Πάμε να παίξουμε ένα μικρό παιχνίδι: Ποιος απαντά πιο συχνά στις ερωτήσεις του παιδιού σου;
- Εσύ.
- Η Google.
- Η φωνή του TikTok.
Αν δίστασες να απαντήσεις, δεν είσαι μόνος. Στην εποχή της οθόνης, τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε ένα ψηφιακό σύμπαν που διδάσκει… ασταμάτητα. Και κάπου ανάμεσα σε αστεία φίλτρα, chatbots με άπειρες απαντήσεις και βίντεο που “παίζουν μόνα τους”, χτίζονται πρότυπα, αξίες και ιδέες - χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Ως παιδίατρος και φίλη των γονιών, θέλω σήμερα να μιλήσουμε με αγάπη, χιούμορ αλλά και εγρήγορση: ποιος τελικά "εκπαιδεύει" το παιδί σου - κι εσύ πού βρίσκεσαι μέσα σ’ αυτό;
Η νέα σχολική τάξη λέγεται "αλγόριθμος".
Ας το παραδεχτούμε: ο μέσος έφηβος (και πολλές φορές κι ένα παιδί 8 ετών) ξέρει πώς να ρωτήσει την τεχνητή νοημοσύνη πώς να φτιάξει slime, πώς να πετύχει το τέλειο transition στο TikTok και πώς να διαχειριστεί τον… ρατσισμό στην τάξη. Κι όμως, οι πληροφορίες που λαμβάνει δεν είναι πάντα κατάλληλες, σωστά φιλτραρισμένες ή συναισθηματικά ασφαλείς.
Αλγόριθμοι, influencers, bots, reels: όλα αυτά δεν είναι “κακά”. Είναι εργαλεία. Όμως δεν έχουν συνείδηση. Δεν καταλαβαίνουν την ευαλωτότητα, την ηλικία ή το συναίσθημα. Και το παιδί - με όλη του την περιέργεια και διψασμένη ψυχή - απορροφά.
Ο γονιός ως "αλγόριθμος εμπιστοσύνης".
Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι "πώς να κόψω την οθόνη", αλλά:
Πώς μπορώ να είμαι ο πιο αξιόπιστος, συναισθηματικά διαθέσιμος “αλγόριθμος” για το παιδί μου;
Αντί για "μην το δεις", πες "θέλω να το δούμε μαζί. Ένα βίντεο μπορεί να γίνει αφορμή για διάλογο. “Γιατί νομίζεις ότι είπε αυτό ο YouTuber;” “Πώς ένιωσες όταν το είδες;” – με τέτοιες ερωτήσεις, δεν φιλτράρεις μόνο το περιεχόμενο, αλλά του μαθαίνεις να σκέφτεται.
Μπες στον κόσμο του.
Δες τι βλέπει. Παίξε μαζί του με το ChatGPT. Άκου τι του αρέσει, τι του προκαλεί άγχος, τι του φαίνεται αστείο. Δεν είναι “χαμένος χρόνος” – είναι η γλώσσα σύνδεσης με το παιδί σου.
Μίλα ξεκάθαρα για όρια και αξίες.
“Σ’ αυτό το σπίτι, δεν μιλάμε έτσι για το σώμα των άλλων” – “Όταν μια πληροφορία σε μπερδεύει, ερχόμαστε πρώτα σε μένα ή τον μπαμπά” – τα παιδιά διψούν για σαφήνεια και ασφάλεια, όχι για απαγορεύσεις και τιμωρίες.
Και η τεχνητή νοημοσύνη;
Όταν το παιδί σου ρωτάει κάτι στο ChatGPT, παίρνει μια απάντηση. Ίσως σωστή, ίσως χρήσιμη, ίσως αστεία.Αλλά εσύ είσαι εκείνος που του δείχνει πώς να σκέφτεται, πώς να κρίνει, πώς να νιώθει ασφαλές με την πληροφορία.Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός στην τεχνολογία. Αρκεί να είσαι παρών. Με τα μάτια, την καρδιά και την εμπιστοσύνη σου.
Γιατί τελικά… το παιδί σου δεν χρειάζεται έναν τέλειο digital γονιό. Χρειάζεται έναν γονιό που θέλει να καταλάβει. Να ακούσει. Να κάνει ερωτήσεις. Να είναι εκεί όταν το TikTok του λέει ότι "δεν είναι αρκετό" και του θυμίσει ότι είναι πολύτιμο, ακριβώς όπως είναι.
Άρα, λοιπόν…ποιος εκπαιδεύει το παιδί σου τελικά; Εσύ.Όταν το βλέπεις, το ακούς και το καθοδηγείς, ακόμα κι όταν οι απαντήσεις δεν είναι άμεσες.Εσύ είσαι το πιο σημαντικό του “search result”.
Και πιστέψτε με - δεν σε αλλάζει ούτε ο πιο viral αλγόριθμος.
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ι. Βαρδακαστάνης: Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί
Ενδυνάμωση των ασθενών: Καμπάνια ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση υιοθέτησης της περιτοναϊκής κάθαρσης στην Ελλάδα
Ποιες τροφές αυξάνουν την καλή χοληστερόλη