Στις αρχές της πανδημίας, μια 28χρονη εκπρόσωπος εξυπηρέτησης πελατών και ζωγράφος πορτρέτων κόλλησε  COVID-19.

Είχε υψηλό πυρετό για μερικές μέρες και δυσκολία στην αναπνοή. Η όσφρηση και η γεύση της εξαφανίστηκαν. Αλλά μέχρι τα μέσα Απριλίου 2020, είχε αναρρώσει αρκετά ώστε να αρχίσει να εργάζεται από το σπίτι.

Μόλις τον Ιούνιο, όταν είδε την οικογένειά της για πρώτη φορά μετά την ασθένειά της, συνειδητοποίησε ότι είχε χάσει κάτι άλλο. Δεν μπορούσε πλέον να αναγνωρίσει τον πατέρα της ούτε να τον ξεχωρίσει από τον θείο της.

«Η φωνή του μπαμπά μου βγήκε από το πρόσωπο ενός ξένου», είπε αργότερα στους ερευνητές.

Δεν είναι σαφές πόσοι άνθρωποι έχουν εμφανίσει τύφλωση του προσώπου μετά την COVID-19. Αλλά η γυναίκα, την οποία οι ερευνητές ονόμασαν "Annie" για να προστατεύσουν το απόρρητό της, ήταν μία από τους περισσότερους από 50 ασθενείς με long COVID που ανέφεραν στους ερευνητές του Dartmouth College, σε μια νέα μελέτη, ότι είχαν πρόβλημα να αναγνωρίσουν τα πρόσωπα μετά τη λοίμωξη.

Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με τύφλωση προσώπου, που ονομάζεται προσωπαγνωσία, ενώ άλλοι χάνουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν πρόσωπα από εγκεφαλική βλάβη, που συνήθως προκαλείται από εγκεφαλικό ή εγκεφαλικό τραυματισμό.

Αν και η ικανότητα αναγνώρισης προσώπου βρίσκεται σε ένα φάσμα, μια άλλη πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι περισσότερο από το 1% των ανθρώπων δυσκολεύεται να αναγνωρίσει ακόμη και αυτούς που έχουν συναντήσει πολλές φορές.

Στο πιο ακραίο, κάποιοι με την πάθηση δεν μπορούν καν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους, ζητώντας συγγνώμη που έπεσαν πάνω σε ένα άτομο στον καθρέφτη. Άλλοι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν οικεία άτομα εάν βρίσκονται σε άγνωστο πλαίσιο ή φορούν καπέλο. Μερικοί δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις γραμμές της τηλεοπτικής πλοκής επειδή οι χαρακτήρες μοιάζουν πάρα πολύ.

Η προσωπαγνωσία μπορεί να προκαλέσει σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, είπε ο Joseph DeGutis, ο οποίος ηγήθηκε της δεύτερης μελέτης.

«Όταν αναγνωρίζεις τους ανθρώπους είναι σαν, «Ω, είσαι σημαντικός για μένα», είπε. Τα άτομα με τύφλωση προσώπου στέλνουν ακούσια το αντίθετο μήνυμα.

Έξι περιοχές σε κάθε πλευρά του εγκεφάλου συμμετέχουν στην αναγνώριση προσώπων. Η βλάβη σε οποιαδήποτε από αυτές τις περιοχές, ιδιαίτερα στη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου, είναι πιθανό να βλάψει την αναγνώριση του προσώπου. Σε πολλές περιπτώσεις, είπε ο DeGutis, το πρόβλημα φαίνεται να είναι η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των σχετικών περιοχών.

Περίπου 1 στους 200 ανθρώπους έχουν τόσο σοβαρή αναπηρία που δεν αναγνωρίζουν κάποιο κοντινό τους πρόσωπο, όπως έναν σύζυγο, όταν είναι εκτός πλαισίου. Περίπου 2 στους 100 θα είναι ήπια περιστατικά, αν και αυτά μπορεί να επιδεινωθούν με την ηλικία ή σε καταστάσεις κοινωνικού άγχους, είπε ο DeGutis.

Τα άτομα με αυτισμό έχουν διπλάσιες ή τριπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν προσωπαγνωσία σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.

Όσοι πάσχουν από προσωπαγνωσία μπορούν συνήθως να αναγνωρίσουν το συναίσθημα σε ένα πρόσωπο και να κρίνουν το φύλο, την ηλικία και την ελκυστικότητα του ατόμου. Απλώς δεν φαίνεται να μπορούν να συνδυάσουν τα κομμάτια για να αναγνωρίσουν το σύνολο.

Μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς την τύφλωση του προσώπου στον εαυτό του, είπε ο DeGutis. Οι γυναίκες φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη επίγνωση της αδυναμίας τους από τους άνδρες, αποτελώντας περισσότερο από το 70% των εθελοντών στην έρευνα, αν και το έλλειμμα εμφανίζεται εξίσου και στα δύο φύλα.

Η αυτογνωσία φαίνεται να βελτιώνεται στην ενήλικη ζωή. Τα παιδιά και οι έφηβοι ηλικίας 10 έως 17 ετών ήταν «πραγματικά κακοί στο να γνωρίζουν πόσο καλοί ήταν στην αναγνώριση προσώπου», είπε ο DeGutis, αλλά οι ενήλικες βελτιώνονται από τις αρχές έως τα μέσα των 20 ετών.

Η Sara Axelbaum, 40 ετών, από το Westchester της Νέας Υόρκης, δεν συνειδητοποίησε ότι είχε πρόβλημα μέχρι που παρακολούθησε το «Game of Thrones» με τον σύζυγό της. Ενώ αυτός ήταν σε θέση να κρατήσει όλους τους χαρακτήρες χωριστά, για εκείνη ήταν όλοι αδιάκριτοι γενειοφόροι άνδρες.

Η μετέπειτα διάγνωση της Sara εξήγησε γιατί ποτέ δεν μπόρεσε να διακρίνει τη μητέρα της από την πανομοιότυπη δίδυμη θεία της, αν και άλλοι φαινόταν ότι μπορούσαν να κάνουν τη διάκριση.

«Ειλικρινά δεν είχα ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να θυμηθούν πώς να περιγράψουν το σχήμα των ματιών κάποιου», είπε, αναφερόμενη στη στιγμή που είδε ένα έγκλημα και δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει τον δράστη. 

Η Desiree Leader, τώρα 59 ετών, μεγάλωσε σε μια μικρή πόλη, οπότε δεν πρόσεξε πόσο κακή ήταν στην αναγνώριση προσώπων μέχρι την ενηλικίωση.

Η πρώτη φορά που το κατάλαβε ήταν όταν πέταξε στο Αρκάνσας για τον γάμο μιας στενής της φίλης. Η φίλη με την οποία ταξίδευε είχε συναντήσει τη νύφη μόνο μερικές φορές, αλλά την αναγνώρισε αμέσως, ενώ η Leader πάλευε να βρει τη νύφη μέσα στο πλήθος.

Χρόνια αργότερα, όταν η Leader εντάχθηκε σε κάποιον Όμιλο στο Πρίνστον της Μασαχουσέτης, αναμενόταν, ως το νεότερο μέλος, να παρευρεθεί. Πανικόβλητη, είπε σε ένα άλλο μέλος για το πρόβλημά της, και εκείνος έκανε ένα αστείο λέγοντας ότι ίσως είχε αυτό  για το οποίο μόλις είχε διαβάσει που ονομαζόταν τύφλωση του προσώπου.

Η προσωπαγνωσία δεν αναγνωρίστηκε ως πάθηση μέχρι που το Διαδίκτυο έγινε δημοφιλές στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ξαφνικά, οι άνθρωποι άρχισαν να μοιράζονται αυτό το περίεργο έλλειμμα με άλλους που είχαν το ίδιο πρόβλημα. Οι ερευνητές ενδιαφέρθηκαν.

Σε πολλούς ανθρώπους, συνδέεται επίσης με άλλα προβλήματα.

Η "Annie", η οποία εμφάνισε τύφλωση στο πρόσωπο μετά την COVID-19, επίσης ξαφνικά πάλεψε να βρει το γάλα στο παντοπωλείο της γειτονιάς της ή να θυμηθεί πού ήταν το αυτοκίνητό της στο πάρκινγκ. Μπορούσε ακόμα να αναγνωρίσει το αυτοκίνητο, αλλά δεν μπορούσε πλέον να σχηματίσει χάρτη στον εγκέφαλό της.

Έχει επίσης συνήθη συμπτώματα της long COVID, όπως κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, ομίχλη στον εγκέφαλο, προβλήματα ισορροπίας και συχνές ημικρανίες, σύμφωνα με τη μελέτη.

Οι ερευνητές του Dartmouth, Brad Duchaine και Marie-luise Kieseler, έκαναν έρευνα σε 54 άλλους με long COVID-19 για να δουν αν θα ανέφεραν επίσης αλλαγές στην αναγνώριση προσώπων. Πολλοί το έκαναν.

Παρομοίως, όσοι συμμετείχαν στην ομάδα long COVID ανέφεραν μόνοι τους νέα προβλήματα κατά την πλοήγηση στο περιβάλλον τους, να θυμούνται αριθμούς τηλεφώνου και να παρακολουθούν χαρακτήρες σε τηλεοπτικές εκπομπές. Μερικοί μάλιστα παρατήρησαν ότι ήταν λιγότερο ικανοί να αντιληφθούν το χρώμα.

Η Leader, θυμάται με λόγια, όχι με εικόνες.

"Όταν κλείνω τα μάτια μου, δεν βλέπω τίποτα. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι άλλοι άνθρωποι το έκαναν μέχρι πρόσφατα", είπε. "Όταν διαβάζω - και μου αρέσει να διαβάζω - προσπερνάω την περιγραφή. Δεν έχει νόημα για μένα."

Τα άτομα με τύφλωση του προσώπου αναπτύσσουν επίσης αντισταθμιστικές δεξιότητες. Η Axelbaum είπε ότι είναι αυτή που πάντα παρατηρεί πότε οι άνθρωποι κουρεύονται ή τους λείπει ένα σκουλαρίκι.

Η Leader μπορούσε να ξεχωρίσει τα πανομοιότυπα δίδυμα των φίλων της ενώ κανείς άλλος δεν μπορούσε, γιατί θυμόταν ποιο είχε φακίδες κάτω από το ένα μάτι.

«Προσπαθώ να είμαι πιο παρατηρητική, γιατί πρέπει να είμαι», είπε η Leader, οη οποία από τότε επέστρεψε στο κολέγιο.

Παρά την έλλειψη σαφών θεραπειών, παραμένει χρήσιμο να τεθεί η διάγνωση, είπε ο DeGutis, επειδή παρέχει μια εικόνα για το πόσο κακός είναι κάποιος στην αναγνώριση προσώπου – είτε βρίσκεται στο κατώτερο άκρο του φυσιολογικού είτε πραγματικά σε μειονεκτική θέση.

Είναι δυνατό να βελτιωθεί η αναγνώριση προσώπου με εξάσκηση, είπε ο DeGutis, αν και δεν είναι θεραπεία και δεν είναι εύκολο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Αυξημένος κίνδυνος κατάποσης ξένων σωμάτων από παιδιά την περίοδο των Χριστουγέννων
GLP-1 αγωνιστές: Πιθανή προστασία των οστών σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 [Μελέτη]
Αναστάτωση για τη Μονάδα τεχνητού νεφρού του νοσοκομείου Χαλκιδικής