Η Ελένη Ιασωνίδου είναι παιδίατρος στη Θεσσαλονίκη, δημιουργός και συνδιαχειρίστρια της Ομάδας «Long COVID, Ελληνική Ομάδα Υποστήριξης» στο Facebook. Έχει ασχοληθεί όσο ελάχιστοι στην Ελλάδα με την «κρυμμένη πανδημία», όπως την ονομάζει, την επόμενη υγειονομική κρίση, η οποία προβλέπει ότι θα βγει στην επιφάνεια. Αφορά ανθρώπους που ενώ είχαν ήπια αρχική νόσηση από COVID-19 ταλαιπωρούνται επί πολλούς μήνες από σοβαρές επιπτώσεις που τους άφησε ο ιός, μετά την αρνητική εξέταση PCR.
Αφορμή για την σε βάθος ενασχόλησή της αποτέλεσε η προσωπική της περιπέτεια, η οποία συνεχίζεται οκτώ μήνες μετά την ήπια νόσηση, τον Οκτώβριο του 2020, με σημαντικά προβλήματα υγείας, που δυσκολεύουν την κοινωνική της ζωή και την άσκηση της επαγγελματικής της δραστηριότητας.
Η ίδια μοιράστηκε την προσωπική της ιστορία σε μια καθηλωτική μαρτυρία στη διάρκεια webinar με θέμα το long COVID που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.
Όπως είπε, η φάση της αρχικής νόσησης και της καραντίνας, ήταν σχετικά ομαλή, με συμπτώματα έξαρσης άσθματος, ιογενούς λοίμωξης, χωρίς κάτι το ενδιαφέρον πέρα από την ανοσμία και αγευσία, ενώ η ίδια ήταν πλήρως λειτουργική και φροντιστής της οικογένειάς της. Τα προβλήματα ξεκίνησαν με τη λήξη της καραντίνας και με αρνητική πλέον PCR.
«Στις 20 μέρες γίνεται διάγνωση περικαρδίτιδας και μπαίνω σε αγωγή. Παράλληλα εμφανίζω δύσπνοια στην ομιλία, λαχάνιασμα, βήχα και παράταση εκπνοής. Απευθύνομαι σε πνευμονολόγο και 1η Δεκεμβρίου κάνω αξονική η οποία δεν έδειξε ιδιαίτερα ευρήματα, παρά μόνο μια υπεραντιδραστικότητα λόγω του άσθματος. Έκτοτε δεν έχω επιστρέψει ποτέ στην προ COVID κατάστασή μου», ανέφερε και πρόσθεσε: «Τα συμπτώματα εμφανίζονται με εξάρσεις και υφέσεις, και επιπλέον εμφανίζονται κατά καιρούς συμπτώματα από άλλα όργανα. Για παράδειγμα δέρμα, τριχόπτωση, πονοκέφαλος, brain fog, αρθραλγίες, ωταλγίες, ενεργοποίηση έρπη ζωστήρα με ισχιαλγία».
«Δεν μπορώ να ζυμώσω κιμά…»
Στις υποτροπές παρουσιάζει ταχυκαρδία με βήχα και λαχάνιασμα στην ομιλία και στην κόπωση, αλλά όταν μιλά για κόπωση εννοεί μια παράλογα εύκολη κόπωση. Η περιγραφή της είναι χαρακτηριστική: «σε υποτροπή δεν μπορώ να ανέβω έναν όροφο με τα πόδια, εγώ που στην καραντίνα του Μαρτίου του ‘20 έβγαζα πρόγραμμα αεροβικής γυμναστικής υψηλής έντασης μιας ώρας. Δεν μπορώ να σηκώσω αγκαλιά το τρίχρονο παιδί μου, δεν μπορώ να περπατήσω σε ανηφόρα, διανύοντας 700 μέτρα θα χρειαστεί να κάνω 4-5 στάσεις. Δεν μπορώ να ζυμώσω κιμά, όσο αστείο και αν φαίνεται. Και με λίγα λόγια εξαρτώμαι αποκλειστικά από τη βοήθεια μιας γυναίκας για να μπορέσω να αντεπεξέλθω στην καθημερινότητα μιας εργαζόμενης μητέρας».
Στο τεστ κοπώσεως, έφτασε στο 93% των δυνατοτήτων της σε μόλις 2 λεπτά, έχοντας 160 σφίξεις, ενώ στο τεστ των 6 λεπτών βαδίσματος κατάφερε να διανύσει 290 μέτρα με 172 σφίξεις, χωρίς να το ολοκληρώσει.
Στην εργασία της, και μόνο στην προσπάθειά της να μιλήσει, τελειώνει το ιατρείο με 145 σφίξεις και αισθάνεται τυχερή γιατί η φύση της δουλειάς είναι προσαρμόσιμη. Θα ήταν αδιανόητο, όπως είπε, αν καλούνταν σε κατάσταση υποτροπής να βγάλει 8ωρο χειρωνακτικής εργασίας π.χ. σε μια γραμμή παραγωγής.
Ο εμβολιασμός της κ.Ιασωνίδου, της προσέφερε, όπως ανέφερε ό,τι κοντινότερο σε κανονικότητα έχει ζήσει από τότε που μολύνθηκε με κορωνοϊό, αλλά δυστυχώς αυτό κράτησε λίγο, μόλις 15 μέρες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου της Pfizer. Ένα μήνα μετά μπήκε ξανά σε υποτροπή και από τη Μεγάλη εβδομάδα προστέθηκε στα συμπτώματα βράχος φωνής, καθώς η φωνή της άρχισε να ανοίγει και να κλείνει ανάλογα με την κόπωση.
Η διάγνωση της long CoVID που της δόθηκε, έπειτα από σειρά εξετάσεων σε γιατρούς διάφορων ειδικοτήτων, είναι δυσαυτονομία με σύνδρομο στατικής ταχυκαρδίας και δυσλειτουργία φωνητικών χορδών.
Μέσα στην 8μηνη ως τώρα περιπέτεια ήταν ανακουφιστική για την παιδίατρο η συμμετοχή της σε αγγλόφωνα support group για long CoVID. Πάνω σε αυτά τα πρότυπα δημιούργησε τον Μάρτιο του 2021 την ομάδα στο Facebook «Long CoVID, Ελληνική Ομάδα Υποστήριξης» με συνδιαχειρίστρια την οδοντίατρο Γιώτα Παμπουχτσή, και τη συμμετοχή ασθενών και γιατρών.
Με τη βοήθεια της Αν Λι, προέδρου της Φλαμανδικής Ένωσης Ασθενών με Long COVID, η Ομάδα εντάχτηκε στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Long CΟVID, στο οποίο συμμετέχουν 15 ευρωπαϊκές χώρες, με σκοπό την προσπάθεια ενημέρωσης για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες του κορωνοϊού στην υγεία και την εύκολη διακίνηση υλικού, βιβλιογραφίας και ερευνητικού πεδίου.
Οκτώ αλήθειες για τη Long COVID
Σύμφωνα με την κ. Ιασωνίδου, στην Αγγλία οι long haulers υπολογίζονται σε 1,1 εκατομμύριο με 400.000 να συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα για περισσότερο από ένα χρόνο. Στην Αμερική, υπολογίζεται ότι υπάρχουν πάνω από 15 εκατομμύρια άτομα που υποφέρουν από long COVID. «Στην Ελλάδα, μετράμε πάνω από 12,5 χιλιάδες νεκρούς, ωστόσο δεν έχουμε ιδέα πόσοι συνάνθρωποί μας ταλαιπωρούνται από long COVID», τόνισε, και παρέθεσε μια λίστα με 8 αλήθειες για τη long COVID, όπως τις ανέπτυξε η Αγγλίδα ερευνήτρια Nisreen Alwan, μια από τις πρώτες διεθνώς που ασχολήθηκαν με το θέμα:
1: Αρνητική PCR ή έξοδος από το νοσοκομείο δεν σημαίνει ανάρρωση.
2: Η νόσος COVID δεν απειλεί μόνο ομάδες υψηλού κινδύνου με υποκείμενα νοσήματα, αλλά και άτομα νέα, αδύνατα, υγιή και αθλητικά, με πολλά παραδείγματα αθλητών, ακόμα και σε επίπεδο Ολυμπιακών Αγώνων.
3: Το long COVID αφορά άνδρες, γυναίκες, παιδιά και χτυπά κατά βάση άτομα της παραγωγικής ηλικίας. Από στοιχεία του ΠΟΥ και της Εθνικής Στατιστικής Αρχής της Μεγάλης Βρετανίας, προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσοστό long COVID καταγράφεται σε ηλικίες 25-34 (18,2%) και ακολουθούν οι ηλικίες 35-49 και 50-69. Μάλιστα, υπάρχει και σε παιδιά ηλικίας 2 ως 11 χρόνων σε ποσοστό 7,4%
4: Πρέπει να αποφύγουμε τη στιγματοποίηση των ασθενών. Όταν τα συμπτώματα των ασθενών με φυσιολογικές εξετάσεις αποδίδονται στο άγχος, αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να ντρέπονται, να κρύβουν τα συμπτώματά τους και με αυτόν τον τρόπο να επιδεινώνουν περαιτέρω την υγεία τους
5: Οι ασθενείς χρειάζονται κλινική εκτίμηση, εργαστηριακά και διάγνωση, όχι μόνο για θεραπεία και αποκατάσταση, αλλά και για εργασιακά δικαιώματα. Στην Αγγλία γίνεται λόγος το long CovID να αναγνωριστεί ως αναπηρία. Αυτό σημαίνει εργασιακά δικαιώματα, μειωμένη εργασία, επιδόματα.
6: Πρέπει να δείξουμε ταπεινοφροσύνη υπό το φως της αβεβαιότητας. Δεν χρειάζεται να βιαζόμαστε για να βγάλουμε συμπεράσματα.
7: Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της COVID δεν είναι παρελθόν. Συμβαίνουν τώρα και αυτό μας αφορά όλους. Χρειάζονται συστήματα που ανταποκρίνονται, επικοινωνία, έρευνα.
8: Δεν θα ήμασταν εδώ χωρίς τον ακτιβισμό των ασθενών. Πρέπει οι ασθενείς να έχουν λόγο στη διαμόρφωση των κατευθυντήριων οδηγιών για την πολύπλευρη προσέγγιση της νέας πραγματικότητας.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
#είμαιΨαγμένη: Εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού
Οι τυφώνες μπορούν να προκαλέσουν θανάτους επί 15 χρόνια [μελέτη]
Ποια είναι τα οφέλη της άσκησης στον εγκέφαλο