Πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Global Women’s Health, εξέτασε διαφορές ανάλογα με το φύλο, στους παράγοντες κινδύνου για νόσο Alzheimer, εστιάζοντας στην εμφάνιση διαφορετικών υποτύπων.

Η μελέτη περιέλαβε 6.212  ασθενείς με νόσο Alzheimer που διαγνώστηκαν μεταξύ Φεβρουαρίου  2016 και Αυγούστου 2020. Η πλειοψηφία (~89%) είχε νόσο Αλτσχάιμερ καθυστερημένης έναρξης (LOAD), έναντι  πρώιμης έναρξης (EOAD) στο 11%.

Σε καθέναν υπότυπο οι γυναίκες αποτελούσαν το 60% έως 65% των περιστατικών έναντι 30% - 35% στους άντρες.

Άντρες έναντι γυναικών με νόσο Αλτσχάιμερ

Οι άντρες με τη νόσο παρουσίαζαν πιο συχνά υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, μη φυσιολογικό βάδισμα, περιφερική αγγειακή νόσο ή υπνική άπνοια. Άλλοι σχετικοί παράγοντες ήταν το σύνδρομο Down και το αλκοόλ.

Γυναίκες με νόσο Αλτσχάιμερ συχνά εμφάνιζαν οστεοπόρωση, λοιμώξεις ουροποιητικού, ελαφρά νοητική εξασθένηση ή καρδιακή ανεπάρκεια. Σε ορισμένους υπότυπους και κυρίως σε μη προσαρμοσμένες αναλύσεις παρατηρήθηκαν υψηλότερες πιθανότητες άγχους και παραισθήσεις.

Η υπέρταση συνδεόταν με τους άντρες παρά με τις γυναίκες σε προσαρμοσμένες αναλύσεις LOAD. Ο τραυματισμός του εγκέφαλου, η ΧΑΠ και η ρευματοειδής αρθρίτιδα ήταν επίσης πιο πιθανές σε συγκεκριμένους υπότυπους.

Τα ευρήματα έδειξαν οτι άντρες με νόσο Αλτσχάιμερ καθυστερημένης έναρξης  ήταν πιο πιθανό να έχουν μεταβολική ή αγγειακή νόσο και πνευμονία. Η χρήση αλκοόλ και καπνού ήταν πιο συνήθεις όπως και αγωγή με memantine και valproate.

Στις γυναίκες, η εικόνα ήταν διαφορετική. Αυτές ήταν πιο μεγάλης ηλικίας κατά μέσον όρο και λιγότερο πιθανό να έχουν υπέρταση και καρδιακή ανεπάρκεια. Η οστεοπόρωση, λοιμώξεις του ουροποιητικού και ρευματοειδής αρθρίτιδα επίσης ήταν πιο πιθανές. Όμως σε προσαρμοσμένες αναλύσεις η υπέρταση ήταν σημαντικά λιγότερο πιθανή στις γυναίκες έναντι των αντρών.

Σε άντρες με νόσο Αλτσχάιμερ πρώιμης έναρξης, ανωμαλίες στη βάδιση ήταν πιο πιθανές όπως και  η ΧΑΠ και η περιφερική αγγειακή νόσος. Η χρήση αλκοόλ ήταν επίσης πιο συνήθης.

Η αγωγή γινόταν πιο συχνά με αναστολείς της χολινεστεράσης και memantine.

Σε γυναίκες με νόσο Αλτσχάιμερ πρώιμης έναρξης,  η μέση ηλικία ήταν υψηλότερη. Είχαν υψηλότερο κίνδυνο για οστεοπόρωση και άγχος και σε μη προσαρμοσμένες αναλύσεις πιο συχνά είχαν εγκεφαλικό επεισόδιο, με τους άντρες να έχουν περισσότερες προσαρμοσμένες πιθανότητες μαζί με περισσότερες λοιμώξεις. Αυτές οι παθήσεις ενισχύουν τον κίνδυνο αναπηρίας και νοητικής εξασθένησης με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Επίσης είναι πολύ πιο πιθανό να λάβουν αντιψυχωσικά δεύτερης γενιάς και valproate.

Συμπερασματικά, η  μελέτη έδειξε ότι άντρες και γυναίκες έχουν διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου για νόσο Αλτσχάιμερ καθώς και για τους υπότυπούς της.

Αγγειακές και πνευμονικές παθήσεις συμβαίνουν πιο συχνά στους άντρες με νόσο Αλτσχάιμερ αλλά η οστεοπόρωση συνδέεται στενά με τις γυναίκες.

Όμως διαφορετικοί παράγοντες κινδύνου είναι πιο εμφανείς σε κάθε φύλο με EOAD ή LOAD.

Η περιφερική αγγειακή νόσος και η χρήση αλκοόλ είναι συνήθεις στις 2 μορφές Αλτσχάιμερ στους άντρες, που υποδεικνύει τον πρωταρχικό ρόλο της αγγειακής δυσλειτουργίας σε αυτή τη νευροεκφυλιστική νόσο.

Το αλκοόλ είναι ο πιο σημαντικός τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για άνοια και δίνει ανεξάρτητες αυξήσεις στον κίνδυνο για πολλές άλλες παθήσεις. Στις γυναίκες, η οστεοπόρωση και σε ορισμένα περιστατικά βλάβη σχετική με εγκεφαλικό επεισόδιο, ενδεχομένως είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου.

Πηγές:
Frontiers in Global Women’s Health,

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Λάρισα: Ανοικτή συζήτηση κατά της διάλυσης της Παιδιατρικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου
Προχωρημένες επαφές για πώληση της Innovis Pharma
Πρώτη προκήρυξη για 53 μόνιμους ψυχιάτρους του Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ)