται να τριπλασιαστεί.

Η ολική αρθροπλαστική είναι χειρουργική τεχνική, κατά την οποία οι φθαρμένες αρθρικές επιφάνειες αντικαθίστανται από υλικά που ονομάζονται «προθέσεις». Έτσι, ο ασθενής απαλλάσσεται από τον πόνο και καταφέρνει να ανακτήσει τις κινήσεις των αρθρώσεών του, χωρίς να χρειάζεται να παίρνει φάρμακα.

Τα οφέλη

Σε όλους τους τομείς της χειρουργικής σήμερα όλο και περισσότερες επεμβάσεις γίνονται με τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας. Η τάση σήμερα είναι η επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος με όσο το δυνατόν μικρότερη βλάβη στους ανθρώπινους ιστούς.

Στην ορθοπεδική, μεγάλη επανάσταση στον τομέα αυτό σημειώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 με την αρθροσκοπική χειρουργική, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 άρχισαν να γίνονται αναφορές σε τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας και για την περίπτωση των αρθροπλαστικών.

Στην περίπτωση προχωρημένης αρθρίτιδας του ισχίου η πρωτοποριακή τεχνική που υπάρχει είναι η ΑΜΙS (Anterior Minimal Invasive Surgery) και στην αρθρίτιδα του γόνατου η τεχνική ΜΙΚ (Minimal Invasive Knee).

Και στις δυο, γίνεται πολύ μικρή τομή στο δέρμα, όμως δεν είναι απλός και μόνο μια τεχνική μικρής τομής, αλλά μια τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας, διότι και με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων δεν χρειάζεται να κοπούν ή να αποκολληθούν τένοντες, μύες ή νεύρα, διατηρώντας ακόμη και τον αρθρικό θύλακο.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα:

• Την πολύ πιο γρήγορη και ανώδυνη ανάρρωση.
• Τις περισσότερες φορές να μη χρειάζεται μετάγγιση αίματος.
•  Η χειρουργική τομή να είναι πολύ μικρή και ο μετεγχειρητικός πόνος να μειώνεται σημαντικά ή να απουσιάζει.
• Η διάρκεια νοσηλείας να είναι πολύ σύντομη (2-4 μέρες).
• Ο ασθενής να κινητοποιείται και να σηκώνεται να βαδίσει τις περισσότερες φορές την ίδια μέρα του χειρουργείου, και επομένως μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος επιπλοκών λόγω ακινησίας (π.χ. θρομβώσεις) αλλά και ο περιορισμός στην καθιστή θέση (χωρίς να χρειάζονται ανυψωτικά).
• Ο ασθενής να επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες συντομότερα, αποκτώντας πολύ γρήγορα αυτονομία, ήδη κατά την έξοδό του από το νοσοκομείο.

Οι τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας AMIS για την αρθρίτιδα του ισχίου και MIK για την αρθρίτιδα του γόνατος είναι εξέλιξη ήδη γνωστών τεχνικών και ένα βήμα μπροστά στον τομέα των ήδη πολύ επιτυχημένων ολικών αρθροπλαστικών, όταν εφαρμόζονται στην περίπτωση που ενδείκνυνται.

Σήμερα, εφαρμόζονται σε συνδυασμό με συγκεκριμένες μεθόδους αποθεραπείας σε πολύ γνωστά ορθοπεδικά κέντρα στην Ευρώπη, στην Αμερική και στην Αυστραλία, ενώ στην Ελλάδα η τεχνική AMIS πραγματοποιείται ήδη από το 2005.