Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον εγκέφαλο, αυτό είναι γνωστό ως αυτοάνοση εγκεφαλίτιδα. Μπορεί να προκληθεί από βακτήρια ή ιούς, αλλά και από καρκίνο ή μια ελαττωματική αμυντική αντίδραση.

Ο Dr Momsen Reincke, κλινικός επιστήμονας στο Τμήμα Νευρολογίας με Πειραματική Νευρολογία στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Charité του Βερολίνου, αναζητά νέες μορφές θεραπείας για αυτή την πολύπλοκη, συχνά απειλητική για τη ζωή ασθένεια.

Εκτός από την κλινική του κατάρτιση, έχει και μαθηματικό υπόβαθρο. Με την υποστήριξη του προγράμματος Emmy Noether του Γερμανικού Ιδρύματος Έρευνας (DFG), θα χρησιμοποιήσει τεχνολογίες αιχμής για να ερευνήσει την αυτοάνοση φλεγμονή του εγκεφάλου και να δοκιμάσει μια νέα προσέγγιση κυτταρικής θεραπείας τα επόμενα χρόνια.

Τα αυτοάνοσα νοσήματα χαρακτηρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστημα που επιτίθεται λανθασμένα σε υγιή κύτταρα και καταστρέφει ή βλάπτει τους ιστούς του ίδιου του οργανισμού κατά τη διαδικασία.

Στην αυτοάνοση εγκεφαλίτιδα, τα λανθασμένα αντισώματα επιτίθενται στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου.

Αυτό οδηγεί σε ποικίλα συμπτώματα, όπως απώλεια μνήμης, επιληπτικές κρίσεις ή σοβαρή νοητική έκπτωση.

Η πορεία της νόσου είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Εκδηλώνεται επίσης πολύ διαφορετικά από άτομο σε άτομο, οπότε δεν είναι πάντα εύκολο να βρεθεί η σωστή θεραπεία για κάθε άτομο.

Ο Δρ Reincke και η ομάδα του έχουν ως στόχο να φέρουν επανάσταση στην κατανόηση αυτής της πολύπλοκης νόσου και να αναπτύξουν ακριβέστερες στρατηγικές θεραπείας.

Ένας συνδυασμός τεχνητής νοημοσύνης, μελετών μοριακής βιολογίας και καινοτόμων θεραπειών θα πρέπει να οδηγήσει σε αυτό, όπως τονίζει ο υπεύθυνος του έργου: "Στο μέλλον, θέλουμε να προσφέρουμε στους ασθενείς εξατομικευμένες θεραπευτικές επιλογές που όχι μόνο θα ανακουφίζουν τα συμπτώματα, αλλά θα αντιμετωπίζουν και την αιτία της νόσου".

Μηχανική μάθηση: το κλειδί για τη βαθύτερη κατανόηση της νόσου

Προκειμένου να προβλέψουν καλύτερα την ατομική εξέλιξη της νόσου και ταυτόχρονα να αποκρυπτογραφήσουν νέους μοριακούς μηχανισμούς της νόσου, οι ερευνητές θα συνδυάσουν τεχνικές βαθιάς φαινοτυποποίησης, δηλαδή μια ολοκληρωμένη ανάλυση των δεδομένων των ασθενών, με προηγμένες μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης.

Ο Δρ Reincke εξηγεί σχετικά με αυτό: "Χρησιμοποιούμε μοντέλα μηχανικής μάθησης που μπορούν να ενσωματώσουν μεγάλες και πολύπλοκες ποσότητες δεδομένων, όπως κλινικές μεταβλητές, προφίλ αντισωμάτων και απεικονιστικά δεδομένα". Αυτά τα μοντέλα θα πρέπει όχι μόνο να βοηθήσουν στην αναγνώριση σοβαρών εξελίξεων σε πρώιμο στάδιο, αλλά και να παρέχουν δείκτες για την επιτυχία της θεραπείας.

Ο Reincke έφερε μαζί του τη γοητεία του για τις δυνατότητες αυτής της ερευνητικής προσέγγισης που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, από όπου επέστρεψε πρόσφατα στο Βερολίνο μετά από μεταδιδακτορική διαμονή.

Ο κεντρικός στόχος του επίκαιρου έργου είναι η διεξαγωγή θεμελιώδους έρευνας σχετικά με τους μοριακούς μηχανισμούς που οδηγούν στην αυτοάνοση φλεγμονή του εγκεφάλου. Χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους, η ομάδα θα διερευνήσει αντισώματα που επιτίθενται σε συγκεκριμένες δομές του εγκεφάλου. Με αυτόν τον τρόπο, οι ερευνητές ελπίζουν να κατανοήσουν ακόμη καλύτερα τις δομές-στόχους και τους μηχανισμούς δράσης τους.

Τα ευρήματα αναμένεται να αποτελέσουν τη βάση για νέες διαγνωστικές διαδικασίες και θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Στοχευμένη θεραπεία με Τ κύτταρα CAAR

Εκτός από τις προσεγγίσεις που βασίζονται σε δεδομένα, στόχος των ερευνών θα είναι και ένας νέος τύπος κυτταρικής θεραπείας.

Η λεγόμενη τεχνολογία κυττάρων CAAR-T στοχεύει στην καταστροφή μόνο εκείνων των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (Β κύτταρα) που παράγουν αντισώματα που προκαλούν ασθένειες.

Σε αντίθεση με τις συμβατικές ανοσοθεραπείες, αυτό δεν αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα στο σύνολό του. Ο Δρ Reincke και η ομάδα του θέλουν να αναπτύξουν μια τέτοια προσέγγιση κυτταροθεραπείας και να τη δοκιμάσουν προκλινικά.

Θεραπείες ακριβείας όπως αυτές θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά τη θεραπεία της αυτοάνοσης εγκεφαλίτιδας μακροπρόθεσμα. Εγκαινιάζουν νέες δυνατότητες και δημιουργούν ελπίδες για λιγότερες παρενέργειες.

Οι γνώσεις που θα αποκτηθούν μπορούν επίσης να μεταφερθούν σε συναφείς νευρολογικές και ανοσολογικές ασθένειες.

Πηγές:
Charité

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Οι 10 τροφές με την περισσότερη πρωτεΐνη
Μάξιμουμ μέχρι δύο ώρες χρήση smartphone την ημέρα (μελέτη)
Υποχώρηση των δεικτών της γρίπης πάνω από 30% σε μία εβδομάδα - ECDC: Πότε είχαμε κορύφωση